نگار تشکری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد با بیان اینکه جایزه ادبی داستان کوتاه هشت، نخستین دوره خود را با محوریت «انسان، انسانیت و کرامت انسانی» آغاز کرده است، اظهار کرد: جایزه‌ای که زیر سایه گنبد خوشرنگ علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) متولد شده و نام خود را نیز از عدد هشتم، به نیت تبرک از مقام آن امام بزرگوار وام گرفته است.

وی افزود: از همین رو، موضوعی را در کانون توجه قرار داده‌ایم که در سیره و سخن امام رضا (ع) جایگاهی ویژه دارد و آن کرامت انسان است. انتقال این نگاه، از مسیر زبان داستان، می‌تواند مفاهیم بلند انسانی را به شیواترین و اثرگذارترین شکل، به جان مخاطب بنشاند.

این داستان‌نویس با اشاره به محورها و موضوعات جشنواره گفت: موضوعات این جایزه ادبی همگی از دل روایات و آموزه‌های ایشان گرفته شده است. از نگاه امام رضا (ع)، انسان در آیینه کرامت معنا پیدا می‌کند. او، امامی بود که با احترام به اندیشه‌های گوناگون، با مهمان‌نوازی بی‌مرز و با مهربانی عملی، نشان داد حفظ شأن انسان، مقدمه هر تحول اجتماعی‌ست.

تشکری ادامه داد: از منظر دینی، و به‌ویژه در سیره امام رضا (ع)، کرامت انسان فراتر از مرزهای عقیده، قوم، یا طبقه اجتماعی مطرح می‌شود. آن حضرت با کسی که هم‌عقیده‌اش نبود، با احترام سخن می‌گفت، سفره‌اش را با بردگان و غریبه‌ها قسمت می‌کرد و....

دبیر جایزه ادبی «داستان کوتاه هشت» ابراز کرد: شاید امروز، در دنیای پرهیاهو و آشفته ما، مفهوم کرامت‌انسانی بیش از هر زمان دیگر، در معرض تهی‌شدن از معناست، واژه‌ای که فراوان گفته می‌شود، بی‌آنکه ریشه در رفتار روزمره ما داشته باشد. اگر انسان دیده شود، شنیده شود، شأن او پاس داشته شود، مطمئناً بسیاری از گره‌های اجتماعی و روانی باز خواهد شد.

ادبیات‌داستانی از اصیل‌ترین راه‌ها برای بازگرداندن مفهوم کرامت انسانی است

تشکری با بیان اینکه ما نیازمند بازتعریف رابطه‌مان با یکدیگریم، اظهار کرد: رابطه‌ای که در آن همدلی و احترام در راس باشد، نه اینکه فقط به‌صورت قانون یا شعار باقی بماند و هنر و در رأس آن، ادبیات داستانی، یکی از اصیل‌ترین راه‌ها برای بازگرداندن این نگاه است. با اینکه ظلم‌های بسیاری در جوامع مختلف به انسان و جایگاهش شده است اما در عمق آموزه‌های دینی و سیره پیشوایان ما، این کرامت جایگاه رفیعی دارد و اگر این معنا در دل داستان بنشیند، از سطح فاصله می‌گیرد و به تجربه‌ای انسانی، زیسته، ملموس و دلنشین بدل می‌شود.

جامعه امروز به داستان نیاز دارد

وی با اشاره به آموزه‌های «داستان» گفت: داستان به ما امکان می‌دهد بفهمیم، هم‌دلی کنیم، داوری نکنیم و از زاویه دیگری به جهان نگاه کنیم. جامعه امروز، بیش از هر زمان دیگر، به داستان نیاز دارد. داستان‌هایی برخاسته از دل جامعه و برای همین مردم. روایت‌هایی که شأن انسان را حفظ کنند، به دور از کلیشه و شعارها. داستان‌هایی بیانگر موقعیت‌هایی خاص که می‌تواند روایت‌هایی ماندگار خلق کنند. روایت‌هایی که بر دل بنشینند و خواننده با خواندنش خودش را ببیند و در آینه واژه‌ها، قدری عمیق‌تر به زندگی بنگرد.

دبیر جایزه ادبی «داستان کوتاه هشت» انسان را نقطه مرکزی روایت در این جایزه ادبی دانست و افزود: این جایزه هشت زیر موضوع دارد؛ «انسان در رابطه با خدا»، «سیره انسانی امام رضا و سخنان ایشان»، «انسان در ارتباط با خانواده»، «انسان با جامعه و ارتباط با دیگران»، «انسان با احساس و عاطفه و خوشی‌ها و ناخوشی‌هایی که همه ما در زندگی تجربه می کنیم»، «انسان در رابطه با امید با تمام ناملایمات‌هایی که هر کدام از ما تجربه می‌کنیم» و در نهایت «عدالت‌ورزی».

جایزه ادبی هشت به دنبال ثبت روایت‌های ماندگار است

تشکری بیان کرد: داستان، نه‌فقط آینه‌ای‌ست برای بازتاب، بلکه چراغی‌ست برای دیدن بهتر. داستان می‌تواند آشتی ایجاد کند؛ با خود، با گذشته، با دیگری. می‌تواند پل بزند میان آدم‌ها با فرهنگ‌ها و نگاه‌های متفاوت و نور بتاباند بر تاریکی‌های این روزهای انسان‌ها. هنرمند و به ویژه نویسنده، شاهد زمانه خویش است. با نگاهی عمیق‌تر و این دقیقاً همان چیزی‌ست که ما در «هشت» به‌دنبال آن هستیم. روایت‌هایی که بمانند، که زخم را بفهمند و امید را زنده کنند.

وی افزود: ما در جایزه ادبی هشت، از نویسندگان دعوت می‌کنیم که به انسان نگاه ویژه داشته باشند و به عمق او و پیرامونش بروند. به شخصیت‌های داستانی، برخااسته از همین جامعه به‌عنوان جان‌های زنده‌ای نگاه کنند که باید با آن‌ها زیست.

بخش‌های مستقل جایزه داستان کوتاه هشت

تشکری با اشاره به بخش‌های مختلف جایزه ادبی هشت تاکید کرد: برای ارج نهادن به جنبه‌های گوناگون آفرینش داستانی، در کنار جایزه بهترین داستان کوتاه که در سه رتبه برگزیده خواهیم داشت؛ سه بخش مستقل نیز طراحی شده است، بهترین شخصیت‌پردازی، بهترین طرح داستانی و بهترین ایده‌پردازی و هدف از این بخش، نگاهی خاص‌تر به فرایند خلاقانه نوشتن است. نوشتن، عرق‌ریزان روح است، واژه‌واژه‌اش باید از درون بجوشد، از رنج، از تردید، از زیستن و با صداقت بر کاغذ بنشیند.

وی ادامه داد: این جوایز برای آن طراحی شده‌اند که جزئی‌ترین تلاش‌های نویسنده نیز دیده شود. نه‌فقط مضمون کلی، بلکه دقت در پرداخت یک شخصیت، ظرافت در چیدمان روایت، یا جسارت در شکل‌گیری یک ایده تازه ارج نهاده شود. ما می‌خواهیم بگوییم که هنرمند باید دیده شود. نویسنده باید احساس کند که زحماتش، ریزه‌کاری‌هایش، شب‌نویسی‌ها و دودلی‌هایش، جدی گرفته می‌شود. این دیده شدن، انگیزه‌ای‌ست برای ترک نکردن قلم. برای ادامه دادن. برای نوشتن از نو، با امیدی تازه.

بخش قلم جوان

این نویسنده بیان کرد: در این بین سعی کردیم نگاه ویژه‌ای هم به کسب استعداد در این حوزه داشته باشیم و بر همین اساس بخش مجزا به عنوان بخش قلم جوان هم برای شرکت کنندگان تا ۲۵ سال در نظر گرفتیم که در این بخش ۲ رتبه برتر خواهیم داشت و برای ۱۵ نفر برتر این بخش هم کارگاه‌های مجزای داستان‌نویسی با اساتید برجسته کشوری خواهیم داشت.

وی در خصوص داوران گفت: سعی کردیم در این جشنواره از یک تیم داوری حرفه‌ای بهره بگیریم و پس از ماه‌ها مشورت و همفکری و جلسات متعدد با اساتید برجسته و فعالان این حوزه، در نهایت به این تیم رسیدیم؛ علی خدایی، صادق کرمیار، نفیسه مرشد زاده، علی‌اصغر عزتی پاک، امیرمهدی حکیمی، احسان عبدی پور و الهام فلاح.

تشکری، مهلت ارسال آثار به این جشنواره را تا ۳۰ مهرماه دانست و بیان کرد: همانطور که در فراخوان هم اعلام شده این تاریخ تمدید نخواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند حداکثر سه اثر برای شرکت در جشنواره داشته باشند و با مراجعه به پایگاه اینترنتی www.festival8.net نسبت به ثبت نام و ارسال اثر اقدام کنند.

وی افزود: انتشار آثار ارسالی اعم از پادکست و کتاب توسط دبیرخانه جشنواره در صورت کیفیت مناسب، با درج اسامی نویسندگان و پرداخت حق‌التالیف به صاحبان اثر، نیز در دستور کار جشنواره قرار دارد.