عباس شهیدی، رئیس مرکز بینالمللی روانشناسی «باور» با اشاره به لزوم تخصیص بودجه برای پژوهش در زمینه مطالعات روانپزشکی درباره تاثیرات روانی مطالعه اظهار کرد: مطالعه کتاب ابتلا به افسردگی را کاهش میدهد و به تبع آن شروع از کارافتادگی را نیز به تاخیر میاندازد.
وی افزود: برگزاری همایش «باورهای بنیادین و علوم رفتاری» با هدف بومیسازی علمی روانشناسی از جمله فعالیتهای مرکز بینالمللی روانشناسی «باور» در سال گذشته است. سازمان بهداشت جهانی سال جاری میلادی را با عنوان «افسردگی» نامگذاری و شعار «بیا حرف بزنیم» را انتخاب کرده است؛ بنابراین مجموعه فعالیتهای پژوهشی مرکز بینالمللی روانشناسی «باور» براساس این شعار و با توجه به فرهنگ ایرانی تدوین شده است.
نسبت به بومیسازی روانشناسی بیتوجه هستیم
شهیدی درباره وضعیت انتشار کتابهای روانشناسی با رویکرد بومی ادامه داد: درحالیکه بسیاری از کشورها فعالیتهای قابل توجهی در زمینه بومیسازی علم روانشناسی انجام میدهند در ایران بومیسازی با جدیت دنبال نمیشود. فراگیری محتوای آموزشی کتابهای مرجع حوزه روانپزشکی مصداق اخذ گواهینامه رانندگی شهر نیویورک است؛ بهعبارت دیگر این دسته از کتابها بر لزوم بومیسازی تاکید دارند. متاسفانه در ایران نسبت به جریان بومیسازی توجه چندانی وجود ندارد و تلاشها بهصورت جزیرهای دنبال میشود و منسجم نیست.
رئیس انجمن روانپزشکی استان قم درباره بومیسازی کتابهای روانشناسی گفت: بومیسازی در گرو پژوهش و پژوهش وابسته به تامین هزینه است؛ بنابراین احساس لزوم تامین بودجه باید تقویت شود. پژوهش بهویژه پژوهشهای کیفی در کشور ما چندان مورد توجه قرار نمیگیرد. انجمن روانپزشکی استان قم در این زمینه فعالیت میکند که البته کافی نیست. کشورهایی از جمله هند در زمینه بومیسازی علم روانشناسی عملکرد موفقی داشته است.
فرهنگ و فرائض دینی مبنای پژوهش روانشناسی
شهیدی با اشاره به اعتقاد برخی فعالان عرصه روانپزشکی مبنی بر ریشههای غربی این علم بهعنوان یکی از موانع بومیسازی اظهار کرد: علم درحال حاضر از غرب دنیا منتشر میشود؛ علاوه براین آیا علائم افسردگی بین شرق و غرب دنیا متفاوت است؟ امکان ابتلا به افسردگی در همه کشورها وجود دارد؛ بنابراین به نظر میرسد که میتوان براساس فرهنگ ایرانی مانند شبنشینیها و یا برخی فرائض دینی مانند نماز فردی یا جمعی درباره دلایل افسردگی پژوهش کرد.
وی ادامه داد: فقدان انگیزه کافی و صرف هزینهها در مسیر ناصحیح از جمله عوامل بیتوجهی به پژوهشهای بومی در زمینه روانپزشکی است.
رئیس مرکز روانپزشکی اعصاب و روان «باور» درباره تاثیر مطالعه بر کاهش افسردگی افزود: افزایش سطح آگاهی بر کاهش میزان افسردگی موثر است. مطالعه کتاب یا محتوای آموزشی شانس ابتلا به افسردگی را کاهش میدهد و به تبع آن شروع از کارافتادگی را به تاخیر میاندازد. براساس تحقیقات صورت گرفته نیمی از دلایل از کارافتادگی ناشی از افسردگی است.
کمیت و کیفیت کتابهای روانپزشکی قابل قبول است
شهیدی درباره ارزیابی وضعیت تولید کتابهای حوزه روانپزشکی ادامه داد: بهنظر میرسد که تولید کتابهای روانپزشکی از نظر حجم همچنین کیفیت در حد قابل قبولی قرار دارند؛ اما پیش از کیفیت و حجم باید به چگونگی ارائه محتواهای علمی توجه کرد. متاسفانه فرهنگ کتابخوانی در کشور ما ضعیف است و برای تقویت این فرهنگ باید از خانواده و مدرسه شروع و به برنامهریزی و تعیین ساعت مطالعه در مدارس توجه کرد.
وی با اشاره به قیمت پایین کتاب در ایران گفت: کتاب در مقایسه با زحمت فعالان نشر با قیمت پایین عرضه میشود؛ بهعبارت دیگر گاهی قیمت یک کتاب برابر یک پیتزاست؛ اما بهنظر میرسد که مطالعه یک کتاب در مقایسه با مصرف یک پیتزا برای همه افراد لذتبخش نیست. احساس لذت مطالعه باید در افراد ایجاد شود؛ بهعنوان مثال تاکید بر پایه مطالعاتی افراد قدرتمند و توجه این قشر به کتاب به ارزشمند شدن مطالعه میانجامد.
این پژوهشگر درباره تفاوت تاثیر مطالعه کتاب الکترونیک و کتاب چاپی افزود: تمایل به مطالعه کتاب چاپی در مقایسه با کتاب الکترونیک بیشتر به احساس افراد مربوط میشود؛ بهعنوان مخاطب بیشتر به کتابهای چاپی تمایل دارم.
نظر شما