کتاب «این رنج، یک رنج نیست» به قلم زهرا خشکجان از سوی انتشارات کویر راهی بازار نشر شد. این کتاب به بررسی رنج قدسی در نظام معنایی تشیع و یهودیت میپردازد.
نویسنده این کتاب از مخاطبان خواسته که اگر مایل به مطالعه این کتاب بودند، خوانشی برساختگرایانه از آن داشته باشند؛ بخش یهودیت و تشیع را نه بهعنوان افرادی دیندار و دینمدار، بلکه بهعنوان نظارهگری بیرون از متن دین، مطالعه کنند تا به قدرت و توان برساختهها پی ببرند.
مباحث این کتاب در چهار فصل با عنوانهای «رنج، یک برساخته اجتماعی»، «رنج و رهایی در نظام معنایی یهودیت»، «رنج و رستگاری در قرآن»، «رنج در بستر معنایی تشیع» تنظیم شده و فصل پنجم به جمعبندی و نتیجهگیری اختصاص دارد.
در بخشی از دیباچه کتاب به قلم دکتر محمدرضا تاجیک میخوانیم: «سخن اصلی این متن این است که رنج، نوع تلقی از آن، نوع مواجهه با آن، معنای آن، همگی برساختههایی اجتماعی و دینی هستند با توجه به زمینه و نظام معنایی که کنشگر در آن قرار دارد. در هر دو نظام معنایی تشیع و یهودیت نیز، رنج برساختهای وابسته به متن فرهنگی و اجتماعی موجود است. در این دو نظام معنایی، قدرتمندترین عاملی که نه تنها رنج، بلکه تمامی مفاهیم، نمادها و نمودها را بازنمایی و ایجاد میکند، نظام معنایی دینی است؛ در این بستر قدرتمند که حتی امر سیاسی نیز برساخته میشود.
از منظر دینی، رنج، رهایی و نجات، مفاهیمی هستند درهم تنیده و شاید بتوان گفت یکی از بزرگترین شاهکارهای دین این است که قادر است رنج فردی را به بستر نظام اجتماعی کشانده و با قدسی کردنش، به آن معنادهی کند. دین قادر است عظیمترین رنجهای بشری را چنان هدفمند کند که حتی پرداختن به آن از ضروریات رهایی و رستگاری تلقی شود (مانند مفهوم ریاضت و رهبانیت). دین قادر است وجه سلبی رنج فردی را تبدیل به ایجابی ضروری در مسیر تکامل اجتماعی نماید، از اینرو قدرت دین، نه تنها در قدسی کردن که در عقلانی جلوه دادن رنج است.»
در صفحه 89 کتاب در تشریح موضوع «رنج، آزمون الهی برای محک زدن ایمان» آمده است: «توماس کارلایل در متنی که در ارتباط با کتاب «ایوب» نوشته میگوید: آموزههای این کتاب، بیانی شگفتانگیز برای هر دوره و زمانی است. قدیمیترین بیان برای مسئلهای که هرگز برای بشر پایانی ندارد، مسئله رنج و سرنوشت بشر و راهی که خداوند پیشروی او در زمین قرار میدهد. ماجرای ایوب، حکایتی است پیرامون یک پرهیزکار متقی. فرد بیگناهی که توسط خداوند در محک آزمایش قرار گرفت، آن هم به اصرار یکی از اعضای (سابق) درگاه الهی که محکوم به زندگی زمینی شده بود: «شیطان» (koslofski:89) و یا «زمانی که خداوند، رحمت و مهربانیاش را در حضور شیطان بر ایوب روا میداشت، یک شرط بین این دو چهره (خدا و شیطان) منعقد شد. شیطان در محضر خداوند ادعا کرد که ایوب هرگز خدا را حرمت نخواهد گذاشت اگر دارائیها و گنجها و اموالی که دارد از او باز ستانده شود. در پاسخ به این چالش شیطان، خداوند پذیرفت که این نظر شیطان را بیازماید: ایوب در بوته امتحان الهی، آزموده خواهد شد» (Hauer.2008:184).»
کتاب «این رنج، یک رنج نیست» در 264 صفحه با شمارگان 750 نسخه به بهای 20 هزار تومان از سوی انتشارات کویر راهی بازار نشر شده است.
نظرات