سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): برنامه ترکیبی «سینما جوان» تازه‌ترین برنامه شبکه مستند سیماست که در تعامل و همکاری با انجمن سینمای جوانان ایران با محوریت پخش و تحلیل و بررسی آثار و وضعیت فیلم کوتاه در سینمای ایران، با تهیه‌کنندگی و کارگردانی اصغر احمدپور پخش می‌شود. تعداد قابل توجهی از فیلم‌های کوتاهی که در این برنامه پخش شده یا  قرار است پخش شود اقتباسی است. انجمن سینمای جوانان، امسال توجه ویژه‌ای به اقتباس داشته است و این رویکرد را در همکاری با سینما جوان هم می‌بینیم.

در برنامه سینما جوان فیلم‌کوتاه‌های «دوال‌پا» به کارگردانی محمدرضا مرادی، «کودکان ابری» به کارگردانی رضا فهیمی، «سفیدپوش» به کارگردانی رضا فهیمی، «اتاق عقد» به کارگردانی حسن حبیب‌زاده، «دشنه» به کارگردانی سامان تفرشی، فیلم «تابوت» به کارگردانی اکبر زارع از جمله فیلم کوتاه‌های اقتباسی هستند.

اصغر احمدپور تهیه کننده و کارگردان برنامه «سینما جوان» پش از این، برنامه «نردبان» را نیز با شکل و فرمی نزدیک به «سینما جوان» روی آنتن داشت. با او درباره روند برنامه سینما جوان و فیلم‌های کوتاه با محوریت فیلم‌های اقتباسی گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید: 

-درباره ماهیت سینما جوان و روند شکل‌گیری آن توضیح می‌دهید؟

برنامه «سینما جوان» یک برنامه ترکیبی است که از شبکه مستند سیما با محوریت بررسی آثار کوتاه سینمای ایران روی آنتن می‌رود. این برنامه در تعامل انجمن سینمای جوانان ایران با صداو سیما شکل گرفته است.

انجمن سينمای جوانان در چند سال گذشته در راستاي پخش آثار تلاش می‌كند و علاوه بر پخش، نقد و بررسی‌ها و تحليل‌هايی از فيلم‌ها ارائه می‌شوند و كارگردان‌ها و عوامل فيلم مورد توجه قرار می‌گيرند. دغدغه سینما جوان و انجمن سینمای جوانان اين بود كه این نگاه تخصصی صورت گيرد و برنامه سينما جوان ماه عسل اين پيشنهاد سينما جوان است. 

-شیوه انتخاب فیلم‌های کوتاه و معيار و ملاك انتخاب فيلم‌ها چطور بوده است؟

دو الگو برای ما وجود داشت یکی اینکه كه انجمن سينماي جوانان انتخاب می‌كرد و فيلم‌ها را در اختيار ما می‌گذاشت و تا جايی كه امكان داشت ما سعی كرديم فيلم‌های با كيفيت‌تری انتخاب شوند در اين راستا از عوامل فيلم‌های كوتاه خيلي كمك گرفتيم. دوم اینکه يك سری از فيلم‌ها را ما پيشنهاد داديم که با توجه به اولویت‌ها به آن بپردازيم یا خیر. بعضي فيلم‌ها هم در اولويت پخش از تلويزيون بود و ما به انجمن پيشنهاد داديم كه كار كنيم آن‌ها هم پذيرفتند.

-آیا دریافت جایزه و حضور در جشنواره‌های داخلی و خارجی ملاک انتخاب بوده است؟

ملاك ما اصلا جشنواره‌ها و جوايز نبوده است در جشنواره‌ها چه داخلی و چه خارجی هميشه كلی حاشيه وجود دارد. چه فيلم‌های خوبی كه به جشنواره‌های خارجی راه پيدا نمی‌كنند و  گاهی فيلم‌های ضعيف‌تری در جشنواره‌های خارجی جوايزی دريافت می‌كنند. متر و معيارمان اصلا اين‌ها نبوده و سعی كرديم در انتخاب فيلم‌ها يك سری شاخصه داشته باشيم. كيفيت فيلم‌ها را مد نظر قرار داديم و اينكه از چه منظری می‌توانيم به اين فيلم‌ها توجه كنيم.  يك سری فيلم‌ها مشابه بودند تلاش كرديم متنوع انتخاب كنيم و يك تنوع ژانری داشته باشيم. اولويت‌های ما  این چنین بود و جشنواره ملاك نبوده است. البته فيلم‌هايی هم هستند كه در جشنواره‌ها جوايزی گرفتند و از حیث تنوع ژانر، کیفیت، تفاوت ساختاری در دنیا موفق بوده‌اند. در این برنامه فیلم‌هایی مانند دو الپا، حیوان، آفتاب سوخته و نجان روی آنتن رفته است.

-آیا فیلم‌کوتاهی هم بود که به دلایل ممیزی پخش نشود؟

در همان مرحله اول فيلم‌هايی كه انجمن سينمای جوانان ايران به ما پيشنهاد داد خودشان ملاحظه‌هایی را داشتند. خواست ما بود كه آن‌ها در مرحله اول درباره فيلم‌هايی که به ما پيشنهاد می‌دهند با شبكه مستند به يك جمع‌بندی برسند. می‌شود پيش بينی كرد كه يك سری از فيلم‌ها از نظر موضوعی جزو اولويت‎‌های صدا و سيما بوده اما ابه دليل محدوديت‌ها يا سازوكار صدا سيما قابل پخش نبوده و بر عكس ممکن است برای تلویزیون مناسب بوده اما محتوا جزو اولویت‌ها نبوده باشد. البته تلويزيون و شبکه مستند خيلی همكاری كردند و فيلم‌ها تقريبا بدون تغيير پخش شدند و كارگردان‌هايی كه ما دعوت كرديم هم راضی بودند. خوشبختانه توانستيم به زبان مشتركی با شبكه مستند برسيم و اميدواريم اين همكاری ادامه پيدا كند. 

-آیا فیلم‌های اقتباسی برای شما یا انجمن سینمای جوانان ایران اولویتی داشتند؟

این که حدود هشت فيلم از مجموعه سینما جوان اقتباسی هستند. نشان دهنده توجه به این حوزه است.
فیلم کوتاه «دوال‌پا» به کارگردانی محمدرضا مرادی اقتباس از يكي از داستان‌های هزار و يك شب است. اتفاقا این فیلم برگزیده بهترین فیلمنامه اقتباسی از سی و هفتمین دوره از فیلم کوتاه تهران شد و همینطور نامزد فیلمنامه اقتباسی از یازدهمین دوره جوایز ایسفا نیز بود.
فیلم کوتاه «کودکان ابری» به کارگردانی رضا فهیمی اقتباسی از کتاب «باغ اناری» محمد شریفی نعمت آباد است. این اثر کوتاه سینمایی، روایت دو پسر بچه دانش آموز روستایی است که بر سر مالکیت چیزهایی که هیچ وقت دستشان به آن‌ها نمی‌رسد مثل آسمان و طبیعت دعوا می‌کنند!

«سفیدپوش» به کارگردانی رضا فهیمی اقتباسی براسـاس قصه «نعلبکی پــنیر» نوشته محمدصـالح عـلا است. «اتاق عقد» به کارگردانی حسن حبیب‌زاده
«دشنه» به کارگردانی سامان تفرشی اقتباسی از داستان «زخم شمشیر» نوشته خورخه لوییس بورخس است.

اين‌ها اقتباس از آثار ادبي بودند بعضي از آثار بوده كه اقتباس از اثر هنری یا اقتباس از فیلم دیگری بوده باشد. جای خوشحالی دارد که دوستان در فیلم کوتاه انقدر جدی به ادبیات پناه می‌برند و به نظر من اتفاق خوبی بود اگر این فیلم های اقتباسی بیشتر هم بود.

-به نظر خودتان و یا گفت‌وگوهای انجام شده در سینما جوان مشکلات اقتباس چیست؟

متاسفانه سازوکاری تعریف نشده است که بگوییم اشکال دارد یا خیر منظور از ساز و کار الزاما قوانین نیست. در سینمای بلندمان هم اقتباس به معنای یک فرایند قابل پیشنهاد پذیرفته نمی‌شود. اینجا قوانین هم تأثیر‌گذار است. یک رمان‌نویس اساسا چرا باید رمانی بنویسد که از آن فیلمنامه اقتباسی نوشته شود. چیزی که در دنیا مرسوم است و چه بسا رمانی نوشته می‌شود برای اقتباس. در حوزه اقتباس کمتر تجربه شده و کمتر دقیق شده‌ایم به همین جهت مشکلاتی وجود دارد و بچه‌ها فیلم کوتاه و مستند تصمیم گرفتند به طور جدی به آن بپردازند.

-بازخوردی هم داشتید از شروع پخش سینما جوان؟

اگر منظور مخاطبین هستند که هنوز دقیق نشدیم اما پیامک‌هایی که برای برنامه ارسال می‌شود، نشان می‌دهد که برنامه دیده شده و میزان بازدید‌ها بالاتر از اهداف مد نظر ما بوده است ما تلاشمان را کردیم که ارتباط خوبی با جامعه سینمایی داشته باشیم و سعی کردیم نظرات بسیاری را بپرسیم. همین که این تعداد از فیلم‌ها از تلویزیون پخش می‌شود جای خوشحالی دارد.