به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نخستین گردهمایی راویان هشت سال دفاع‌مقدس عصر دیروز (هشتم خرداد ماه 91) با حضور راویان جنگ سپاه پاسداران و امیردریادار علی شمخانی، ريیس مركز تحقیقات راهبردی دفاعی در سالن اجتماعات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس برگزار شد. 

راویان جنگ، ناشناخته‌اند
دکتر حسین اردستانی، رییس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس در آغاز این مراسم با اشاره به تاسیس بخش راویان جنگ در دفتر سیاسی سپاه در تاریخ دهم خرداد سال 1360 اظهار کرد: این همایش، اولین گردهمایی راویان است و هر سال با هدف پرداختن به ابعاد مختلف راوی‌گری برگزار خواهد شد. 

وی فعالیت راویان جنگ سپاه را ابتکاری در سطح ملی معرفی کرد و افزود: همراهی راویان با فرماندهان جنگ و جمع‌آوری اسناد، تجربه‌ای است که در پیشینه تاریخ ایران وجود نداشته است. متاسفانه هم مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس و هم راویان جنگ، ناشناخته هستند. بسیاری از فرماندهان قدیمی سپاه با این مجموعه‌ها آشنا بودند و فرماندهان و معاونان جدید از فعالیت‌های مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس، اظهار شگفتی می‌کنند. 

رییس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس، گردهمایی راویان هشت سال دفاع‌مقدس را پشتوانه پژوهشی مرکز دانست و ادامه داد: گردآوری خاطرات ناب راویان جنگ، تجدید دیدار راویان و تبادل نظر درباره برنامه‌های پژوهشی آينده مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس از دیگر هدف‌های ما از برگزاری این گردهمایی هستند. 

حتی یک سند لو نرفت
سپس ابراهیم محمدزاده، موسس دفتر سياسي سپاه و بخش راویان جنگ در آن اظهار کرد: سپاه پس از پیروزی انقلاب شکل گرفت و دفتر سیاسی هم به محض آغاز جنگ فعال شد. به یاد دارم که یک روز به اتاق محسن رضایی رفتم و به او گفتم که قصد گردآوری وقایع جنگ را دارم. محسن رضایی هم با خوشرویی از این طرح استقبال کرد. 

وی با اشاره به صداقت عمل راویان جنگ سپاه ادامه داد: راویان از طرح‌ریزی عملیات تا انتهای آن حضور داشتند و اطلاعات را ضبط می‌کردند و می‌نوشتند. اما حتی یک سند و حرف از طرف آن‌ها لو نرفت و این نشانگر صداقت عمل راویان جنگ سپاه بوده است. 

محمدزاده در ادامه، بخش‌هایی از کتاب‌ «صحیفه امام(ره)» با محوریت دیدگاه‌های امام‌خمینی(ره) درباره تاثیر انقلاب اسلامی بر بیداری آینده کشورهای اسلامی و اتصال آن به حکومت امام‌ زمان (عج) را قرائت کرد. 

نگاه راویان به جنگ، یک رویکرد سیاسی ـ اجتماعی بود
در ادامه نخستین گردهمایی راویان هشت سال دفاع‌مقدس، محمد درودیان، پژوهشگر و یکی از راویان جنگ با تاکید بر اهمیت تاریخ‌نگاری جنگ با چشم‌انداز آینده اظهار کرد: حدود 500 تا هزار نفر در طول سه دهه اخیر، در حوزه تاریخ‌نگاری جنگ فعالیت کرده‌‌اند. 

وی ادامه داد:‌ ما در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس به عنوان مجموعه فعال در حوزه تاریخ‌نگاری جنگ با سه مساله «تاریخ‌نگاری جنگ به نسبت واقعه»، «تاریخ‌ تاریخ‌نگاری» و این موضوع که «جنگ تاریخی شده است» روبه‌رو هستیم. موضوع اول به آغاز فعالیت راویان از خرداد سال 1360 و گردآوری اسناد و استفاده از آن‌ها در تدوین کتاب‌ها برمی‌گردد. مقوله دوم به بررسی اقدامات اخیر آن خانواده بزرگ پژوهشگر و چشم‌انداز فعالیت‌های آینده آن‌ها می‌پردازد. 

نویسنده کتاب «خرمشهر در جنگ طولانی» درباره مفهوم تاریخی شدن جنگ نیز اظهار کرد: جنگ از یک مساله عینی و امر واقع در زمان و مکان مشخص، به مساله‌ای ذهنی و متن‌های متاثر از گفتار یا اسناد تبدیل شده است. در زمان تاسیس بخش جنگ دفتر سیاسی سپاه، واقعه جنگ مساله ما بود. اما اکنون یک واقعه تاریخی است. 

درودیان در ادامه با طرح سه پرسش درباره چگونگی شکل‌گیری تاریخ‌نگاری جنگ در سپاه، مراحل رشد و نهادینه شدن آن و بایدها و بایسته‌های تاریخ‌نگاری جنگ افزود: نگاه راویان به جنگ، یک رویکرد سیاسی ـ اجتماعی بود و بر محور تجاوز ـ مقاومت شکل گرفت. حدود 700 نوار در این دوره ضبط کردیم که اسناد ارزشمندی مانند گفت‌وگو با شهید بهروز مرادی پس از آزادسازی خرمشهر در میان آن‌هاست.

وی با اشاره به شکل‌گیری رویکرد تاریخ‌نگاری و دید سیاسی ـ اجتماعی به جنگ در راویان و تشکیل جلسات دوره‌ای راویان در طول جنگ گفت: تاریخ‌نگاری، ثبت و ضبط همزمان جنگ، یکی از کارهای ممتاز سپاه بود. بعد از تحقیقات در طول این سال‌ها به این نتیجه رسیدم که برداشت اولیه ما از جنگ از نظر مفهومی و روشی، باید برای کاربردی شدن در امروز و آينده مورد بازنگری قرار گیرد. 

این راوی جنگ با اشاره به کتاب‌های مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس که بر پایه اطلاعات راویان تدوین شده‌اند، خاطرنشان کرد: بیشترین ظرفیت مرکز در حوزه تاریخ‌نگاری جنگ است و کتاب «تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری» که توسط این مجموعه منتشر شده، یکی از آثار قابل اعتنا و علمی دراین‌باره است. 

گردآوری 33 هزار نوار مستند توسط راویان 
سپس امیردریادار علی شمخانی، ريیس مركز تحقیقات راهبردی دفاعی و یکی از فرماندهان دوران دفاع‌مقدس، با اشاره به نقش راویان در تولید قدرت نرم اظهار کرد: گردآوری 33 هزار نوار مستند توسط راویان جنگ سپاه با توجه به امکانات و شرایط جنگ، کار دشواری بود. 

وی سماجت راویان و استقبال برخی از فرماندهان را در گردآوری این اسناد با اهمیت خواند و ادامه داد: راویان، پاسدار عادی نبودند و شکل‌گیری مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس نشان‌گر همین امر است. آن‌ها افرادی فهمیده، به روز و اهل قلم بودند و این قلم با ممارست، خوب‌تر شد. 

این فرمانده سال‌های جنگ با تاکید بر اهمیت قدرت نرم ایجاد شده توسط راویان جنگ به لزوم تلاش برای استفاده بهتر از آن اشاره کرد و گفت: محققان مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس باید توجه بیشتری هم به جنبه‌های کمی آثار مرکز داشته باشند.

در پایان نخستین گردهمایی راویان هشت سال دفاع‌مقدس، «مهدی انصاری» به عنوان مدیر نمونه مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس معرفی شد و از نویسندگان، محققان و مترجمان مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس همچون «مجید نداف»، «سعید سرمدی»، «رضا صادقی»، «یحیی نیازی»، «حامد کلاهدوز»، «حجر اردستانی»، «محمدعلی خرمی»، «امیرحسین کیهان‌پناه»، «داوود علمایی» و «حسین یکتا» تجلیل به عمل آمد.