کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران معتقد است یکی از بهترین راهکارهای موثر در تقویت فرهنگ کتابخوانی تولید کتابهای یک صفحهای است.
جایگاه داستاننویسی و داستان کوتاه در تاریخ معاصر ایران و تأثیر بهسزای آن در فرهنگ و تفکر جامعه غیر قابل کتمان است. چندی است که درطرحی نوین برای گسترش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و نخستینبار کتابهایی تحت عنوان «کتاب یک صفحهای» که خواننده میتواند هر داستان را ظرف مدت یک دقیقه تمام کند منتشر شده است.
استقبال هموطنان ایرانی و بهویژه شهروندان شیرازی از مجموعه داستانهای «کتاب یک صفحهای» که به ابتکار جوان خلاق و علاقهمند به حوزه کتاب و کتابخوانی «سیدمهدی میرعظیمی» تهیه و در قالب یک کتاب به رشته تحریر درآمده است میتواند جامعه حال حاضر کشور را که بیزار از مطالعه هستند از این فقر فرهنگی نجات دهد و موجب شود میزان مطالعه در بین اقشار مختلف جامعه بهطور چشمگیری افزایش یابد.
ایده جذب کتابنخوانها به کتاب خواندن از طریق کتابهای یک صفحهای، مسیری است که با حمایتهای دولت فعلی و مسئولین مربوطه، میتوان بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی جامعه را بهوسیله آن کاهش داد و سبک زندگی و طرز تفکر عوام را نسبت به جهان پیرامون بهبود بخشید. ارائه مطالب در قالب یک قصه و داستان جذاب و کوتاه میتواند به بسیاری از معضلات حال حاضر جامعه کمک کند.
موضوعات این گونه از کتابها میتواند اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، ارائه سبک زندگی ایرانی – اسلامی، بیان حقوق و فرهنگ شهروندی، ارائه اصول اخلاقی و اخلاقمحوری، انساندوستی، صداقت و در نهایت با هدف ایجاد فضایی سالم در جامعه در قالب داستان باشد که در اماکن عمومی در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
انتشار بیش از بیستوپنج هزار نسخه از کتاب «کتاب یک صفحهای» در مدّت یک سال و نیم، نشان از اعتماد، علاقه و استقبال بیش از پیش اقشار گوناگون کشور به داستانهای کوتاه است. بنابراین مخاطبشناسی و هدفدار بودن داستانها میتواند به بهبود وضعیت نامناسب فرهنگی هر جامعهای کمک شایانی کند و گرایش آحاد مردم را به مطالعه بیشتر کند.
شاهد بر این مدعا بیانات جناب آقای محمد کشاورز -داستان نویس شیرازی- است؛ وی با نگاه تیز بینانه خود در مصاحبه اخیرش با ایبنا گفت: «با توجه به اینکه ایرانیان به دلیل نگاه مینیمالی به ادبیات خود از دوره کهن بیشتر به داستان کوتاه گرایش دارند و در این ژانر هم موفقیتهای زیادی به دست آورده اند»، کتاب یک صفحهای میتواند جامعه فعلی را از انحطاط نجات دهد.
برای این منظور با شناسایی رفتارها، هنجارها و ناهنجاریهای موجود در جامعه که میتواند برخی از آنها به صورت موقّت شکل گرفته باشند، به انتخاب موضوع داستانها پرداخت و آنها را در اختیار مخاطبان در ایستگاههای مترو، ترمینال فرودگاهها و حتّی ایستگاههای اتوبوس قرار داد و از این طریق با هدف ارتقاء فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بین هموطنان بهویژه افرادی که به بهانه کمبود وقت از مطالعه بیزار هستند به رشد و ارتقاء فرهنگی ادامه داد.
ولی به اعتقاد نگارنده، به جای هدر دادن زمان برای توزیع مطالب، صرف انرژی، به کار گیری نیروی انسانی، توزیع کاغذ و صرف هزینههای پیرامونی می توان از «صفحههای نمایش لمسی» برای ترغیب شهروندان به مطالعه در همه اماکن عمومی استفاده کرد.
«طرح کتابخوانی یک صفحهای الکترونیکی»، نه تنها میتواند طرحی فراتر از یک کاغذ باشد بلکه میتواند طرحی کاربردی و همهگیر و فراگیر و فراتر از اپلیکیشنهای موبایل باشد.
علت طرح این موضوع آن است که اگرچه ممکن است بتوان با ایجاد یک اپلیکیشن تلفن همراه اقدام به ایجاد طرح «کتابخوانی یک صفحه ای الکترونیکی» پرداخت، اما به اعتقاد نگارنده، با توجه به تعدد اپلیکیشنهای تلفن همراه، مطالعه کتاب شهروندان فراموش خواهد شد. بنابراین توصیه میشود تا با نصب «صفحههای نمایش لمسی» در همه اماکن عمومی بهویژه در ایستگاههای مترو، فرودگاهها و ایستگاههای اتوبوس، شهروندان را نسبت به مطالعه کتاب ترغیب کرد.
ایجاد چنین شرایط مناسبِ کتابخوانی برای تغییر تفکرات اجتماعی در کوتاهترین زمان ممکن و فرهنگسازی و آداب اندوزی، مناسبترین روش و راهکار برای بحران فعلی است تا شهروندان ایرانی ایستاده و منتظر برای حرکت از مسیری به مسیری دیگر، به جای نگاه کردن به یکدیگر، دغدغهای با عنوانِ مطالعه کتاب داشته باشند. تمرکز مسئولین بر نوشتههای نگارنده این مطلب، گام بلندی برای شِکر کردن زبان و ادبیات فارسی بیش از گذشته و افزایش سرانه مطالعه در بین آحاد مردم است.
گواه انجام چنین اقدامی کیوسکهای لمسی در برخی ایستگاههای مترو در کشورهای اروپایی است که نه تنها صفحههای نمایش این کیوسکها برای نقشهخوانی کاربرد دارند، بلکه برای مطالعه هم میتواند بهرهبرداری شوند.
چنانچه مسئولین محترم بهانه نداشتن بودجه را برای اجرایی کردن این طرح مطرح کردند، سفارش میشود تا دستکم تابلوهای دوجداره از شیشه را در ایستگاههای اتوبوس تعبیه کنند و داستانهای یک صفحهای را در آنها قرار دهند و هفتهای یکبار مطالب را به هنگامرسانی کنند.
بر همین اساس در نهادهای فرهنگی کشور، کارآفرینی نیز شکل خواهد گرفت و به سبب تغییر نگرش و دیدگاه افراد از طریق آشتی با کتاب، در کوتاهترین زمان، پویایی شگرفی در جامعه ایجاد خواهد شد.
نظرات