ثبت مکتوب تجربیات جنگ در همان زمان وقوع یا لااقل در زمانی نزدیک به آن، ضمن آنکه روایتی دست اول از آن رویداد و از منظری متفاوت از گزارش‌های رسمی ارائه می‌کند، همچنین می‌تواند حال و هوای انسانی را منتقل کند که آن واقعه را از نزدیک و به صورت زنده تجربه کرده و هنوز به اصطلاح داغ است و حس و احساساتی زنده دارد.
کاوه فرخ: ایرانی خواه نیروی نظامی داشته باشد و یا نداشته باشد، از زمان اسکندر تا به امروز از خاک خودش دفاع می‌کند به هر نحوی.بحث ژنتیک نیست اما به لحاظ فرهنگی شاهد یک نوع ایران‌دوستی در ایرانیان هستیم که به سادگی از بین نمی‌رود.
فواد نظیری، شاعر و مترجم ایرانی، گفت: ادبیات در مقطع تاریخی وقوع یک جنگ، عصاره این رخداد را می‌پروراند و تأثیر آن را بر عواطف انسانی و مسائل درونی بازگو می‌کند.
آذردخت بهرامی، داستان‌نویس، گفت: سفارشی نوشتن با ذات ادبیات همخوانی ندارد و شاید فقط بتوان فیلمنامه را سفارشی نوشت که آن هم می‌توان گفت جزو ادبیات نیست.
منیرالدین بیروتی، داستان‌نویس ایرانی، گفت: حتی اگر یک نویسنده حرفه‌ای باشد و تمام‌وقت بنویسد اما دانش ادبی کافی نداشته باشد، نه تنها سودی برای فرهنگ و ادبیات ندارد بلکه بازار کتاب را مبتذل می‌کند و سطح سلیقه جامعه را نیز پایین می‌آورد.
مجله نیشن در مقاله‌ای به تحلیل و بررسی رمان کمال نوشته ونیچنزو لاترونیکو نویسنده معاصر کشور ایتالیا با موضوع فرهنگ مصرف گرایی در دنیای مدرن می‌پردازد که امسال توانسته به فهرست نهایی جایزه بوکر راه یابد.
محمد سمیر ندا، نویسنده مصری برنده بوکر عربی 2025 در گفت‌وگویی صمیمانه از تجربه زیسته، زخم‌های تاریخ و مسئولیت نوشتن در برابر حافظه جمعی سخن می‌گوید
اگر هوش مصنوعی بتواند به اندازه‌ی دانشجویان کارشناسی ارشد آثار ادبی مانند هملت را تحلیل کند، آیا هنوز نیاز به نقد ادبی انسانی و آموزش آن وجود دارد؟
کارشناسان، میزگرد «نخستین فلوشیپ نشر تهران؛ چالش‌ها و دستاوردها» درباره محدودیت‌ها، مباحث اجرایی، چالش‌های زیرساختی نشر کتاب کودک و نابلدی و بی‌توجهی ناشران به کسب آمادگی برای حضور در بازارهای جهانی با توجه به قابلیت‌های ادبیات کودک و نوجوان گفتند.
خراسان‌رضوی - دفتر چهارم «شاهنامه‌پژوهی» به همت خردسرای فردوسی مشهد و با نظارت محمدجعفر یاحقی منتشر شد.
برخلاف روایت‌های رسمی که پیوند هایدگر با نازیسم را امری گذرا، سیاسی و بی‌ارتباط با تفکر فلسفی او معرفی می‌کنند، فاریاس با تکیه بر اسناد تاریخی و شواهد مکتوب، نشان می‌دهد که این ارتباط نه‌تنها عمیق و ایدئولوژیک، بلکه تا پایان عمر هایدگر نیز استمرار داشته است.
خراسان رضوی - نخستین ایستگاه دیجیتال دسترسی به نسخ خطی و دریافت منابع چاپی گنجینه رضوی در محل کتابخانه ملی ازبکستان در تاشکند راه‌اندازی شد.
«نیمن» دست به نگارش تاریخ فلسفه، با محوریت موضوع «شر»،پرداخته است. او در مطالعه خود نشان می‌دهد تغییرات دیدگان انسان، به‌خصوص انسان غربی، در رابطه با مفهوم شر، منجر به تحولاتی بنیادین شده که در عموم تاریخ‌نگاری‌های فلسفه، نادیده گرفته شده‌است
حسین شیخ رضایی معتقد است: توجه روزافزون مردم به فلسفه، نشانگر جستجوی آن‌ها برای معنا و راهکارهای عملی در زندگی است، نه صرفاً مباحث انتزاعی. او تأکید می‌کند که «فلسفه‌هایی برای زندگی» به دلیل پرداختن به همین دغدغه‌های انضمامی و نیاز به معنایابی در جامعه، با استقبال چشمگیر مواجه شده و به پناهگاهی فکری بدل گشته‌اند.
مطالعه دیستوپیا در اندیشه کلیز در کتاب «دیستوپیا: تاریخی طبیعی» از مرزهای نقد ادبی فراتر رفته و به یک ابزار مفهومی در علوم انسانی، تاریخ اندیشه، و تحلیل ایدئولوژی بدل می‌شود. این یادداشت در پی آن است که ظرفیت دیستوپیا را برای بازاندیشی در باب تمدن، سیاست، و انسانِ معاصر، از رهگذر بازخوانی پروژه کلیز، به‌مثابه یک امکان نظری جدید برجسته سازد.
به نظر می‌رسد تفسیری که مک‌اینتایر از نظریه بحران معرفت‌شناختی ارائه می‌دهد، ما را در فهم تحولات فکری تاریخ ایران بسیار کمک می‌کند.
علی اکبر صالحی: «حکیم ابوالقاسم فردوسی تنها یک شاعر نبود، بلکه معمار زبان فارسی و پاسدار هویت ملی ایران بود. شاهنامه او نه فقط یک اثر ادبی، بلکه شناسنامه فرهنگی ملت ایران است.»
رسانه حتی اگر عزم بی‌طرفی داشته باشد «نمی‌تواند» بی‌طرف باشد، هم به دلیل محدودیت‌های نگرش خودش، هم به دلیل جبر مخاطب که مجال بی‌طرفی را از رسانه‌ها سلب می‌کند.
چرا دیگر نامی مثل «اِما بوواری» یا «آنا کارنینا» در ذهن‌ها نمی‌ماند؟ در دورانی که نام‌ها بیشتر در شبکه‌های اجتماعی و سیاست شنیده می‌شوند تا در رمان‌ها، جای شخصیت‌های ماندگار ادبی کجاست؟ نگاهی دوباره به سخنان اینگبورگ باخمن ما را به این پرسش مهم می‌رساند: آیا ادبیات هنوز می‌تواند نام‌هایی بسازد که زنده بمانند؟
مراجعه به کتاب راهنمایی که برپایه‌ی اطلاعات دست اول و نقشه‌های به‌کارآمدنی نوشته شده باشد نه تنها برای گردشگران و بازدیدکنندگان میراث تاریخی و فرهنگی ضرورت دارد، بلکه برای متخصصان و کارشناسان نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
اردبیل- در خطه اردبیل مانند سایر نقاط کشور، شعر و مرثیه در ایام محرم جایگاه ویژه‌ای دارد. در این مراثی، ذکر مصائب حضرت رقیه(س)، حضرت زینب(س) و مناجات امام حسین(ع) بیش از همه در این استان نمود دارد.
در کتاب «اسرائیل، آن شر مطلق» به نقل از امام موسی صدر آمده است: «رسالت ما در لبنان با رسالت اسرائیل در نضاد است. رسالت اسرائیل نژادپرستی، مذهب‌گرایی و رد همزیستی است و رسالت ما برای همگان همزیستی، گشودگی و بشردوستی مومنانه است. وجود ما نقیض وجود آن‌هاست.»
حدیثه قربان، تصویرگر گروه سنی خردسال، از موانع تصویرگری چهره‌های مذهبی در آثار کودکانه سخن گفته و بر لزوم تدوین ضوابط روشن در این حوزه تأکید دارد. او معتقد است کودکان برای درک مفاهیم دینی به تصویرهایی ملموس و بصری نیاز دارند؛ اما محدودیت‌های شرعی و عرفی، این مسیر را دشوار کرده است.
«کآشوب» مجموعه‌ای از مستندگاری‌های صرف از عزاداری‌های محرم و وجوه گوناگون این عزاداری‌ها نیست. نویسندگان این مجموعه بر آن نیستند که به‌شیوه‌ای پژوهشی به معرفی جنبه‌های مختلف آیین عزاداری محرم بپردازند. آن‌ها برآن‌اند که حس درونی خود و رابطه شخصی‌شان با این آیین را روایت کنند و داستان شخصی خودشان از آن را نقل کنند؛ داستانی که بیانگر عمق رابطه آن‌ها با یک سنت و تاثیر آن بر زندگی‌شان است. همین ویژگی‌ست که «کآشوب» را، در عین واقعی بودن داستان‌هایش، به قلمرو ادبیات وارد می‌کند.
عاشورا فراتر از یک رویداد تاریخی صرف، همچنان زنده، فعال و موضوع بحث‌های مستمر علمی است. درک جامع و دقیق این رویداد بزرگ، مستلزم رویکردی انتقادی و همه‌جانبه به منابع اصلی است، به ویژه آنکه نظرگاه ها و تفسیرهای متنوع فرقه ها و جریان های فکری مختلف جهان اسلام را نیز مد نظر قرار دهد.
همان‌طور که حر، در آخرین لحظه‌ها راه جبهه حق را انتخاب کرد، شاهرخ هم راه توبه را در هیئت محله‌اش یافت، پای ضریح امام رضا(ع) اشک ریخت و با نیت شهادت به جبهه رفت. حرِ کربلا قرن‌ها پیش در دشت نینوا جاودانه شد، اما این یکی در دشت ذوالفقاری خاکستر شد. قصه شاهرخ، فقط داستان یک توبه نیست؛ روایت یک بیداری است، یک برگشت بزرگ درست مثل حر.
بررسی‌های آماری از جهش کمّی در عرصه تولید و مشارکت زنان در تولید کتاب همچنین افزابش تعداد ناشران پُرکار و حرفه‌ای طی بیش از ۴ دهه بعد از انقلاب اسلامی حکایت دارد.
یزد - استان یزد، سرزمین آیین‌ها و نمادها، در ماه محرم چهره‌ای دیگر به خود می‌گیرد؛ چهره‌ای آمیخته با سوگ، شکوه و سنت و یکی از برجسته‌ترین جلوه‌های این دگرگونی، آیین نخل‌برداری است. آیینی که به باور پژوهشگر یزدی دارای ساختارو معنایی خاص است.
در کمتر نمایشی جز تعزیه پیش می‌آید که بازیگر، کارگردان و تمام عوامل صحنه شاهکاری را نمایش دهند و تماشاگر چندین ساعت در مکانی که شاید موقعیت نشستن هم نداشته باشد، با خلوص نیت و حال درونی، نمایش را دنبال کند و نسبت به مسائل مطرح شده در نمایش واکنش نشان دهد.
آذربایجان‌غربی_ نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ در ارومیه گفت: آذربایجان‌غربی به عنوان الگوی وحدت و انسجام ملی در ایران شناخته می‌شود، در ایام محرم به‌ویژخ در روزهای تاسوعا و عاشورا هموطنان مسیحی و سنی همگام با مسلمان با عزاداری می‌کنندـ
ایلام- مروج پیشکسوت کتاب در استان ایلام گفت: نذر کتاب‌های مذهبی در ماه محرم در ایلام، یک رسم پسندیده و فرهنگی و قدیمی است.
بوشهر- شیما جوادپور، کارگردان تئاتر و پژوهشگر حوزه ادبیات نمایشی با اشاره به حضور تقریباً ۱۰۰ ساله زنان بوشهری در تعزیه، تاکید کرد: ویژگی منحصربه‌فرد تعزیه بوشهر در واقع استفاده از شاخصه‌های موجود در فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه و هنر به‌کارگیری آن‌ها در تعزیه است.
همدان - آیین عزاداری محرم در هر کوی و برزن و در هر منطقه جغرافیایی به شکلی متفاوت برگزار می‌شود، این آیین در همدان از سقاخوانی تا تعزیه‌خوانی تنوع دارد و اشعارش از دست‌نویس‌های کهنه‌ای است که هنوز تازگی دارد.
خراسان شمالی- در هم‌نشینی تاسوعا و روز قلم، رسالتی دوباره بر دوش واژه نهاده شده است. امروز، کلمات باید علمدار، سرافراز، استوار و بی‌مصلحت باشند ؛ همان‌گونه که عباس(ع) بود، و همان‌گونه که زینب(س) روایت کرد.
آیت‌الله سروش محلاتی در تبیین دو نوع نگاه به نسبت امامت با انقلابی بودن، گفت: یک نگاه رسالت امام را روشنگری، آگاهی بخشی و مبارزه فرهنگی با ظلم و جهل می داند و دیگری شرط امامت را انقلابیگری و تلاش برای براندازی حکومت ظلم و تشکیل حکومت توسط امام می داند.
عبیدالله سر حسین، پیش عمر باز فرستاد. و دیگر روز، سپاه تعبیه کرد و آن سر بر نیزه کرد و در پیش لشکر همی آورد و مردمان کوفه همه به نظاره ایستاده بودند- از راست و چپ- و همی گریستند. ام کلثوم گفت- خواهر حسین، رضی الله عنهما- ایشان را که ای مردمان، چرا همی گریید؟ ما را همی کشید و باز بر ما نوحه می کنید
محمد اسفندیاری در کتاب «حقیقت عاشورا؛ از عاشورای حسین (ع) تا تحریفات عاشورا»، با نگاهی منتقدانه، علمی و تاریخ‌پژوهانه، به سراغ نهضت حسینی رفته و با جسارت و صداقت، لایه‌های انباشته از اسطوره‌پردازی، تفسیرهای عوامانه، و تحریف‌های تاریخی را واکاوی می‌کند.
صبح برخاستیم، امروز عاشورا است. نماز خوانده دعای عاشورا را شمس‌الدوله آورد خواندیم. انیس الدوله حلوا می‌پخت، رفتیم پاتیل کوچکی حلوا پخته بود، حلوای خیلی خوبی بود، بهم زدیم و خوردیم، از بس خوب بود آدم می‌خواست تا گلو حلوا بخورد اما ضرر داشت.
اردبیل- کتاب « به‌باشی با طبیعت» با رویکرد شادکامی و خودباوری توسط نشر نیکان امروز منتشر شد.
مرکزی – آیین رونمایی از کتاب «زندگی به شرط عشق» اثر فاطمه زینلی با حضور نویسنده و جمعی از اهالی فرهنگ، ادب و هنر در مؤسسه فرهنگی‌ـ هنری «دیار هنر گلستان» اراک برگزار شد.
نظر شما