خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، محمدحسن شاهنگی: جامعه امروز ایران به‌شدت نیازمند قهرمانان اجتماعی است تا بلواهای فکری و معرفتی جاری را هدایت و به سامان برسانند؛ برای تحقق این مهم آماده‌سازی اذهان و قلوب مخاطبان ضروری است و این امر جز از طریق فرهنگ‌سازی از طریق ابزارهای هنری، ادبی و سینمایی امکان‌پذیر نیست.
در سالهای اخیر فضای نشر و کتاب های ایران عمدتا به سمت آثار پژوهشی رفته است در حالی که مخاطب جوان و طیف قابل توجه زنان که بخش قابل ملاحظه‌ای را تشکیل می‌دهند، نیازمند خوراک‌های آفرینشی و داستانهای پرمایه‌اند؛ اگر این عرصه توسط افراد دغدغه‌مند مورد بی‌مهری واقع شود، رمان‌های زرد بی‌محتوا و عاشقانه‌های اروتیک به سرعت جای آنها را می‌گیرند؛ این اتفاق در حال وقوع است و اگر دیر بجنبیم کار از کار می‌گذرد.
جامعه به محصولات درام ارزش‌مدار نیازمند است و اگر کشوری از این نیاز غفلت کند، عملا باب ترجمه آثار داستانی را به روی خود باز کرده است.
در رمان «دل و دریا»، قهرمان آرمان‌خواهی وجود دارد که هم از آسیب‌های اجتماعی واقعی دور و بر خود ناراضی است و به فکر حل و درمان آنهاست و برخلاف قهرمانان پوشالی سلبریتی ما به دنبال مطرح کردن نام و چهره خودش نیست و نیز با تمام وجود برای بهبود اوضاع آشفته پیرامونش تلاش و به عبارت دقیق‌تر می‌جنگد. او از مافیای تولید و توزیع لباس‌های غیر‌ایرانی می‌نالد. در این داستان منافع جمعی بر منافع فردی اولویت دارد و این نکته کلیدی در این داستان است.
مساله پوشش در ایران نیازمند تبیین و گفت‌و‌گوی با مخاطب است تا برای وی ابعاد موضوع به‌خوبی باز شود. نکته مهم در این بین، پرهیز از لحن موعظه و منبری است.
مخاطب جوان عاشق استوری است و در فضای مجازی این گونه بار آمده؛ از داستان زندگی و خرده‌روایت‌های اجتماعی استقبال می‌کند و از پند و نصیحت گریزان است؛ دل و دریا دقیقا این رویکرد را دنبال می‌کند.
به جای تاکید بر فلسفه دینی حجاب، باید بر اضلاع انسانی و اخلاقی موضوع پافشاری کنیم تا با توجه دادن بر مولفه فطری مخاطب بتوانیم او را با خود همراه کنیم. مردم امروز با مردم دهه‌های قبل و حتی سالهای قبل تفاوت پیدا کرده‌اند و زبان گفتوگو با آنها نیز تغییر کرده است؛ اگر این ملاحظه را فراموش کنیم عملا باب دیالوگ با مردم را بسته‌ایم.
زاویه دید در داستان مهم است؛ اگر بخواهیم هم‌ذات‌پنداری موفقی را انجام دهیم، بهتر است که راوی اول شخص مفرد باشد و مخاطب بتواند به‌راحتی خودش را به جای او بگذارد و جهان‌بینی داستانی بر این اساس پیش رود.
اگر آثار موفق ادبیات داستانی در جهان را نگاه کنید، بر این موضوع صحه خواهید گذاشت.
در «دل و دریا،» نویسنده توانسته است از این ظرفیت بهره گیرد و به مدد فراز و فرود‌ها و گره‌های داستانی جذاب خواننده را در وسط اتفاقات داستانی که ملهم از حوادث اجتماعی و فرهنگی جامعه است، قرار دهد.
دوشنبه ۱ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۷:۳۱
«دل و دریا» نوشته محمدحسن شاهنگی با موضوع مساله پوشش، مد و حجاب اخیراً توسط انتشارات سروش منتشر شده و آنچه می‌خوانید یادداشت شفاهی دکتر فیاض درباره این رمان است.
نظر شما