به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – رضا دستجردی: «مکاتبات علامه محمد اقبال به عطیه‌بیگم فیضی» با عنوان اصلی «رقایم اقبال به عطیه‌بیگم» به زبان اردو با ترجمه مظفرعلی کشمیری از تازه‌های نشر موسسه فرهنگی اکو است که در سی‌وششمین نمایشگاه کتاب تهران عرضه شده است.
این کتاب مشتمل بر دو بخش با عناوین «نامه‌های اقبال به عطیه‌بیگم» و «دفتر خاطرات از عطیه‌بیگم» است. فصل نخست این اثر، نامه‌های مذکور را در فاصله سال‌های ۱۹۰۸-۱۹۳۱ دربرمی‌گیرد. بخش دوم نیز بازه زمانی آوریل لغایت سپتامبر ۱۹۰۷ در لندن، ویمبلدون، هایدلبرگ و مونیخ را پوشش می‌دهد.
مظفرعلی کشمیری در یادداشت ابتدایی کتاب، می‌نویسد: «داستان ترجمه کتاب «رقایم اقبال به عطیه‌بیگم‌فیضی» از تیرماه سال ۱۳۹۰ هنگام شرکت در همایش بین‌المللی ترویج زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه علامه طباطبایی در تهران آغاز شد. برای شرکت در این همایش به تهران آمده بودم. شبی در سالن هتل لاله تهران با استادان تاجیک و افغان به گفت‌وگو نشسته بودیم. درباره شاعران پارسی‌گوی خاورزمین بحثی شیرین در گرفته بود و در این میان ذکر جلیل علامه اقبال لاهوری در میان آمد. دکتر جوره‌بیگ‌نذری از محققان و ادیبان تاجیکستان گفتند که امروزه "زاد و رود ما به جای سرایندگان سنتی و قدیمی با اشتیاق فراوان، سروده‌های اقبال را مطالعه می‌کنند. این سخن مرا به تفکر بیشتر درباره لزوم احیا و رواج هر چه بیشتر آثار علامه اقبال واداشت. روز بعد، سعادت دیدار دوست عزیزم آقای دکتر محمد بقایی ماکان، اقبال‌شناس سترگ نصیبم شد. او کتاب «ماهتاب شام شرق» را به بنده هدیه کردند. در این اثر، ایشان مقاله‌ای نوشته بودند با عنوان "ایران، آرمان‌شهر اقبال" با شوق فراوان شروع به خواندن این مقاله کردم.
در ادامه گفت‌وگو، دکتر ماکان از اثری یاد کردند و گفتند که این اثر باید به زبان فارسی برگردانده شود؛ این اثر دفتر خاطراتی از علامه اقبال است و نویسنده آن خاطرات، نخستین دختر مسلمان از شبه قاره هند است که جهت تحصیل در مقطع دکتری به اروپا رفته بود و آن دختر خانم عطیه‌بیگم‌فیضی دوست و هم‌کلاسی اقبال بود. بدین ترتیب، اهمیت اشاعه اندیشه‌ها، حالات و شعر علامه اقبال و غنا بخشیدن به عرصه اقبال‌شناسی را به عنوان یک ضرورت بیشتر احساس کردم».
مترجم در ادامه می‌آورد: «پس از اختتام همایش به پاکستان برگشتم یک روز هنگام جست‌وجو در لابه‌لای کتاب‌های قدیمی قفسه‌ای از کتابخانه خانه فرهنگ ایران در راولپندی، کتابی با عنوان «اقبال» از عطیه‌بیگم را یافتم. این اثر چاپ سال ۱۳۳۵ شمسی بود. کتاب را خواندم و دریافتم که خانم عطیه‌بیگم‌فیضی غیر از خاطرات زمانه تحصیلش در انگلیس و آلمان، نامه‌هایی را که اقبال به ایشان نوشته بود، همه را یک‌جا کرده و به صورت کتابی با عنوان «اقبال» به زبان انگلیسی به چاپ رسانده است. این اثر بعدها به زبان اردو نیز ترجمه و چاپ شده بود.
این نامه‌ها حاوی مسائل عاطفی فکری و اجتماعی بسیار جالب و دست‌نخورده در حیات شخصی اقبال است که پژوهندگان عرصه اقبال‌شناسی در ایران تا به حال از آن بی‌بهره مانده‌اند. بنابراین تصمیم گرفتم که این کتاب را به زبان فارسی برگردانم تا محبان اقبال در ایران و سایر کشورهای فارسی‌زبان از بخش‌هایی از کنه اندیشه و احساس علامه اقبال و آرمان‌های برنیامده‌اش که در این نامه‌ها ابراز کرده خبردار شوند و امکان ارائه شناختی واقعی‌تر از زوایای شخصیت علامه اقبال و احوالات او در روزگار حیاتش مهیا شود».
علاقمندان می‌توانند جهت خریداری کتاب به غرفه موسسه فرهنگی اکو در بخش بین‌الملل نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مراجعه کنند.
نظر شما