به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی سیزدهمین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران بعد از اخذ رای اعتماد از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در آخرین روزهای مرداد‌ماه امسال، سکان این وزارتخانه را در دولت دوازدهم در دست گرفت. صالحی معتقد است مسئولان باید تمامی اقدامات و فعالیت‌های صورت گرفته در دستگاه تحت نظارتشان را در قالب گزارش برای تنویر افکار عمومی اطلاع‌رسانی کنند.
با تاکید رئیس‌جمهور، دکتر روحانی، مبنی بر ارائه گزارش ١٠٠ روزه تمامی وزارتخانه‌ها از مجموعه اقدامات و فعالیت‌های خود، بر آن شدیم در صدمین روز از آغاز به‌کار دولت دوازدهم، گفت‌وگویی با دکتر سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیرامون مجموعه فعالیت‌های ١٠٠ روزه این وزارتخانه داشته باشیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید: «افکارعمومی همیشه ناظر بر عملکرد مسئولان هستند. این وزارتخانه نیز به‌عنوان نهاد حاکمیتی در حوزه فرهنگ و هنر کشور محسوب می‌شود، بنابراین مسئولان آن باید برای تنویر افکارعمومی و شفافسازی اقدامات صورت گرفته گزارشی از این اقدامات در اختیار مردم قرار دهند.
با این نگاه و پس از اخذ رای اعتماد و از زمان آغاز به‌کار در سمت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فصل اول کارها معطوف به برنامه‌ای بود که برای دریافت رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی ارائه دادم. بعد از آن در مرحله دوم نظرات اصلاحی را از مجموعه‌های مختلف دریافت کردم و مستندسازی‌های برنامه با اسناد بالادستی انجام شد. براین اساس فعالیت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دولت برای دستیابی به سه هدف اصلی در قالب ٩ مساله و ٤٠ برنامه پیگیری می شود.
صالحی، گفتوگوی فرهنگی، تمرکززدایی، شفافسازی و بهبود فضای کسبوکار فرهنگی را از اولویت‌های این وزارتخانه در دوره جدید فعالیت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر می‌شمرد.
در ادامه گفتوگوی مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با وی را می‌خوانیم:
جناب آقای دکتر صالحی در ماه نخست وزارتتان به اهداف این وزارتخانه در دولت دوازدهم در قالب ٤٠ برنامه اشاره کردید. این ٤٠ برنامه به چه صورت دسته بندی شده است؟
برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف دستیابی به اهداف تعیین شده، در ٣ بسته قرار گرفته است که شامل هویت ایرانی اسلامی در قالب ٢ مساله و ٩ برنامه، تولید و مصرف فرهنگی، هنری و رسانه ای در قالب ٤ مساله و ١٩ برنامه و مناسبات فرهنگی، هنری و رسانه‌ای بین‌المللی در قالب ٣ مساله و ١٢ برنامه می‌شود.
کلید اقدامات این سه بسته به همراه ٤٠ برنامه در فضای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زده شده است و مسئولیت همه معاونت‌ها، سازمان‌ها و بخش‌های مدیریتی آن مشخص شده است
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان نهاد حاکمیتی فرهنگ و هنر کشور چه اقداماتی در بخش بهبود فضای کسبوکار در این حوزه و در این بازه زمانی داشته است؟
فرصت ١٠٠ روزه، زمان زیادی نیست که بتوان در حوزه ارتقای کسب و کار اقدامات عملیاتی انجام داد. برای انجام هر کاری در ابتدا باید به شناسایی موانع و راهکارهای پیش رو پرداخت و پس از آن به اجرا فکر کرد. با این نگاه در حال حاضر قوانین، مقررات و آئین‌نامه‌هایی که مانع بهبود فضای کسبوکار فرهنگی و هنری می‌شود را شناسایی کرده‌ایم.
شفافسازی سیاست‌ها، مقررات و حمایت‌ها ازجمله اولویت‌های وزارتخانه در این دوره اعلام شده است. چه اقداماتی در راستای این شفاف‌‌سازی‌ها شکل گرفته است؟
همان‌طور که اشاره شد؛ شفافسازی سیاست‌ها، مقررات و حمایت‌ها ازجمله اولویت‌ها بوده است. برگزاری انتخابات الکترونیک خانه‌های مطبوعات کشور، پرداخت مستقیم حمایت‌ها و خرید از مطبوعات و ناشران و عملیاتی کردن سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات ازجمله اقداماتی بود که در سطح وزارتخانه به‌منظور شفافسازی کلید آن‌ها زده شده است.
جنابعالی مدت ٤ سال در سمت معاون فرهنگی وزارتخانه فعالیت داشتید، معاونت امور فرهنگی یکی از معاونت‌های پرمخاطب است که با تمامی شاعران، نویسندگان، ناشران، کتابفروشان، چاپخانه داران و ... در تعامل و ارتباط تنگاتنگ است. در این حوزه چه اقداماتی انجام شده است؟
این معاونت در بخش‌های مختلف مشغول به فعالیت است که مهم‌ترین بخش آن به حوزه کتاب برمی‌گردد. کتاب نقش بسزایی در ارتقای جوامع بشری دارد. صدور مجوزهای کتاب، موسسات فرهنگی و هنری، چاپخانه‌ها، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نمایشگاه‌های کتاب استانی و برگزاری جشنواره‌ها و هفته‌های فرهنگی مانند هفته کتاب و ... ازجمله وظایف این معاونت است.
خوشبختانه در این مدت کوتاه با همکاری موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در ٥ استان کرمانشاه، اردبیل، فارس، آذربایجان‌شرقی و خراسان نمایشگاه کتاب برگزار شد. جمهوری اسلامی ایران در ١٠٠ روز گذشته در چهار نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت، استانبول، پکن و مسکو حاضر شد و از رهگذر این تعاملات قرارداها و توافقات خوبی در زمینه رایت کتاب حاصل شده است.
آقای دکتر صالحی یکی از شعارهای اصلی برنامه‌های جنابعالی عبارت "ایران تهران نیست" بوده است که نشان دهنده توجه شما به فعالیت های فرهنگی و هنری در استان ها و اهمیت تمرکز زدایی است. برای تحقق این شعار چه فعالیت هایی صورت گرفته است؟
همگان باید این موضوع را بدانند که «ایران تهران نیست» و سایر استان‌ها هم جزء کشور هستند. ظرفیت تهران و اطراف آن اشباع شده و این درحالی است که ما ظرفیت‌های کم‌‌نظیر و بی‌بدیل در کشور داریم، ما هم استعدادهای خلاق و هم محیط‌های بکر داریم، نباید فراموش کنیم که جذابیت‌های هنری تنها در تهران نیست و در استان‌های دیگر نیز نهفته است و برگ برنده ما استفاده از همین ظرفیت‌هاست؛ بنابراین با این نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش استان‌ها اقداماتی انجام داد که شامل برگزاری نمایشگاه‌های استانی در ٥ استان، پیگیری اجرای هفته های قرآن و عترت در ١٢ استان، واگذاری تسهیلات توسعه، تجهیز و تاسیس کتابفروشی‌ها در استان‌های کشور، رشد ١٢ درصد تجهیز، نوسازی و حمایت از خدمات کتابخانه‌های روستایی، بازنگری و اصلاح ساختار سازمانی واحدهای استانی در راستای تفویض اختیار، تهیه برش فعالیت‌های سینمایی در ١٨ استان، برگزاری جام باشگاه‌های کتابخوانی در ١٠٠ شهر و روستا، همه و همه اقداماتی است که نشان از عزم جدی وزارتخانه در تمرکززدایی دارد.
توجه بر توسعه دیپلماسی فرهنگی و هنری از دیگر موضوعاتی است که همواره در این دولت و دولت یازدهم تاکید شده است. آیا در این حوزه هم وزارتخانه در مدت ١٠٠ روز اقداماتی داشته است؟
همان‌طور که اشاره کردید دیپلماسی فرهنگی و هنری یکی از موضوعاتی است که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به آن تاکید شده و می‌شود. باید بدانیم که دیپلماسی فرهنگی تاثیر بیشتری نسبت به دیپلماسی سیاسی و اقتصادی در گسترش روابط با جامعه بین‌الملل دارد. از طریق دیپلماسی فرهنگی و هنری می‌توانیم به صدور فرهنگ و هنر کشورمان و همچنین صدور فرهنگ انقلاب اسلامی که مورد تاکید بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام‌خمینی (ره) بوده بپردازیم.
براین اساس در این مدت در راستای توسعه دیپلماسی فرهنگی و هنری این وزارتخانه اقداماتی داشته است که حضور فعال در نمایشگاه‌های کتاب خارجی با امضای حدود ٢٠٠ قرارداد و توافقنامه رایت کتاب، برگزاری کنسرت مشترک ایران و ایتالیا، برگزاری مراسم حج امسال با عزت، اقتدار، سلامت و امنیت ٨٦ هزار زائر، تقویت زیرساخت‌های زیارتی در مرزها و بهره‌برداری از زائر سرای مهران و بستان در اربعین امسال و اجرای ٩ نشست و گفتوگوی ادیان در داخل و خارج از کشور ازجمله این اقدامات به شمار می‌آید.
آقای وزیر با توجه به تاکید دولت‌های یازدهم و دوازدهم مبنی بر کاهش تصدی‌گری دولت و واگذاری امور اجرایی به اهالی و صنوف مرتبط، لطفا درباره ساختارسازی‌های مردمی در حیطه فرهنگ و هنر و حمایت از آن‌ها و چگونگی این واگذاری‌ها در حوزه‌های مختلف سینمایی، کتاب، دیجیتال، مطبوعاتی، هنری و ... توضیح دهید.
واگذاری امور به اهل فن و کاهش تصدی‌گری دولت در انجام کارهای اجرایی از سیاست‌های دولت‌های آقای روحانی بوده و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در همین راستا برخی اقدامات اجرایی خود را به صنوف مرتبط واگذار کرده است. در دولت یازدهم برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به ناشران واگذار شد و نمایشگاه‌های مطبوعات و رسانه‌های دیجیتال و ... نیز بر همین روال برگزار شد. دولت دوازدهم نیز در امتداد دولت یازدهم بر واگذاری امور به صنوف مرتبط تاکید دارد و شاهد این مدعا برگزاری بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها در آبان ماه امسال از سوی اهالی رسانه است.
در حوزه قرآنی بر چه اساس این واگذاری ها صورت گرفته است؟
نهایی کردن ادغام دو اتحادیه بزرگ قرآنی تشکل‌های قرآن و عترت و موسسات قرآنی مردمی کشور براساس واگذاری امور در حوزه قرآنی است.
پس در همه حوزه ها شاهد این واگذاری ها خواهیم بود؟
بله. تشکیل ستاد هماهنگی شهرها و روستاهای دوستدار کتاب، طرح و تصویب اکثر مواد لایحه نظام رسانه‌ای کشور در دولت و تاسیس انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی کشور با اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ... از اقدامات این وزاتخانه در راستای ساختارسازی‌های مردمی در حیطه فرهنگ و هنر و حمایت از آن است.
طرح موضوع لایحه نظام رسانه‌ای کشور در دولت یکی از مسائلی بود که در روزهای اخیر توجه بسیاری را از سوی اصحاب رسانه به دنبال داشت و برخی انتقاداتی درباره وجود نگاه دولتی در لایحه نظام رسانه‌ای داشته‌اند. برای رفع این دغدغه‌ها چه تدابیری اندیشیده شد؟
در لایحه نظام رسانه‌ای کشور اگر رگه‌هایی از نگاه دولتی وجود دارد حتما در گام‌های بعدی این نگاه تعدیل خواهد شد. لایحه نظام رسانه‌ای نگاه اصلی‌اش بر این است که اهالی صنف رسانه مسائل خود را متکفل و آن‌ها را حل و فصل کنند. حتما بحث نگاه دولتی یا تغلیظ و تقویت این نگاه مورد نظر دولت نیست و چنانچه تاکنون در این لایحه رگه‌هایی از بحث دولتی شدن دیده می‌شود حتما در گام‌های بعدی این نگاه تعدیل خواهد شد.
با توجه به طرح پیشنهادهایی که از سوی دوستان رسانه‌ای در این زمینه تاکنون بیان شده است، دولت با همین نگاه ادامه بررسی لایحه نظام رسانه‌ای در هیات دولت را متوقف کرده و موضوع را برای پیگیری مجدد به کمیسیون فرهنگی ارجاع داده است. قطعا در این مرحله از پیشنهادهای اصحاب رسانه که در فضای رسانه‌ها مطرح می‌شود و همچنین از پیشنهادهایی که به‌طور مستقل به معاونت مطبوعاتی ارجاع داده می‌شود استقبال خواهیم کرد. مجموعه پیشنهادها و نقدهایی که پس از دریافت این پیشنهادها و برگزاری نشست‌هایی در این زمینه مطرح می‌شود را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد.
جناب آقای دکتر صالحی در ابتدای گفت‌و‌گو بر اصلاح و تدوین مقررات در حوزه فرهنگ و هنر تاکید داشتید. در این حوزه آیا اصلاحیه هایی در مجموعه مقررات و قوانین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش‌های مختلف و تدوین مقررات جدید داشته‌اید؟
بله در این مدت کوتاهی که از عمر دولت دوازدهم گذشته، پنج اقدام در این حوزه صورت گرفته است که شامل طراحی و پیاده‌سازی طرح شامد یا همان شناسه الکترونیکی محتوای دیجیتال، تهیه آئین‌نامه‌های اجرایی ساماندهی انتشار انبوه محتوا در شبکه‌های اجتماعی، راه‌اندازی سامانه جامع برخط نظام رده‌بندی سنی بازی‌ها، اصلاح دستورالعمل حمایت از مطبوعات با اولویت مناطق محروم و موضوعات خاص و تصویب نهایی لایجه قانون تبلیغات بازرگانی و ارائه در موضوعات جلسه هیات دولت می‌شود.
از وقتی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.
من هم تشکر می کنم.
چهارشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۶ - ۱۸:۱۴
نظر شما