به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نخستین «نشست علمی گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی با مولفان کتاب‌های درسی» دوشنبه (12 تیر) با حضور حدود 100 نفر از برنامه‌ریزان و مولفان کتاب‌های درسی وزارت آموزش ‌و پرورش در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد.

معصومی‌همدانی در این نشست بر اهمیت و نقش موثر مطالعه دانش‌آموزان در خارج از کلاس درس در پیشرفت جامعه تاکید کرد و گفت: اگر آموزش و پرورش برای دروس علوم(ریاضیات، فیزیک و...) مجموعه‌ای از کتاب‌های غیردرسی که با محتوای کتاب‌های درسی نیز مرتبط است، در مدارس ارایه کند و برای این کتاب‌ها آزمون مستقلی در نظر نگیرد، می‌توان انتظار داشت تا دانش‌آموزان در فرآیند یاددهی ـ یادگیری به صورت گسترده و عمیق‌تر به فراگیری علم بپردازند.

وی در ادامه سخنانش گفت: نظام آموزش و پرورش نه تنها باید ایجاد علاقه در دانش‌آموزان برای مطالعه کتاب‌های غیردرسی را در دستور کار خود قرار دهد، بلکه باید در مساله نوشتن آن‌ها نیز تمهیداتی بیندیشد.

این پژوهشگر تاریخ علم افزود: آموزش و پرورش می‌تواند قدرت نوشتن دانش‌آموزان را نه تنها در کلاس فارسی بلکه در تمام کلاس‌های درس مانند ریاضیات و فیزیک نیز بپروراند، به‌گونه‌ای که دانش‌آموزان در هر درس مجبور شوند مطلبی بنویسد.

معصومی‌همدانی همچنین با اشاره به فشار فکری و روحی که مساله کنکور بر دانش‌آموزان و نظام آموزش و پرورش وارد کرده است، عنوان کرد: متاسفانه مساله کنکور باعث شده تا آموزش و پرورش از اهداف اصلی خود منحرف شود و در نتیجه محتوای آموزشی نیز در راستای قبولی در کنکور تدوین، مطالعه و آموخته شوند. در صورتی که در هر کشوری هدف نخستین آموزش عمومی، تربیت شهروند است. بنابراین نظام آموزش و پرورش باید در تمام حوزه‌های درسی، تربیت شهروند خوب را در اولویت داشته باشد.

وی در پایان سخنانش گفت: گمان می‌کنم که اگر مدارس از نظر تعداد دانش‌آموزان خلوت‌تر شوند و این کمبود متقاضی، بهانه‌ای به دست دولت برای کاهش بودجه نظام آموزش و پرورش ندهد، می‌توان همین بودجه را برای آموزش بهتر دانش‌آموزان استفاده کرد. 

افزایش خزانه لغات دانش‌آموزان با کتاب‌های جدیدالتالیف
سخنران بعدی این نشست، شهین نعمت‌زاده، عضو شورای گروه زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. وی زبان را یکی از ابزار آموزشی عنوان کرد و گفت: پرداختن به چهار مهارت زبانی(گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن) در راس فعالیت‌های نظام آموزش و پرورش قرار دارد.

این مولف کتاب‌های درسی اظهار کرد: تحولی که در نظام آموزش و پرورش ایجاد شده و کتاب‌های جدید‌التالیفی که در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفته است، موضوع اغلب رساله‌های دانشجویی‌ شده‌اند و این رساله‌ها ثابت کرده‌اند که این تغییر و تحولات، زمینه‌های افزایش خزانه لغات و واژگان دانش‌آموزان را فراهم کرده‌اند.

وی ادامه داد: در تحقیقی که در واژگان کتاب‌ درسی ریاضی پایه اول ابتدایی انجام داده‌ام، متوجه شدم که آموزش درس ریاضی در این پایه، ابتدا با زبان آغاز می‌شود. بنابراین باید به پرورش زبان در این کتاب درسی بیش از سایر کتاب‌های درسی پرداخت. در این تحقیق، ابتدا واژگان کتاب ریاضی را بسامدگیری کردم و دریافتم که مجموعه‌ای از واژگان حاشیه‌ای در تمرین‌های این کتاب وجود دارد که نمی‌توان با آن‌ها کاری داشت و معادلی برای آن‌ها پیدا کرد اما در مسایل این کتاب درسی، واژه‌‌هایی وجود دارد که باید در کاربرد زبان فارسی در آن‌ها دقت لازم داشت و معلمان وقتی می‌خواهند این درس را آموزش دهند باید کاملا با این واژگان آشنا باشند.

عضو شورای گروه زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در پایان سخنرانی خویش اظهار کرد: همچنین در کتاب درسی ریاضی پایه اول ابتدایی واژه‌هایی یافت می‌شوند که دانش‌آموزان هیچ‌گونه آشنایی با آن‌ها ندارند و به نوعی برای آن‌ها بیگانه است که باید در کاربرد این واژگان در کتاب درسی ریاضی تجدیدنظر شود و تا جایی که امکان دارد از واژه‌های آشنا استفاده کرد. 

معادل‌سازی 30 هزار واژه و کاربرد آن‌ها در کتاب‌های درسی
نسرین پرویزی، عضو شورای گروه زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این نشست با اشاره به وجود هفتاد و چهار گروه تخصصی در این فرهنگستان، اظهار کرد: در فرهنگستان زبان و ادب فارسی در هر هفته شاهد تشکیل شوراهای هماهنگی با هدف معادل‌سازی اصطلاحات فرنگی هستیم و حدود 350 استاد در این شوراها با ما همکاری می‌کنند.

وی ادامه داد: مشکلی که وجود دارد، عدم هماهنگی میان محتوای کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش با محتوای کتاب‌های درسی دانشجویان است و گروه‌های تدوین این دو گروه از کتاب‌ها نیز جدا از هم تشکیل می‌شدند در نتیجه شاهد اختلاف نظرهای کارشناسان و استادان این دو حوزه بودیم. کارشناسان فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژگان کتاب‌های درسی را به صورت مجزا بررسی کردند و نظرات و پیشنهادهاي خود را در اختیار مسوولان نظام آموزش و پرورش قرار دادیم.

عضو شورای گروه زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی حدود 200 واژه از کتاب‌های درسی را بررسی کرد که حاصل آن‌ها سی هزار واژه بود که کارشناسان فرهنگستان زبان و ادب فارسی آن‌ها را معادل‌سازی کردند که امیدوارم در کتاب‌های درسی ارایه شوند.