به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سومین نشست شبانه کارگاه «آل جلال» با حضور مسعود کوثری، دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، پنجشنبه چهارم بهمن ماه ۱۴۰۳ در سالن گردهمایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز برگزار شد.
دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در این مراسم گفت: امیدوارم این دوره برای نوقلمان جالب توجه بوده باشد و آنها را در دورههای آتی نیز ببینیم. شاهد این هستیم که متوسط عمر نویسنده و کارگردان شدن در ایران پایین میآید و دور نیست که آثار شما دوستان نیز برای دریافت جایزه در دورههای جایزه ادبی جلال آل احمد انتخاب شود.
کوثری افزود: ندا رسولی، نویسنده داستان «پرندهباز تهران» که کتابش در هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد شایسته تقدیر شد، نظیر شما دوستان بود. خبر خوب این است که سرزمین ایران این تنوع را دارد که داستانهایی از دل آن بیرون بیاید. داستانها در اقلیم ایران فراوان است.
وی با بیان اینکه رمان «اهل غرق» اثر منیرو روانیپور مورد علاقه من است، گفت: این داستان زیباییهای خودش را دارد. توجه به درونمایههای اقلیمی و حتی اتفاقات میتواند دستمایههای خوبی برای نوشتن باشد. نمیگویم که حتماً داستانهای اقلیمی باید رنگ و بوی خاص داشته باشد اما خلاقیت با آن درونمایههای اقلیمی میتواند برگ برنده نویسنده باشد. نباید فضاسازی به گونهای باشد که به کشور ما تعلق ندارد، ما ژانر وحشت نداریم چون در جامعه ما آن سطح از خشونت وجود ندارد. نباید گول بخوریم، چون خوشبختانه یا بدبختانه متون ما غربی است و ما را به بازتولید آن فضاها میکشاند. عیبی در آن نمیبینم اما میتوانیم برای فضاهای تازهتر از آن الهام بگیریم.
مسعود کوثری در ادامه با بیان اینکه سینما، فلسفه و کتاب از علائق من است، گفت: شما نوقلمان باید ظرایف نویسندگی را از استادان کارگاه آل جلال بیاموزید و با دریافت این کمکها راه نویسندگی را زودتر طی کنید.
وی در پاسخ مهدی کفاش، دبیر نشست که پرسید دانستن مباحث جامعهشناسی تا چه حد برای یک رماننویس لازم است، گفت: جامعهشناسی دو رویکرد کلان و خرد دارد. رویکرد ساختاری و کلان جامعهشناسی شما نوقلمان را به جایی نمیرساند اما رویکرد جامعهشناسی خرد بیان میکند که تعاملات جامعه چگونه به وجود میآید و شما میتوانید دیالوگها و جهان داستان را با این نگاههای خرد بسازید. چیزی که به جهان داستان کمک میکند این است که روابط را از درون بسازید. اگر با دید جامعهشناسانه به موضوعات بنگرید، متوجه میشوید که آدمها چطور قواعد را دور میزنند؟ با دید جامعهشناسانه شما با یک حیوان تعاملگر تفسیرگر روبهرو هستید.
کوثری افزود: باید پس پشت مردمکان چشم یک ایرانی بنشینید و ببینید که او چه میبیند و چطور قواعد را تفسیر میکند. اگر توانستید با تفاوتها ببینید، متوجه میشوید جامعه چگونه ساخته میشود. توصیه میکنم به جامعهشناسی اینگونه نگاه کنید تا از جامعهشناسی بهتر استفاده کنید. در جامعهشناسی سه لایه داریم که لایه میانی جهان داستان شماست و لایه بالایی لایه استعاری و پایینترین لایه واقعیت اجتماعی است. در برخی مواقع فریفته لایه استعاری میشویم، در حالیکه باید سه لایه در هم ذوب شوند تا شما بتوانید جهان داستانتان را بسازید.
وی بیان کرد: خودتان را به داستانگویی مقید کنید. نویسندگی فرصتی است تا از جهان ناشناخته صحبت کنیم. با کمک جهان ناشناخته میتوان جهان داستان را غنیتر کرد. خاطرههای جمعی نیز مسائلی است که میتواند دستمایه خوبی برای نوشتن باشد. باید نگاه خودتان را کشف کنید و بر جهان داستانی که میآفرینید، مسلط باشید. باید فضا و مکان را جدی بگیرید که این به کمک تحقیقات مردمشناسی اتفاق میافتد. باید مکانها را تشریح کنید و حس مکان را منتقل کنید.
هجدهمین دوره کارگاه داستاننویسی از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران با عنوان دوره «آل جلال» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز برگزار شد. این کارگاهها از سوم بهمن آغاز و در روزهای چهارم و پنجم بهمن ماه ۱۴۰۳ ادامه داشت.
نظر شما