گلعلی بابایی، از نویسندگان حوزه دفاع مقدس به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره امکان بهره‌گیری از خاطرات برای خلق رمان درباره جنگ تحمیلی، گفت: به نظر من خاستگاه اصلی خلق رمان‌های جنگ در سراسر جهان، خاطرات به جا مانده از جنگ‌هاست. با نگاهی به زمینه‌های خلق فیلم‌ها و رمان‌های برجسته دنیا در حوزه جنگ، می‌بینیم که این آثار از خاطره‌های شخصی یا کتاب‌های خاطرات دوران جنگ نشات گرفته‌اند.
وی با ابراز تاسف از این‌که هنوز کتاب‌های خاطره در ایران نتوانسته‌اند چنین جایگاهی بیابند، افزود: در حقیقت یک کتاب خاطرهنگاری با موضوع دفاع مقدس باید بتواند زمینه تولید آثار خلاقانه در حوزه‌های مختلف هنر و ادبیات باشد و چندین اثر ادبی و سینمایی بر اساس آن نوشته و ساخته شود.
نویسنده کتاب «ققنوس فاتح» درباره این‌که برخی آثار خاطرهنگاری منتشر شده، بیشتر محصول خیال‌پردازی‌های نویسنده است تا واقعیت، اظهار کرد: البته نمی‌توان به استناد گفته چند منتقد یا برخی آثار خاطره دفاع مقدس که سندیت کمی دارند، همه کتاب‌های خاطرهنگاری دفاع مقدس را نادیده گرفت. بسیاری از کتاب‌های خاطرهنگاری منتشر شده در سال‌های اخیر آثار شاخصی هستند و قابلیت تبدیل شدن به رمان و نمایش‌نامه را دارند.
این مقام مسئول در موسسه فرهنگی هنری روایت 27 بعثت درباره اقدام‌ها و فعالیت‌های انجام شده برای بهره‌گیری از خاطرات دوران دفاع مقدس برای خلق رمان و دیگر آثار هنری و خلاقانه با موضوع جنگ تحمیلی انجام شده است، توضیح داد: به تازگی بخش رمان را با مدیریت احمد دهقان راه‌اندازی کردیم و قرار شده است که از کتاب‌های خاطره به عنوان متن اولیه، برای خلق رمان به قلم نویسندگان برتر حوزه ادبیات داستانی بهره بگیریم.
بابایی درباره ارزیابی‌اش از تبدیل شدن خاطرهنگاری دفاع مقدس به نوعی «صنعت» در فضای نشر کشور گفت: اگر منظور از صنعتی شدن «خاطرهنگاری» رونق گرفتن آن در عرصه نشر باشد، من این امر را جای خوشحالی می‌دانم که در میان آثار مختلف بازار نشر، بخش خاطره توانسته جایگاه ویژه‌ای بیابد و با استقبال مخاطب‌ها در نمایشگاه‌های مختلف کتاب مواجه شود. این بسیار جای خوشحالی است که مردم ما گفتارِ اصیل را بیشتر می‌پسندند. «خاطره» متنی اصالت‌دار و «رمان» زاییده ذهن یک نویسنده است. خاطره، اتفاقی است که در صحنه‌ای رخ داده و به قلم آمده است.
نویسنده کتاب «حبیب، تولدی دیگر» در بیان کاستی‌های خاطره‌نگاری‌های حوزه دفاع مقدس توضیح داد: بهتر است شیوه نوشتار و پرداخت به موضوع که در برخی کتاب‌های پر استقبال حوزه خاطرهنگاری دفاع مقدس صورت گرفته است، مورد توجه تمامی نویسندگان و خاطره‌نگاران جنگ تحمیلی قرار گیرد. خوب نوشتن و مراعات کردن استانداردهای ادبی، باعث می‌شود که ژانر خاطره جذابیت پیدا کند.
وی در این باره افزود: برخی خاطره‌نگاری‌هایی که از سوی سازمان‌ها منتشر شده‌اند، فاقد این ویژگی‌ها هستند و باعث می‌شود که به سوژه خاطرهنگاری، به خوبی پرداخته نشود. این کاستی‌ها می‌تواند خاطرهنگاری را با آسیب جدی مواجه کند. باید خوب نوشتن را الگو قرار دهیم و خاطرات رزمندگان را با دقت، بر اساس مستندات و آن‌چه بوده است بنویسیم و تخیل را به آن نیفزاییم.
بابایی درباره تاثیر سنت «خاطرهنگاری روزانه» در ثبت دقیق خاطرات گفت: یکی از ضرورت‌های خاطرهنگاری، همین یادداشت‌برداری‌هاست. این کار به راوی خاطره کمک می‌کند تا کمتر دچار اشتباه شود. از جنگ ما این تجربه را داریم که بسیاری از رزمندگان و فرماندهانی که یادداشت روزانه‌ای در اختیار نداشتند، در هنگام ثبت خاطره‌های خود دچار لغزش‌هایی می‌شدند ولی آنانی که یادداشت‌برداری‌هایی از وقایع روزانه داشته‌اند، کمتر دچار این لغزش‌ها شده‌اند. در میدان و معرکه جنگ، این سنت بسیار کمک‌کننده است.
گلعلی بابایی، متولد 1339 در روستای «بِرار» از توابع شهرستان چالوس است. «غربت هور»، «از الوند تا قراویز»، «حکایت مردان مرد»، «حبیب، تولدی دیگر»، «ضربت متقابل»، «نبردهای جنوب اهواز (کارنامه تاریخی، جغرافیایی، نظامی منطقه عملیاتی جنوب و جنوب غربی اهواز)»، «حکایت مردان مهر (بر اساس زندگی نامه سرداران شهید غلامعلی پیچک و مهدی خندان) »، «پیغام ماهی‌ها»، «در هاله‌ای از غبار»، «سفر غریب»، «ماه همراه بچه‌هاست» و «نقطه رهایی» از جمله آثاری هستند که تاکنون به قلم وی منتشر شده‌اند. کتاب «پیغام ماهی‌ها» به قلم وی، در نهمین دوره داستان جلال به عنوان اثر شایسته تقدیر در بخش مستند‌نگاری انتخاب شد.
سه‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۰:۱۰
نظر شما