جعفریان تاکید کرد: واضح است که تغییرات فصلی عامل ایجاد تغییرات در بدن انسان است. مهم‌ترین تغییراتی که در فصل تابستان برای بدن انسان اتفاق می‌افتد، از دست دادن بخش زیادی از آب بدن است. ما شانس اینکه در فصل گرما آب بیشتری از بدن ما خارج شود داریم، به همین دلیل افراد باید تلاش کنند منابعی که حاوی مایعات و نوشیدنی‌های بیشتری هستند را مصرف کنند. این منابع می‌تواند آب، چای، قهوه یا غذاهای آبکی مانند سوپ و انواع آش باشد.
این متخصص تغذیه با اشاره به اصلی‌ترین گروه‌هایی که در معرض گرمازدگی هستند گفت: افرادی بیشتر در معرض خطر گرمازدگی هستند که در کهنسالی به سر می‌برند چراکه تشنگی برای آن‌ها مشکلات دیگری به وجود می‌آورند. دومین گروهی که در معرض گرمازدگی در فصل گرما هستند کودکان و افرادی هستند که قوای جسمانی ضعیف‌تری دارند و دفع آب بیشتری در بدن آن‌ها صورت می‌گیرد و ممکن است بیشتر در معرض گرمازدگی باشند. گروه سوم افرادی هستند که کارهای یدی بیشتری انجام می‌دهند؛ مانند ورزشکاران و غیره که باید توجه ویژه‌ای به تامین آب مورد نیاز بدن خود داشته باشند. نمونه دیگری از افراد که ممکن است در معرض گرمازدگی قراربگیرند افرادی هستند که مشکلات کلیوی چون سنگ کلیه دارند این‌ها افرادی هستند که باید بیشتر مراقب گرمازدگی باشند.
وی افزود: سوالی که در اینجا به وجود می‌آید؛ این است که آیا صرفا نوشیدن آب می‌تواند تمام نیاز آبی بدن را تامین کند یا خیر که پاسخ به این پرسش خیر است. وقتی صحبت از تامین نیاز آب می‌کنیم باید توجهمان به نگهداری آب هم باشد توصیه بر این است که تلاش کنیم از منابع خوبی که حاوی مقدار زیادی آب هستند یا باعث می‌شود آب در بدن نگه‌داشته شود استفاده شود. برای مثال سبزیجات علاوه بر اینکه حامل مقدار زیادی از آب هستند با افزایش پتاسیم در بدن باعث نگهداری طولانی مدت آن در بافت بدن می‌شود.
جعفریان ادامه داد: نکته دیگری که درباب نگهداری آب در بدن وجود دارد این است که از غذاهایی که منابع خوبی از پتاسیم و فیبرهای محلول هستند بیشتر استفاده شود و بالعکس از منابع فقیر از فیبر مانند آرد سفید کمتر استفاده کنند. این مواد باعث می‌شود که ذخیره آب در سیستم گوارش طولانی‌تر صورن گیرد. نکته دیگر این است که باید از موادی پرهیز کنیم که باعث کمبود آب در بدن می شود مانند ادویه‌جات و نمک که باعث افزایش دما و فشارخون در بدن می‌شود در کل هر چیزی که باعث دفع پتاسیم در بدن می‌شود باید پرهیز کرد.
وی گفت: ترکیبات کافین باعث خطر کم آبی می‌شود البته اگر بیش از اندازه مصرف کنند و هر چه بیشتر پروتئین مصرف کنند دفع آب بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به مراقبت‌هایی برای جلوگیری از گرمازدگی کودکان باید در پیش گرفت گفت: همانگونه که می‌دانید کودکان اصلی‌ترین قشر در مراقبت‌های جلوگیری از گرمازدگی هستند. در فصل تابستان در میان کودکان چیزی که جلب توجه زیادی می‌کند این است که کودکان تحرک بیشتری در این فصل دارند و باید والدین توجه خود را به خواب و خوراک کودکان باشد تا اختلالی در روند سیکل رشد آن‌ها به وجود نیاید.
جعفریان افزود: یکی از ویژگی‌های تابستان تنوع میوه است و باید در این فصل در خوراک خود تنوع میوه‌جات داشته باشید. معمولا سمت و سوی علاقه برخی افراد در این فصل به سمت غذاهای غیرپخته می‌رود که اتفاقا انتخاب درستی است و توصیه می‌شود افراد چندان به سمت غذاهای پخته شده نروند. انواع غذاهای خام و سرد مانند آب دوغ خیار یا وعده‌های غذایی که با میوه‌ها و سبزیجات خام عجین شده‌اند انتخاب فوق‌العاده‌ای برای رفع گرسنگی در فصل تابستان هستند.
دانشمندان باید به زبان مردم حرف بزنند
وی با اشاره به کتاب‌های تالیف‌یافته برای عموم در این حوزه علمی گفت: مقوله کتاب در ایران و در حوزه سلامت چند معضل بزرگ دارد یکی از آن‌ها این است که نویسندگان و پژوهشگران گویا توانایی زیادی ندارند که با زبان عام و ساده برای مردم در کتاب‌هایشان حرف بزنند و هنوز دانشگاهیان نمی‌توانند پیام خود را به زبان هر چه ساده‌تر برای عموم مردم بنویسند. در حالیکه رسالت اصلی یک دانشمند این است که پیام‌های علمی و حاصل تحقیقات دانشمندان را به ساده‌ترین شکل در اختیار مردم قرار بدهد.
وی با اشاره به بستر‌های گوناگون ارائه اطلاعات ادامه داد: امروزه روش‌های جایگزین برای انتقال محتوا به جز کتاب وجود دارد. مانند فضاهای اجتماعی و غیره که تا حدی می‌تواند مفید باشد اما این مدل‌ها معمولا روبنایی هستند و نمی‌توان از مخاطبان انتظار داشت که به آن‌ها اعتماد کنند. از اصلی‌ترین ویژگی کتاب قابل اطمینان بودن آن است که دانشمندان می‌توانند با بهره‌گیری از این بستر دانش خود را به مردم انتقال دهند چون در نهایت محتوای فضای مجاز و شبکه های اجتماعی برخواسته از کتاب‌هاست.
حتی یک منبع معتبر وجود ندارد
جعفریان درباره ارزیابی خود از منابع و محتوای موجود در باب تغذیه و رژیم‌درمانی گفت: حتی یک منبع معتبر برای ارائه مطالب دانش تغذیه در ایران وجود ندارد. با توجه به اینکه حجم وسیعی از اطلاعات اینچنین در فضای اینترنتی در ایران یافت می‌شود. جای خالی محتوای استاندارد در حوزه دانش تغذیه وجود دارد. متاسفانه تضاد منافعی که در کشور وجود دارد، گاهی باعث سردرگمی مخاطبان می‌شود. متاسفانه در حوزه کتاب برای عموم یک سامانه یا سیستمی که بتواند این تضاد منافع را حل کند وجود ندارد و ما متولی واحدی در امر کتاب‌های تغذیه نداریم. مردم باید آگاه شوند کتاب‌هایی که زیر نظر انجمن‌های علمی یا دانشگاه‌های خاص هستند را بخرند. ما باید شواهد مورد اطمینان را در کتاب‌ها درج کنیم و شواهدی که چندان مورد اطمینان نیستند حذف شوند.
این متخصص تغذیه ادامه داد: سطح‌بندی شواهد یکی دیگر از راه‌های استاندارد‌سازی محتوای کتاب‌های تغذیه است. متاسفانه در سطح کشور چنین معیارهایی رصد نمی‌شوند که تنها راه‌حل آن بالا رفتن سطوح آگاهی مردم است. مردم باید بدانند که به محتوایی اعتماد کنند که بر اساس شواهد سطح اول نوشته شده است. متاسفانه کتاب های زیادی هستند در بازرا کتاب که هنوز تایید نشده‌اند و سال‌ها است که به فروش می‌رود.
نظر شما