به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در یاسوج، پریسا خرمی‌نیا مسئول انجمن ادبی ققنوس عصر سه‌شنبه در نشست نقد و بررسی این کتاب گفت: در کتاب «از بس که آس و پاسیم» مسائلی مطرح می‌شود که همه ما در زندگی با آن روبه‌رو هستیم. نویسنده توانسته این مسائل را در دل داستان جای دهد و تصویری واقعی از جامعه ارائه کند.
مسئول انجمن ادبی ققنوس افزود: مسئله‌ای مانند کودک‌همسری در این کتاب به‌خوبی به تصویر کشیده شده است. نویسنده با نشان دادن دختری که در لباس صورتی و با گریه به خانه همسر می‌رود، این معضل را روایت کرده است. این صحنه تأثیرگذار است و شباهتی به داستان «صدف» اثر آنتوان چخوف دارد که در آن فقر و سختی‌های زندگی به شکلی ملموس به نمایش گذاشته شده است.
تغییر سبک در شعر و داستان
خرمی‌نیا گفت: در گذشته، اشعار کلاسیک اغلب درباره عشق و یار سروده می‌شدند و این سبک برای مخاطبان لذت خاصی داشت. اما با ظهور نیما یوشیج، رویکرد شاعران تغییر کرد و آن‌ها به مسائل اجتماعی پرداختند. در ابتدا، این تغییر با انتقاد روبه‌رو شد، اما در نهایت، سبک شعر فارسی را متحول کرد.
مسئول انجمن ادبی ققنوس افزود: در داستان‌نویسی نیز چنین تغییری دیده می‌شود. اگر از «هزار و یک شب» به آثار صادق هدایت برسیم، می‌بینیم که او با مطالعه نویسندگان خارجی، به درک جدیدی از واقعیت دست یافت. پس از او، نویسندگانی چون محمود دولت‌آبادی، بزرگ علوی و صادق چوبک، فضای خفقان آن دوران را به تصویر کشیدند و ماجراهای بطن جامعه را روایت کردند.
بیان رنج‌های واقعی برای جذب مخاطب
خرمی‌نیا گفت: دیگر نمی‌توان مانند گذشته، تنها از عشق و معشوق نوشت. مردم از خواندن این سبک خسته شده‌اند. در مقابل، بیان درد و رنج حقیقی مردم جامعه تأثیر بیشتری بر مخاطب دارد و می‌تواند آن‌ها را بیشتر جذب کند.
مسئول انجمن ادبی ققنوس افزود: دنیا به دختران ضعیف و ساده آسیب‌های بزرگی وارد می‌کند. باید دخترانمان را با انواع آسیب‌های اجتماعی آشنا کنیم. آگاهی زنان در جامعه، به بهبود وضعیت کلی کمک خواهد کرد.
مرثیه‌ای برای زنان در تنگنا
خرمی‌نیا گفت: این داستان، مرثیه‌ای برای زنانی است که از سر ناچاری خانه را ترک می‌کنند و راهی جز این ندارند. در داستان، زنی را می‌بینیم که با وجود آب‌گرفتگی خانه‌اش، مرغ و خروس‌هایش را نگه می‌دارد، زیرا تنها منبع درآمدش است و چاره‌ای جز حفظ آن ندارد.
مسئول انجمن ادبی ققنوس افزود: در داستان، با مادری خرافاتی روبه‌رو هستیم که مشکلات را ناشی از گناهان خود یا گذشتگانش می‌داند و پدری که تنها راه نجات دخترانش را ازدواج می‌بیند و هیچ مسئولیتی در قبال آنان احساس نمی‌کند.
خرمی‌نیا در پایان گفت: بی‌پرده سخن گفتن نویسنده و نزدیکی شخصیت‌ها و داستان با واقعیت‌های جامعه، از نقاط قوت این کتاب است.
بازتاب مظلومیت زنان در داستان
همچنین در ادامه نسرین همایون‌پرور گفت: در جامعه، مظلومیت زنان را به‌وضوح می‌بینیم. این اتفاقات نه‌تنها در زندگی روزمره ما رخ می‌دهند، بلکه در آثار نویسندگان خارجی نیز بازتاب یافته‌اند. گاهی روایت‌های آن‌ها چنان به واقعیت‌های جامعه ما نزدیک است که احساس می‌کنیم این حوادث در استان خودمان رخ داده‌اند.
تأثیر مردسالاری و فقر بر سرنوشت زنان
این معلم ادبیات افزود: برای من بسیار دردناک بود که در این داستان، مرگ یک گاو بتواند آینده یک دختر ۱۲ ساله را تحت تأثیر قرار دهد. اینکه او نابودی گاو را برابر با نابودی آینده خود بداند، نشان‌دهنده سلطه مردسالاری بر زندگی زنان است. علاوه بر این، ردپای تربیت ناصحیح و فقر را نیز می‌توان در جای‌جای این روایت مشاهده کرد.
نقش تقدیر و سرنوشت در روایت
همایون‌پرور گفت: در روایت شخصیت‌های داستان، باور به تقدیر، سرنوشت و قضا نقش پررنگی دارد. خانواده‌هایی را می‌بینیم که به‌جای تلاش برای حل مشکلات، به استقبال نابودی می‌روند. این نگاه، نشان‌دهنده فرهنگی است که چالش‌های زندگی را نه با اراده و تغییر، بلکه با پذیرش و تسلیم مواجه می‌کند.
تصویری از ارزش زنان در جامعه
این معلم ادبیات افزود: اگر نام نویسنده را نمی‌دانستم، تصور می‌کردم این روایت متعلق به یک دختر روستایی در کشوری دیگر است. این داستان به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه ارزش زنان در برخی جوامع نادیده گرفته می‌شود. چنین واقعیت‌هایی دل هر خواننده‌ای را به درد می‌آورد.
نابودی تدریجی فرهنگ‌های غلط
محمودی از حاضران در نشست گفت: با گذشت زمان، فرهنگ‌های غلط خودبه‌خود از بین خواهند رفت. این روند را در سال‌های گذشته نیز مشاهده کرده‌ایم و می‌توان انتظار داشت که باورهای نادرست، به‌مرور از جامعه حذف شوند.
نقش زبان در تداوم فرهنگ‌های نادرست
این معلم و از حاضران در جلسه افزود: برخی جملات و عبارات که در بین مردم رواج دارند، می‌توانند به تداوم فرهنگ‌های غلط کمک کنند. برای مثال، استفاده از جملاتی مانند «تفنگ برنو به دستم» نه‌تنها یادآور خشونت و گذشته‌ای مردسالارانه است، بلکه به‌نوعی سبب تزریق همان باورهای نادرست به جامعه می‌شود.
شروع طوفانی و فضای غم‌انگیز داستان
در ادامه نیز سیدحسین یادگارنژاد از نویسندگان برجسته استان گفت: بافت آمریکای لاتین خاص است و کتاب با شروعی طوفانی، ذهنیت مخاطب را از همان ابتدا برای اخبار ناگوار آماده می‌کند. جملات داستان سرشار از غم هستند و انفعال مردم در جامعه بسیار مشهود است. پیام‌های داستان نیز به‌وضوح فقر را بازتاب می‌دهند.
استفاده از نمادها و انسجام پیرنگ
وی افزود: در این داستان با نمادهای تک‌واحدی و نقطه‌ای مواجه هستیم که نشان می‌دهد وضعیت مردم دهکده مشابه یکدیگر است. پیرنگ داستان قوی است و ابهامات را برطرف می‌کند، زیرا نویسنده به جای توصیف‌های اضافی، به‌طور مستقیم به شرح داستان پرداخته است. از آنجا که داستان کوتاه بود، نیازی به معرفی شخصیت‌ها احساس نمی‌شد.
نقش آگاهی در تغییر فرهنگ جامعه
یادگارنژاد گفت: فرهنگ غلط به‌مرور زمان خودبه‌خود از بین خواهد رفت، اما این اتفاق زمانی سرعت می‌گیرد که آگاهی به جامعه تزریق شود و مردم بتوانند فرهنگ نادرست را شناسایی کنند.
تأثیر ناخودآگاه جمعی بر فرهنگ
این نویسنده استان افزود: بافت فرهنگی یک جامعه ناشی از سطح آگاهی مردم آن است. تا زمانی که ناخودآگاه جمعی تغییر نکند، فرهنگ جامعه نیز دستخوش تحول نخواهد شد.
تحول ارزش‌ها در گذر زمان
همچنین زینب خوش‌اندیش گفت: ارزش‌ها در جامعه در گذر زمان دستخوش تغییرات فراوانی شده‌اند. در گذشته، پدیده‌ای چون کودک‌همسری رواج داشت، اما امروز شاهد ظهور پدیده‌هایی همچون «بلایند دیت» و روابط زودگذر هستیم. این تحولات نشان‌دهنده تحولی عمیق در بافت فرهنگی و اجتماعی جامعه است که به‌طور تدریجی رخ می‌دهد.
انتخاب آگاهانه و منطقی زنان
این دانشجوی زبان و ادبیات فارسی افزود: زنان جامعه باید بر اساس منطق و آگاهی به انتخاب‌های خود دست بزنند، نه تحت تأثیر هنجارهای سطحی یا فشارهای اجتماعی. تنها با افزایش سطح آگاهی و درک صحیح از مسائل، زنان قادر خواهند بود تا انتخاب‌های آگاهانه‌ای داشته باشند که نه‌تنها به نفع خود، بلکه به نفع کل جامعه باشد.
لازم به ذکر است؛ خوان رولفو نویسنده و عکاس مکزیکی است. وی از مهمترین نویسندگان آمریکای لاتین به‌شمار می‌رود. او تنها دو کتاب با عناوین پدرو پارامو رمان و دشت سوزان جموعه داستان‌های کوتاه منتشر کرد.
به همت انجمن داستان ققنوس قلم آموزش عناصر و تکنیک‌های داستان بررسی داستان کوتاه و رمان، تحلیل و نقد داستان و نقد و بررسی داستان «از بس که آس و پاسیم» از «خوان رولفو» ادبیات آمریکای لاتین عصر امروز در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
نظر شما