سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) _ مجید تیموری، کارشناس بازار کتاب: در فناوری جدیدی که بخواهد در صنوف مختلف ارزشآفرینی ایجاد کند استقبال میشود، ولی در کشور ما وقتی پای کسب و کار فرهنگی در میان باشد قطعاً بدبینی مفرطی در فضای موجود موج میزند. اینکه فناوری چاپ کتاب براساس تقاضا ((Print on Demand میتواند نقش مهمی در صنعت نشر ایفا کند، بر کسی پوشیده نیست ولی پرداختن از زاویه دید کتابفروش را به آن جهت با ارزش میدانم که این صنعت در حال پوست انداختن است و لازم است مباحث مدرن امروزی با سرعت بیشتری وارد عرضه فعالیت جدی صاحبان سرمایه قرار بگیرد. در این میان اما روشهای نوین کتابفروشی مزایای مختلفی دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنم؛
- افزایش تنوع کتاب بدون افزایش مساحت فیزیکی کتابفروشی
در روشهای سنتی کتابفروشی، موجودی کتابها به میزان فضای فیزیکی موجود در فروشگاه محدود میشود. بسیاری از کتابفروشیها تنها قادر به عرضه پرفروشترین کتابها هستند، در حالی که تعداد زیادی از عناوین کمتر شناختهشده یا کتابهای خاص جایی در قفسهها پیدا نمیکنند. استندهای POD این محدودیت را برطرف کرده و به مشتریان امکان میدهند که طیف وسیعی از کتابها را مشاهده کنند و در صورت تمایل سفارش دهند. این امر به ویژه برای فروشگاههای کوچک که فضای محدودی دارند، بسیار ارزشمند است.
- سرعت سرویسدهی به مشتریان بر اساس جستجوی موضوعی کتاب
یکی از معظلات کتابفروشیهای امروزی، دانش لازم متصدیان فروش کتاب است استندهای POD میتوانند فهرست دیجیتالی هزاران کتاب کمتر شناخته شده را در اختیار مشتریان قرار دهند که به سادگی قابل جستوجو هستند. با این روش، کتابفروشان نیازی ندارند تا اطلاعات این کتابها را از پیش به خاطر بسپارند. تنها زمانی که مشتری بخواهد از طریق این استند توضیحات لازم را به مشتری میدهد و در نهایت میتواند کتاب ناموجود فروشگاه را به فروش یرساند.
- کاهش هزینه انبارداری و پایین آوردن ریسک مالی فروشگاه
یکی از چالشهای بزرگ کتابفروشان، هزینههای مربوط به خرید چند تایی کتابها و مدیریت موجودی فروشگاه است. روش سنتی در کتابفروشیها شامل خرید نسخههای متعدد و انبار کردن آنهاست، اما این رویکرد مشکلاتی برای صاحبان سرمایه به همراه دارد. کتابفروشها خطر فروش نرفتن برخی عناوین و ماندن آنها در انبار و فروشگاه را به جان میخرند و گاهی ناگزیر به مرجوع کتابهای فروش نرفته میشوند. افت ارزش برخی کتابها با گذر زمان، بهویژه در مورد کتابهای درسی یا موضوعات خاص اجتناب ناپذیر است. استند POD به کتابفروشیها کمک میکند تا این مشکلات را برطرف کنند. در این روش، کتاب فقط در صورت سفارش مشتری چاپ میشود، بنابراین هیچ هزینهای برای خرید و انبار کردن کتابهایی که ممکن است فروش نروند، صرف نمیشود. علاوه بر این، کاهش نیاز به انبار فیزیکی به معنای امکان استفاده بهینهتر از فضای فروشگاه است.
- تبدیل سفارشی سازی گران به سفارشی سازی ارزان کتاب
یکی از ویژگیهای برجسته استندهای POD امکان سفارشیسازی کتابها است. در روشهای سنتی، مشتریان معمولاً مجبورند نسخههای استاندارد کتابها را خریداری کنند، اما در این روش کتابها بر اساس نیازها و سلیقه مشتریان سفارشیسازی میشوند. برخی از این گزینههای سفارشی انتخاب نوع جلد (شومیز، جلد سخت، روکش خاص) اندازههای متفاوت (کتاب جیبی، وزیری، رحلی) ، امکان افزودن یادداشتهای شخصی در ابتدای کتاب (برای هدیه دادن) برای مشتری تجربه خریدی منحصربهفرد ایجاد میکند. مثلاً اگر کتابی با جلد کالینگور گران باشد قطعاً در این روش با جلد شومیز ارزانتر تهیه خواهد شد. ناگفته پیداست هر تغییری باید با مجوز ناشر صورت بگیرد.
- تهیه کتابهای نایاب و کمیاب با قیمت مناسب
بسیاری از کتابهای ارزشمند و تخصصی پس از مدتی از چاپ خارج میشوند و دسترسی به آنها دشوار میشود. در گذشته، تنها راه دسترسی به این کتابها خرید نسخههای دستدوم با قیمت بسیار بالاتر بود یا پس از جستجوی فراوان در یک کتابخانه عمومی پیدا میشد. اما با استقرار این استند در کتابفروشیها میتوانند نسخههای چاپشدهای از این کتابها را به مشتریان ارائه دهند. این ارزش آفرینی (جمعآوری کتابهای نایاب) در روشهای سنتی بسیار زمانبر و پر هزینه بود. ضمناً برای محققان، دانشجویان و علاقهمندان به آثار خاص پردردسر و مشقت بار بود ولی از طریق استندهای POD یافتن کتاب در مسیری کوتاه و ارزان ممکن شده است.
- مقابله با سودجویان شیاد کتاب
سالهاست عدهای سودجو به دلایل نادرست مختلف به بهانه (چاپ قدیم)، (چاپ بدون سانسور)، (متن کامل) از مردم سواستفاده میکنند استندهای POD کتابهای فراموش شده را به طور مستقیم و بیواسطه در اختیار مشتریان قرار میدهد.
- حضور جدی ناشران کوچک در کتابفروشیهای بزرگ
ناکفته پیداست امکانات موجود فرصت حضور همه ناشران کوچک را در کتابفروشیها نمیدهد البته من قویاً با این تعداد ناشر در کشور به طور جدی مشکل دارم ولی عدم محدودیت حضور کتابهای POD در استندها فرصت مناسبی برای ناشران کوچک ایجاد خواهد کرد تا با ناشران بزرگ در بستری یکسان رقابت کنند ضمناً در آینده مسئله چاپ کتاب ناشر مولف با این روش مرتفع میشود و تحولی بزرگی صورت خواهد گرفت. در نتیجه کتاب نویسندگانی که به طور مستقل کتاب چاپ کردهاند امکان حضور در کتابفروشیهای سراسر کشور را پیدا میکنند.
با توجه به شناخت و تجربه چندین ساله در این حوزه استندهای POD مجموعه (میخوانم) به طور تخصصی این موضوع را دنبال میکند میتواند به عنوان یک استراتژی نوآورانه برای جذب مشتریان جدید و ایجاد یک تجربه خرید جذابتر در کتابفروشیها مورد استفاده قرار بگیرد. باید از هر مزیتی رقابتی که بتواند تاثیر بسزایی در پیشرفت و تحول در صنعت کتابفروشی ایجاد کند استقبال کنیم.
نظر شما