به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست رونمایی و بررسی کتاب «نقد منابع مالی دولت اسلامی»‌ نوشته‌ حجت‌الله غلامرضا مصباحی مقدم و کتاب «بازخوانی پرونده ایجابی عملکرد اقتصادی انقلاب اسلامی از سال 57 تا 97» نوشته‌ علی طاهری‌فرد، روح‌الله مهدوی، امین حصاری و علی عرب‌صالحی عصر امروز چهارشنبه 12 اردیبهشت ماه در سرای فرهنگ‌وران مصلی امام‌خمینی (ره)‌ برگزار شد.

مصباحی‌مقدم در ابتدای این نشست توضیحاتی را درباره‌ کتاب تازه منتشرشده‌ خود ارائه کرد و گفت: در این کتاب به این موضوع پرداخته می‌شود که زکات چه رابطه‌ای با خمس دارد. غالباً برداشتی که از زکات شده این است که از آن در کنار خمس نام می‌برند درحالی که در قرآن کریم 32 آیه درباره زکات و تنها یک آیه درباره خمس آمده است.

وی با بیان اینکه زکات در ردیف نماز در احکام اسلامی قرار گرفته افزود: من در این کتاب و طی تحقیقات خود زکات را در دو بخش عام و خاص تقسیم کردم آنچه که درباره زکات در فتواها آمده شامل زکات خاصی است اما زکات عام شامل خمس، انفال و ... است و این نوع از زکات جایگاه بالایی در احکام اسلامی دارد و در سطح نماز قرار می‌گیرد.

این مدرس حوزه اقتصاد با بیان اینکه در پژوهش‌های خود تلاش کرده تا ثابت کند خمس فراگیر است و فقط مرتبط با خمس غنائم نیست بیان کرد: در این کتاب توضیح داده‌ایم که خمس غنائم که توسط امام باقر و امام صادق مطرح شده ریشه در سنت پیامبر دارد. همچنین بحث مالیات‌های حکومتی در کتاب بیان شده و به دنبال آن بوده‌‌ایم که اثبات کنیم که چنانچه حکومت از کمبود منابع زکات و خمس رنج ببرد می‌تواند از مالیات حکومتی استفاده کند.

مصباحی‌مقدم همچنین به بیست وظیفه‌ای که دولت موظف به انجام آن است اشاره کرد و گفت:‌ پیشرفت اقتصادی، به روز شدن کشور دربرابر کشورهای دیگر، تأمین هزینه‌های زندگی فقرا و پایین آوردن سطح فقر و ... از جمله این وظایف است. همچنین طی تحقیقاتی که داشته‌ایم به دنبال پاسخ این سوال بودیم که آیا منابع درآمد زکات و خمس کفایت می‌کند در پاسخ مشاهده کردیم که مجموع منابع بدست آمده از زکات و خمس طی ده سال می‌تواند با درآمد مالیاتی دولت طی سال‌های اخیر برابری کند.

این مدرس اقتصاد در ادامه اشاراتی را درباره کتاب «بازخوانی پرونده ایجابی عملکرد اقتصادی انقلاب اسلامی از سال 57 تا 97» ارائه کرد و افزود: به نظر می‌آمد که می‌توانستیم براساس شاخص‌های بهتری قضاوت کنیم چراکه این نگاه کاملاً‌ علمی و آکادمیک است پس از تعریف شاخص‌ها می‌توان ارزیابی کرد که اوضاع اقتصادی ایران طی 38 سال گذشته چگونه بوده است. البته در فصول مختلف کتاب تلاش شده که ابعاد مختلف اقتصاد ایران ارزیابی شود.

وی افزود: در کتاب دو مقایسه صورت گرفته است که شامل مقایسه‌ وضعیت کنونی با شرایط قبل از انقلاب اسلامی و تحولات صورت گرفته پس از آن و مقایسه وضعیت ایران با کشورهای دیگر مانند پاکستان، مصر، عربستان، برزیل، ترکیه و ... است. برای ارزیابی اوضاع اقتصادی ایران باید به این نکته توجه داشت که شرایط کنونی را با وضعیت اقتصادی اروپا وآمریکا نسنجیم چراکه آنها طی سیصدسال گذشته وضعیت خود را تثبیت کردند اما اقتصاد ایران در سیصدسال گذشته تا زمان انقلاب اسلامی حرکتی نداشته و پس از آن به شکوفایی رسیده است.

به گفته‌ مصباحی‌مقدم، از سوی دیگر نخبگان ما از نظر فکری و ذهنی طی سالیان پس از انقلاب سرکوب شدند و بطور مثال در دوره‌ی پهلوی وزیر کشور بیان می‌کرد که لازم نیست یک ایرانی لوله بسازند. بنابراین ظرفیت‌های موجود در کشور نادیده گرفته می‌شد اما پس از انقلاب اسلامی امام‌خمینی(ره)‌ باور به خود را در جوانان ما تزریق کرد پس از دفاع مقدس نیز با فزایندگی قدرت نظامی در کشور روبرو شدیم و دو سال گذشته شاهد بودیم که چگونه سربازان آمریکایی در مقابل پاسداران ما دست تسلیم را بالا بردند.

وی یادآور شد: امروز وضعیت ایران به لحاظ امنیتی در مقایسه با کشورهای اطرافش مثال‌زدنی است و در عرصه مسائل اقتصادی و اجتماعی این کتاب می‌تواند کمک خوبی برای جوانان، معلمان، دانشجویان و... باشد که از آن بهره بگیرند و برای بدست آوردن توانایی‌های خود تحقیق و مطالعه کنند. البته ما منکر مشکلات موجود در کشور نیستیم و معتقدیم علیرغم اینکه فلج نشدیم اما آسیب‌های بسیاری دیده‌ایم چراکه تحریم‌ها طی سال‌های گذشته آسیب‌های زیادی را به ما وارد کرده است. با این وجود ایران توانسته در فناوری‌هایی مانند نانو، بایو و هسته‌ای موفقیت‌های بسیاری را کسب کند.

مصباحی‌مقدم با بیان اینکه البته طی سال‌های گذشته در مدیریت اجرایی ضعف داشته‌ایم افزود: چنانچه نخبگی که در عرصه امنیت ملی، قدرت نظامی و فناوری‌ها به میدان آمد در حوزه اقتصادی و فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد شاهد موفقیت‌های بیشتری خواهیم بود.

وی در پایان از صاحب‌نظران و فعالان این حوزه درخواست کرد تا کتاب حاضر را نقد کنند و پیشنهاد کرد تا در ارزیابی وضعیت اقتصادی به نقاط ضعف و علل و عوامل پیدایش آن هم اشاره شود. دستاوردهای انقلاب اسلامی نادیده گرفته شده است
علی طاهری‌فرد نیز در بخش دیگری از این نشست درباره کتاب «بازخوانی پرونده ایجابی عملکرد اقتصادی انقلاب اسلامی از سال 57 تا 97» ارائه کرد و گفت: ایده اصلی این کتاب از آنجا شکل گرفت که احساس کردیم در اثر رقابت‌های سیاسی در میان گروه‌های مختلف دستاوردهای انقلاب اسلامی نادیده گرفته شده است. بر همین اساس تلاش شد تا از منابع داخلی و خارجی اطلاعاتی گردآوری شود تا نشان داده شود که انقلاب اسلامی تنها انقلاب ایدئولوژیک نبوده و در عرصه اقتصادی نیز رشد و تحولات بسیاری صورت گرفته است.

وی ادامه داد:‌ بر همین مبنا در قدم‌های بعدی برای رشد اقتصادی شاخص‌هایی را مشخص کرده‌ایم و بیشتر روی حوزه‌های زیرساختی متمرکز شدیم. در همین راستا بدنبال شاخص‌هایی که در قانون اساسی وجود داشته رفتیم تا بدانیم در ابتدای انقلاب اسلامی چه تعهداتی در حوزه‌ زیرساخت‌های اقتصادی وعده داده شده است البته در فرآیند تدوین کتاب این ایراد به ما مطرح می‌شد که چرا روی نقاط قوت متمرکز شده‌ایم و پاسخمان این بود که اگرچه به نقاط ضعف آگاهی داریم اما نمی‌خواهیم نقاط قوت کار طی سال‌های بعد از انقلاب اسلامی گم شود.

به گفته وی، همچنین این ایراد مطرح می‌شد که چرا شاخص‌هابه صورت مطلق درنظر گرفته شده و از کشورهای همسایه نمونه آورده نمی‌شود در پاسخ بیان کردیم که هیچ کشوری مانند ایران تاریخ چهل ساله پرفراز و نشیب مانند ایران نداشته است.

طاهری‌فرد اضافه کرد:‌ ایران اسلامی طی سال‌های پس از انقلاب مسیر پرچالشی را پیموده و ما در میان کشورهای همسایه هیچ کشوری را سراغ نداریم مانند ایران که باوجود تمامی مشکلات توانسته باشد در بسیاری از حوزه‌ها از کشورهای همسایه مانند ترکیه پیشی بگیرد.

به گفته‌ این استاد دانشگاه در ادامه‌ تدوین کتاب شاخص‌های دیگری نیز انتخاب شد تا درحوزه مقایسه و توسعه منابع کتاب کامل‌تر شود بطور مثال دو شاخص امید به زندگی و توسعه انسانی در این فرآیند بررسی شد و نشان داده شد که شاخص امید به زندگی در سال 1978، 7/57 سال بوده است و در سال 2015 به 74/75 سال رسیده است و حاکی از بیشترین رشد امید به زندگی در میان کشورهایی مانند برزیل و ترکیه است.

طاهری‌فرد یادآور شد: همچنین در شاخص توسعه انسانی که مشتمل بر سه متغیر رشد اقتصادی، توزیع درآمد و بحث‌های آموزشی است ایران دو دهم واحد رشد داشته یعنی از پنجاه و شش صدم به هفتاد و هفت صدم رسیده که نشان می‌دهد بالاترین میزان رشد در این حوزه نیز متعلق به کشور ایران است.

این استاد دانشگاه در بخش پایانی سخنانش درباره محدودیت‌هایی که برای سنجش ظرفیت کشور و کمی بودن شاخص‌ها وجود دارد توضیحاتی را ارائه کرد گفت:‌تلاش ما این بوده که در کتاب وضعیت ایران را با کشورهایی مقایسه کنیم که سرشار از ظرفیت در حوزه‌های مختلف هستند مانند ترکیه و برزیل.

سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 12 اردیبهشت تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام برپاست.