به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در رشت، همزمان با سالروز صدور فرمان مشروطیت، نشست بررسی گفتمان مشروطه و گیلان همراه با خوانش بخشهایی از کتاب رجال مشروطه گیلان با حضور علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ استان در تالار مرکزی رشت برگزار شد.
هدف از این نشست که به همت انتشارات سپیدرود و با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان برپا شد؛ بازخوانی تاریخی و تحلیلی نقش گیلان در نهضت مشروطه و بررسی زمینههای فکری، اجتماعی و سیاسی آن بوده است.
علی امیری سندپژوه تاریخی در این نشست گفت: ما در فاصله سالهای ۱۲۹۰ قمری به بعد، شاهد مرگ بسیاری از رجال کهنسال دیوانسالاری ایران و همچنین یادگاران دوران آغا محمدخان قاجار و فتحعلیشاه هستیم.
وی ادامه داد: نسل جدیدی از رجال ایرانی در تشکیلات سلطنتی ناصری، این فرصت و مجال را پیدا کردند که ساختار جدیدی را در دستگاه سیاسی و حاکمیت دوران سلطنت ناصری اجرا کنند که بسیاری از همین رجال به تبعیت از تجربه مسافرت به کشورهای اروپایی و دیدار با رجال سیاسی، فرهنگی، هنری و همچنین ادبی اروپا، آموختههایی را به صورت شتابزده به ایران آوردند.
وی افزود: ایرانیان برای اولین بار آگاه شدند که میتوانند بابت هر کنش سیاسی و اجتماعی به صورت ابتدایی، یک واکنش تاثیرگذار از خود بروز دهد.
این پژوهشگر با طرح این سوال که «چرا در تمامی فیلمها و مستندسازیها، تصاویر مشروطهخواهان تبریزی و بختیاری دیده میشود»، گفت: نقشآفرینی گیلانیها در این بزنگاه مهم تاریخی، غیرقابل انکار است.
سهراب یزدانی استاد تاریخ دانشگاه خوارزمی و پژوهشگر حوزه تاریخ مشروطه نیز در این نشست بیان داشت: گیلان در مقایسه با بسیاری از ایالات و ولایات ایران بخش بسیار کوچکی بوده و جمعیت کمی داشت و در مقام مقایسه، اگر جمعیت ایران را در آن زمان بین ۹ تا ۱۰ و نیم میلیون نفر تخمین بزنیم جمعیت گیلان، بین ۳۰۰ تا ۳۴۰ هزار نفر و جمعیت رشت حداکثر بین ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر بوده است.
وی با اشاره به اینکه از نظر اقتصادی، شهر رشت عمدهترین مرکز اقتصاد بینالمللی به لحاظ میزان داد و ستد در ایران بود، ادامه داد: سطح زندگی مردم در گیلان بالاتر از سطح زندگی عادی در مناطق دیگر ایران بود و به نوشته تواریخ محلی؛ در گیلان فقر به معنای واقعی وجود ندارد.
یزدانی خاطرنشان کرد: اوایل برقراری مشروطیت، گیلان دچار اغتشاشات متعددی از جمله در انتخابات مجلس شد چنانکه در گیلان بر سر انتخاب نمایندگان روحانیون، اصناف و تجار درگیری پیش آمد.
وی عامل اصلی انقلاب مشروطه را پیشگامی طبقه متوسط شهری دانست و تاکید کرد که شکاف بین بخشی از بازرگانان و پیشهوران مانعی برای پیشبرد اهداف مشروطه بود.
فریدون شیرین کام پژوهشگر تاریخ معاصر ایران نیز در این نشست گفت: اگر تجربهها و روایتهای مختلف باهم دیالوگ کنند؛ شاید ما بتوانیم در ایران ثمره بهتری داشته باشیم.
نظر شما