فعالان چپ ایران هرگز درصدد خوانش متن پرودون که مارکس بهزعم خود بدان پاسخ داده، برنیامدند. اکنون قرار است مجموعه آثار پرودون ترجمه شود.
اما در ایران پرودون بیشتر بابت مجادله نظری مارکس با او و دیگر فیلسوفان چپ (فوریه، سنسیمون و...) تحت عنوان «سوسیالیسم خیالی» در برابر کمونیسم بهمثابه «سوسیالیسم علمی» شناخته میشود. مارکس کتاب «فقر فلسفه» (Misère de la philosophie. Réponse à la philosophie de la misère de M. Proudhon) را در برابر کتاب «فلسفهی فقر» پرودون نوشت.
کتاب «فقر فلسفه» بارها توسط فعالان و پژوهشگران مارکسیست ایران ترجمه یا بررسی شده است؛ تا جایی که ایرج اسکندری ـ مترجم «سرمایه» مارکس و دبیرکل حزب توده ایران در سالهای 1348 تا 1357 - در کتاب خاطراتش در گفتوگو با بابک امیرخسروی و فریدون آذرنور، سه بار از خاطره دوران جوانی از آشنایی با کتاب «فقر فلسفه» مارکس و شوق برای خواندن و ترجمه آن میگوید. اما شگفت اینجاست که فعالان چپ ایران هرگز درصدد خوانش متن پرودون که مارکس بهزعم خود بدان پاسخ داده، برنیامدند. حتی زمانی که کتابهای تازهتری در این ادبیات موضوعی، همچون «فیلسوف و فقرایش» اثر ژاک رانسیر، به فارسی ترجمه شدند.
اما با آغاز انتشار مجموعه «متون کلاسیک آنارشیسم» در نشر افکار به همت مترجمان جوان صاحبنظر در حوزه متون چپ، که شامل ترجمه چهار کتاب از پیتر کروپتکین روس، کتابی از اریکو مالاتستای ایتالیایی و نیز کتابی از رودُلف رُکر (رودولف راکر) آلمانی میشود، اینک نوبت به آثار پرودون فرانسوی رسیده است.
از میان آثار پرودون دو کتاب «فلسفهی فقر» با ترجمه رضا اسکندری و «مالکیت چیست» با ترجمهی هومن کاسبی براساس ترجمههای انگلیسی بنجامین تاکر و نسخههای «متون تاریخ اندیشهی سیاسی کمبریج» در دست انجام هستند و امید است که تا پایان سال 1399 به چاپ برسند.
نشر افکار که تاکنون کتابهای «آنارکوسندیکالیسم» اثر رودولف راکر و «آنارشیسم» اثر کالین وارد را با ترجمه محمودرضا عبداللهی؛ «در باب آنارشیسم» از نوآم چامسکی و «تسخیر نان» از پیتر کروپتکین را با ترجمهی رضا اسکندری منتشر کرده و «آنارشیسم؛ فلسفه و آرمان»، «یاری متقابل: عامل تکامل» و «مزارع، کارخانهها و کارگاهها» از کروپتکین را با ترجمه هومن کاسبی زیر چاپ دارد، از مجموعه متون آنارشیستی، «دانشنامهی آنارشیسم» (هندبوک پالگریو) و «مالاتستا؛ زندگی و آثار» ویراستة ورنون ریچاردز را نیز در دست ترجمه و نشر دارد.
نظر شما