خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- صبح دوشنبه (23 خردادماه) علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشستی با دست‌اندرکاران برپایی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پیشنهادهایی برای چگونگی برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ارائه کرده و گفته بود که در طول سال گذشته جلسات متعددی را درباره چگونگی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران با مجریان این طرح داشته‌ و نظر وی در ابتدا این بود که نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به چهار نمایشگاه تخصصی کتاب تقسیم و در بازه‌های زمانی مختلف در طول سال برگزار شود.
 
جنتی عنوان کرده بود که گرچه این کار طبیعتاً مزایایی را در داشت اما با مشاهده شور و اشتیاق حاصله از سوی لایه‌های مختلف مردمی و شرکت اقشار مختلف در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به این جمع‌بندی رسیده است که همچون سال‌های گذشته این نمایشگاه به صورت جامع برگزار شود اما ارشاد در صدد است که نمایشگاه‌های تخصصی همانند نمایشگاه کتب دانشگاهی، کتب کودک و نوجوان و ... در مقاطع مختلفی از سال برپا شود.
 
به دلیل اهمیت برپایی نمایشگاه‌‌های کتاب به‌ویژه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در ترویج فرهنگ کتابخوانی و افزایش سرانه مطالعه کشور، خبرگزاری کتاب می‌کوشد در سلسله گفت‌وگو با صاحبنظران و کارشناسان حوزه کتاب و نمایشگاهی، به بررسی چگونگی برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در فواصل مختلف سال، فواید و معایب این پیشنهاد بپردازد.
 
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در این باره اظهار کرد: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با مشکلات عدیده‌ای مواجه است که یکی از آنها مکان برپایی این رویداد عظیم فرهنگی است. بر همگان واضح و مبرهن است که جا دادن نزدیک به دو هزار و چندصد ناشر در یک فضایی مانند مصلی مشکل است، در حالی که هر ساله بر تعداد متقاضیان حضور در نمایشگاه کتاب تهران افزوده می‌شود.
 
وی با اشاره به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: در این وضعیت، تفکیک نمایشگاه کتاب تهران به بخش‌های مجزا و برپایی آنها به صورت تخصصی در طول سال،  به عنوان راهکار مطرح می‌شود، اما بنا به دلایلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از این موضوع صرف‌نظر می‌کند که به‌زعم بنده احتمالاً ملاحظه ایشان به دلیل شور و اشتیاقی است که در طول 10 روز برپایی این نمایشگاه در اثر مراجعه بازدیدکنندگان، شهروندان و متقاضیان کتاب، ایجاد می‌شود. بنده این‌گونه می‌فهمم که ایشان احتمالاً به دلیل حفظ این شور و اشتیاق و از دست‌ ندادن این میزان از جمعیت در نمایشگاه کتاب تهران، از تفکیک این نمایشگاه به بخش‌های مختلف و برگذاری جداگانه صرف‌نظر کردند.
 
مدیر انتشارات کتاب آمه در ادامه سخنانش، گفت: معتقدم اقبال و حضور مردم در نمایشگاه کتاب تهران، می‌تواند بستر و فرصت مناسبی برای ارتقای صنعت نشر کشور ایجاد کند؛ به این معنا که می‌توان نظرات و انتقادات آنها را برای بررسی مشکلات و کسب تجربه برای اتخاذ راهکارهای جدید استفاده کرد.
 
آموزگار با اشاره به اهمیت برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در طول سال، اظهار کرد: برپایی نمایشگاه کتاب تهران به‌ویژه در حوزه‌های دانشگاهی، کودک و نوجوان و آموزشی از اهمیت بالایی برخوردار است اما این نمایشگاه در سال، فقط یک بار آن هم در اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود؛ این موضوع در وضعیت بحرانی توزیع و بی‌توجهی به کتابفروشی‌ها باعث می‌شود که متقاضیان کتاب حوزه‌های نامبرده یک سال دیگر تحمل کنند تا موعد برپایی نمایشگاه کتاب تهران دوباره سر برسد. به همین دلیل انجمن‌ها و تشکل‌های نشر برای رفع این معضل، از سال‌ها پیش، طرح برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در فواصل مختلف سال را مطرح کردند که بیشتر، شاهد برپایی آنها در نیمه دوم سال هستیم. عموماً هزینه برپایی این نمایشگاه‌ها را نیز خود انجمن‌ها و تشکل‌های نشر متقبل می‌شوند البته ممکن است گهگاهی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز کمک‌هایی را دریافت کنند.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران یادآور شد: از میان نمایشگاه‌های تخصصی کتاب که در چند سال اخیر شاهد برپایی آنها هستیم می‌‌توان به نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان، نمایشگاه تخصصی کتاب دانشگاهی و نمایشگاه تخصصی کتاب‌های خارجی اشاره کرد. البته علاوه بر آنها، در طول سال، نمایشگاه‌های تخصصی دیگری نیز مانند نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم و نمایشگاه یاد یار مهربان برگزار می‌شوند.
 
وی با اشاره به سایر مشکلات موجود در نمایشگاه کتاب تهران، گفت: اگر نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نسبت به مقررات و ضوابط خود وفادار باشد، بدون تردید با حجم وسیعی از متقاضی برای دریافت غرفه مواجه نمی‌شود. چنانچه آمار و ارقام نمایشگاه کتاب تهران امسال نشان داد که تعداد کثیری از غرفه‌داران اصلاً ناشر نبودند اما به فروش کتاب‌های دیگران مبادرت می‌کردند. حتی در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که این افراد، کتاب‌های اُفست شده دیگران را عرضه می‌کردند. بنابراین حضور این به اصطلاح ناشران خلاف آیین‌نامه‌ نمایشگاه کتاب تهران بود. که سال‌ها اجرا می‌شد. فراموش نکنیم که این ضوابط و مقررات البته نواقصی هم دارد که مستلزم بازنگری است.

در این باره بخوانید:
1- شهرام‌نیا: از ظرفیت‌های استانی برای برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب استفاده کنیم/ نمایشگاه کتاب تهران قادر است خودگردان اداره شود (اینجا)
2- صفری: نمایشگاه‌های تخصصی کتاب پیش از نمایشگاه کتاب تهران برگزار شوند/ ایجاد مشکلات اجرایی در صورت همزمانی نمایشگاه‌ها (اینجا)
3- فروغی: هرگونه تغییر در شیوه برپایی نمایشگاه کتاب تهران نیازمند زمان بسیار است/ضرورت راه‌اندازی دبیرخانه ثابت (اینجا)
4- توکل‌صدیقی: ارزش نمایشگاه‌های تخصصی کتاب کمتر از نمایشگاه کتاب تهران نیست/ نیمه دوم سال؛ بهترین زمان برای نمایشگاه تخصصی (اینجا)
5- حسینی‌نیک: برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب یک ضرورت است/ لزوم برپایی نمایشگاه‌های مجازی (اینجا)