خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه - فاطمه کمانی:

این روزها خرید و فروش تمام کالاها از املاک و خودرو گرفته تا لوازم شخصی در برخی سایت‌های مجازی باب شده و طرفداران زیادی هم پیدا کرده است. تعداد این سایت‌ها کم نیست و علاوه بر سایت در برخی کانال‌های تلگرامی و یا صفحات اینستاگرام نیز این خرید و فروش‌ها انجام می‌شود.
 
این روزها پای کتاب‌های دست دوم نیز به خرید و فروش‌های مجازی باز شده است و مخاطبان خاص خود را دارند که تعداد آنها نیز کم نیست. عمده خرید و فروش کتاب‌های دست دوم که در این فضاهای مجازی صورت می‌گیرد هم، مربوط به کتاب‌های کمک درسی، کنکوری و خصوصا کتاب‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی است که از بازه زمانی خاصی به بعد برای افراد قابل استفاده نیست و یا برخی کتاب‌های قدیمی که دیگر پیدا نمی‌شود و یا حداقل نسخه اصلی آنها دیگر وجود ندارد.
 
خرید کتاب دست دوم با قیمت کمتر برای خریداران نیز صرفه اقتصادی بیشتری دارد، چون می‌توانند کتاب مورد نیاز خود را حتی گاهی تا 50 درصد زیر قیمت خریداری کنند مخصوصا برای برخی کتاب‌های کارشناسی ارشد و دکتری که قیمت‌های بسیار بالایی دارند و یا بسته‌های آموزشی کنکوری... و چون دانشجویان نیز معمولا صرفه اقتصادی را بسیار مورد توجه قرار می‌دهند، بیشتر سراغ این کتاب‌ها می‌روند.
 
البته در گذشته چنین خرید و فروش هایی در کتابفروشی‌ها انجام می‌شد و برخی کتاب‌فروشی‌ها در هر شهر، فعالیت خود را به خرید و فروش انواع کتاب‌های دست دوم اختصاص می‌دادند.
 
در مجتمع تجاری «سروش» کرمانشاه که محل اصلی خرید و فروش کتاب شهر است، مغازه‌هایی در این زمینه فعالیت داشتند که در گذشته تعدادشان بسیار بیشتر بود؛ مغازه هایی که کتاب‌های آن، به تفکیک کنکوری، کمک درسی، و غیره تا سقف چیده می‌شد و مورد استقبال بالای مشتریان قرار می‌گرفت، گاهی آنقدر کتاب در این مغازه‌ها چیده می‌شد و ازدحام مشتری در مغازه زیاد بود که عده‌ای باید در مقابل درب مغازه منتظر می‌ماندند.
 
اما حالا آن روزها گذشته و الکترونیکی و مجازی شدن خرید و فروش کتاب‌های دست دوم، بازار این نوع از کتابفروشی‌ها در کرمانشاه را کساد کرده است؛ به‌گونه‌ای که برخی از آنها تعطیل شده‌اند و تنها دو تا سه کتابفروشی باقی مانده‌اند که مشتری چندانی ندارند و برای اینکه بتوانند هزینه‌های مغازه خود را در بیاورند، علاوه بر خرید و فروش کتاب‌های درسی و دانشگاهی، سراغ سایر کتاب‌های عامه‌پسند مانند داستان، رمان و ... رفته‌اند.

خرید و فروش کتاب در فضای مجازی و سایت‌هایی مانند دیوار، شیپور و ... مزایا و معایب خاص خود را دارد و اگرچه خریداران بدون واسطه و با هزینه کمتری کتاب خود را تهیه می‌کنند و فروشندگان نیز مجبور به «کیلویی‌فروشی» کتاب‌های خود نیستند اما معایب زیادی هم در این بین وجود دارد که اصلی‌ترین آن آسیب به همین چند کتابفروشی باقیمانده در شهر است.

اگر فکری به حال این موضوع نشود این چند مغازه باقی مانده هم باید کاربری خود را به سایر مشاغل غیرمرتبط تغییر دهند و تعداد کتابفروشی‌های کرمانشاه روز به روز کمتر خواهد شد.
 
اگرچه گسترش فضای مجازی اجتناب ناپذیر و برای زندگی امروز ضروری است اما برخی کسب و کارهای مرتبط با فرهنگ و کتاب را به شدت تحت تاثیر قرار داده که باید فکری به حال آن کرد؛ برای مثال تسهیلاتی در اختیار این کتابفروشی‌ها قرار بگیرد تا بتوانند برخی خدمات و امکان خود را به‌روز کنند و با خلاقیت‌های مختلف، مشتری را دوباره از فضای مجازی به سمت خود جذب کنند و یا مراکزی که با کتاب سروکار دارند مانند دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و... افراد را بیشتر به سمت کتابفروشی‌ها هدایت کنند.

نباید اجازه بدهیم همین چند جوانی که در کتابفروشی‌های دست دوم فروش کرمانشاه کار می‌کنند هم بیکار شوند و درب کتابفروشی‌های شهر یکی پس از دیگری تخته شود.