مهدی نورمحمدی، مولف کتاب «ترور در بهارستان» درباره دشواری دسترسی به اسناد و روزنامه‌های قدیمی در تالیف این کتاب به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: دسترسی به برخی اسناد و روزنامه‌های قدیمی از جمله روزنامه «نصیحت» بسیار دشوار بود و پس از جستجوی فراوان توانستم به نسخه‌های این روزنامه به صورت امانی در یک آرشیو خصوصی دسترسی پیدا کنم.
وی افزود: بنده از طریق اسدالله فرخی، فرزند زنده‌یاد عبدالحسین فرخی یکی از دوستان نزدیک واعظ قزوینی به شماره‌های کامل روزنامه نصیحت دسترسی پیدا کردم و برای تالیف کتاب مدتی آنها را امانت گرفتم. اما پس از آن این کتابخانه به همراه شماره کامل روزنامه‌ها فروخته شد و در حال حاضر در دسترس نیست. این در حالی بود که در زمان تالیف کتاب، وارث مایل به فروش روزنامه‌ها نبود اما متاسفانه چند سال بعد آنها را واگذار کرد.
این پژوهشگر تاریخ در پاسخ به پرسشی درباره طولانی بودن فهرست مطالب تنظیم شده در سه فصل کتاب بیان کرد: شما اشاره کردید که فهرست مطالب کتاب بسیار گسترده است و بهتر بود کتاب در بیش از سه فصل تنظیم می‌شد، اما باید بگویم خوشحالم که بخشی از مطالب روزنامه «نصیحت» را در کتاب منعکس کردم، زیرا اکنون که نسخه‌های اصلی روزنامه را نداریم، پژوهشگران تنها در کتاب «ترور در بهارستان» می‌توانند به برخی مطالب آن دسترسی پیدا کنند. در رابطه با منابعی که در طول پژوهش با آنها مواجه شدم، باید بگویم به منابع ارزشمندی دست یافتم که حتی در کتابخانه ملی و کتابخانه مجلس شورای اسلامی نیز موجود نبود. از این لحاظ کتاب به عنوان یک منبع دارای اهمیت است.
نورمحمدی در رابطه با مطالعه برخی سرمقاله‌های روزنامه «نصیحت» گفت: در این روزنامه مطالبی است که نشان‌دهنده گرایش‌های سوسیالیستی واعظ است که البته الحادی نیست و در عین حال نشان می‌دهد که وی جزو نخستین سوسیالیست‌های خداپرست در ایران است. در حالی که تا پیش از این ما فکر می‌کردیم محمد نخشب (موسس حزب سوسیالیستان خداپرست) از نخستین سوسیالیست‌های خداپرست است. بنابراین بنده معتقدم این مطالب می‌تواند روشن‌کننده برخی نقاط تاریک تاریخ ایران باشد.
وی درباره نوع ترتیب افراد در فصل نخست کتاب مانند ملک‌الشعرای بهار، حسین مکی و عبدالله مستوفی عنوان کرد: ترتیب افراد به تاریخ انتشار فرضیه‌ها و سخنان افراد درباره کشته شدن واعظ قزوینی است و با این رویکرد افراد در این فصل گنجانده شده‌اند.
این تاریخ‌نگار با اشاره به ویراست جدید کتاب «ترور در بهارستان» اظهار کرد: چند سال پس از انتشار چاپ نخست این کتاب، یادداشت‌های میرزا حسین خیاط را پیدا کردم که در آن به مطالب مفیدی دست یافتم. این مطالب بسیار مفید باعث شد که از زاویه دیگری به مساله کشته شدن واعظ قزوینی نگاه کنم و با تاکید بر دو فرضیه و یافته‌های جدید کتاب را بازچاپ کنم.
نورمحمدی اظهار کرد: در حال حاضر ویراست کتاب «قزوین در انقلاب مشروطیت، مشتمل بر اسناد و تصاویر نویافته» را آغاز کرده‌ام و این امر به دلیل یافتن یادداشت‌های میرزا حسین خیاط است زیرا این یادداشت‌ها اطلاعات خوبی از قزوین عصر مشروطه منعکس می‌کند، احمد کسروی نیز در کتاب «تاریخ مشروطه ایران» از میرزا حسین خیاط نام می‌برد.
سه‌شنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۲:۲۵
نظر شما