به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مژگان حضرتیانفام در «چریک پیر» به شهید سرلشکر حسن آبشناسان، فرمانده لشکر 23 نیروی مخصوص (کلاه سبزها) پرداخته است. وی در مقدمه کتاب در بیان هدفش از نگارش زندگی شهید حسن آبشناسان مینویسد: «احساس کردم شخصیت این بزرگوار و لحظات زندگی پر ثمر او میتواند درسی برای آیندگان باشد برای فرزندانی که اینک دوران جوانی خود را سپری میکنند و به قهرمانی نیاز دارند تا الگویی باشد برای هدفهایشان و یافتن یک زندگی سالم و دور از آلودگی...»
حضرتیانفام که از زاویه دانای کل به زندگی سرلشکر شهید پرداخته است، در ابتدا پس از ارایه خلاصه زندگینامه او، داستان را از هنگام بهدنیا آمدن شهید آبشناسان و اعجازی که هنگام تولد او رخ داد آغاز میکند.
«چریک پیر» حاصل گفتوگوهای نویسنده با اعضای خانواده و همرزمان شهید آبشناسان است که حضرتیانفام این روایتها را منسجم و کنار هم آورده است. در واقع داستان کتاب بیش از آنکه از پرداخت ادبی و داستانی بهره ببرد، روایتهایی از زندگی شهید آبشناسان است که گاه با توصیفات نگارنده همراه شده است.
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «سرهنگ آبشناسان در دشت عباس پایگاه عملیات نامنظم را افتتاح کرد که بسیار موثر بود و در این افتتاحیه با مردم بومی آنجا آشنا شد و با خیلیها طرح دوستی ریخت. همانجا بود که گشتی دوربرد انجام داد؛ یعنی حدود چهل کیومتر با حداقل نفرات و نیرو درون رملها پیش رفت و به پشت نیروهای عراق رسید و همان جا کمینی برای عراقیها زد و تعدادی از آنها را به اسارت گرفت.»
بر خلاف آنچه از عنوان «چریک پیر» پیداست، نویسنده به هیچوجه وارد جزییات روایتهای نظامی نمیشود و به صورت سطحی آنها را بازگو میکند. از میان تمامی رویدادها، رخدادها و حوادث زندگی حسن آبشناسان، فقط بخشهایی برای مخاطب شرح داده میشود که تا اندازهای جنبه خانوادگی، حسی و درونی دارد. برای نمونه میتوان به شرح نویسنده از جزییات تولد حسن آبشناسان، ازدواج یا برخی از احوالات درونی وی در متن داستان اشاره کرد.
هدف اصلی نگارنده از پرداختن به شخصیت شهید آبشناسان، پررنگ کردن ویژگیهای مثبت شخصیتی وی به نظر میرسد. موضوعی که به واسطه توانمندی نظامی این چریکِ شهید مورد توجه نویسنده قرار گرفته است. اما خط سیر داستان، مهارت نظامی و ویژگیهای دیگر شخصیتی شهید را به موازات هم پیش نمیبرد و حضرتیانفام که قصد معرفی یک قهرمان را به جوانان دارد، تنها بر وجه اخلاقی و دینی زندگی شهید تاکید و البته نکات ارزندهای را هم در اینباره به مخاطبش یادآور میشود. این در حالی است که روایت زندگی یک قهرمان نظامی آن هم برای قشر جوان، بدون پرداختن به نحوه مبارزات و جزییاتی از درگیریهای نظامی جذاب نمیشود.
در صفحه 64 کتاب میخوانیم: «او با استفاده از عملیات چریکی و ضد چریکی و طرح عنکبوتی و عملیات منظم، در حال انسجامِ حمله و دفاع از وطن خود بود...» یا در صفحه 78 کتاب آمده است: «حسن در عملیات پاکسازی و بازگشایی محورها نقش بسیار موثری را ایفا کرده بود. بعد از ایفای این نقش موثر، فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به ایشان داده شد...» در صفحه 64 کتاب هم به برخی شیوههای عملیات چریکی اشاره شده است که شهید آبشناسان در اجرای آنها تبحر داشت اما نویسنده نه تنها در زیرنویس کتاب توضیحی درباره این نوع عملیاتها و اهمیت انجام آنها برای مخاطب جوان نیاورده است، بلکه در روند داستان هم اشارهای به چگونگی اجرای آن عملیاتها از سوی آبشناسان ندارد. پرداختی که میتوانست بر هیجان نثر نویسنده بیفزاید و متن را از توصیفی صرف در این زمینه برهاند.
مخاطب جوان «چریک پیر» میخواهد بداند که شهید آبشناسان عملیات پاکسازی و بازگشایی محورها را چگونه انجام داد و در واقع چگونه یک چریک میتواند نقش موثری در این زمینه ایفا کند ولی در متن کتاب به چگونگی ایفای این نقش پرداخته نشده است.
همچنین نویسنده در ادامه مطلب صفحه 64 آورده است: «هر کس که با او همکاری میکرد، در قرارگاههای مختلف، بعد از چند برخورد متوجه میشد که او علاوه بر علم، سواد، آگاهی و اعتقادش، افسری نترس و مبتکر است که باعث میشد در همه عملیاتها موفق شود...» در حالی که در نگارش داستان، این موضوعها باید در بطن اثر و نوشته پرداخته و برای مخاطب آشکار شود.
همچنان که پیش از «چریک پیر» کتابهای دیگری هم به زندگی سرلشکر حسن آبشناسان پرداختهاند و توقع مخاطب از پرداخت تازه سرگذشت این شهید، روایتی قوی و اثرگذار در این زمینه را میطلبد.
حضرتیانفام از صفحه 103 کتاب به روایت همرزمان شهید آبشناسان از او پرداخته است. سردار سنجقی، سروان محمدباقر سیفیپور، امیر احمد دادبین و سردار سرلشکر صفوی از جمله همرزمان شهید آبشناسان هستند که نظرها، خاطرهها یا جملههای کوتاهی از آنها در باره او در کتاب آمده است.
صفحههای پایانی «چریک پیر» تصاویری از شهید آبشناسان در دوران خدمت و دستنوشتههایی از او در زمینههای اعتقادی دارد. این کتاب از سوی انتشارات سوره سبز و با همکاری موسسه فرهنگی هنری اقلیم حکمت ایرانیان در 127 صفحه و قطع رقعی، با شمارگان چهارهزار نسخه و به بهای 60 هزار ریال منتشر شده است.
دوشنبه ۵ فروردین ۱۳۹۲ - ۱۶:۲۴
نظر شما