ترجمه مناجات زیبای شعبانیه به قلم حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خسروی و با خط استاد امیرخانی و استاد بنیرضی به اهتمام معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است. در این نوشتار بخشهایی از آن را همراه با شرحی کوتاه میخوانیم.
در این ایام که غوغای انتخابات همه چیز را تحتالشعاع خود قرار داده، نباید لحظات گرانقدر ماه پربرکت شعبان و مناجات شعبانیه را به فراموشی بسپاریم. باید دانست همانگونه که انتخابات بسیار مهم و سرنوشتساز است، استفاده از فرصت دعا و خودسازی نیز در سرنوشت دنیوی و اخروی ما تأثیر فراوان دارد.
ما اگر با مناجات شعبانیه و مفاهیم تکاندهنده و تحولآفرین آن در سالهای گذشته بیشتر مأنوس بودیم، امروز شاهد این همه بداخلاقی و حریمشکنی در صحنه انتخابات نبودیم. اگر فرازهای بلند و شکوهآفرین این مناجات را میدیدیم، بالاترین مقامهای دنیوی در نظر ما بسیار پست و حقیر جلوه میکرد، همانگونه که امام موحدان علی(ع) فرمود: مقامهای دنیوی از آب بینی بز بیمار برای من کم ارزشتر است، مگر آنکه در این جایگاه حقی را زنده کنم. به هر حال ماه شعبان و فرصت دعا تکرارناشدنی است و سزاوار است دقایقی را در روزهای باقیمانده به ارتباط خصوصی با آن یگانهای که پرتو جمالش منشأ عشق بیزوال است و امید وصالش گنجینه خیر و کمال، اختصاص دهیم.
این مناجات زیبا بهتازگی با خط زیبای استاد امیرخانی و استاد بنیرضی و با ترجمه اینجانب و به اهتمام معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است. بر آن شدم بخشهایی از آن را همراه با شرحی کوتاه و ابیاتی از سرودههایم که تناسبی با موضوع داشته باشد در سلسله یادداشتهایی تقدیم خوانندگان گرامی کنم. به امید آنکه عنایتش در همه حال دستگیرمان باشد.
ای ناز تو روشنایی شمع نیاز
ما عین نیازیم و تویی مظهر ناز
از درد نیاز با صبا گفتم گفت
یک ناز از او و صد هزار از تو نیاز
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ وَ أَقْبِلْ عَلَیَّ إِذَا نَاجَیْتُکَ
در فراز اول دعا سه نکته قابل یادآوری است:
نکته اول اینکه از ویژگیهای مناجات شعبانیه شروع آن با ذکر صلوات است که از خدا درخواست میکنیم بر محمد و آل او درود و رحمت بفرستد. ما در میان دعاهای مشهور مانند دعای کمیل، ابوحمزه، سحر، عرفه، جوشن کبیر این ویژگی را نمیبینیم.
نکته دوم اینکه تقاضای دیگرمان را که شنیده شدن دعا و استجابت آن است «وَ اسْمَعْ دُعَائِی» با حرف عطف واو به جمله « صَلِّ عَلَى مُحَمَّد…» عطف نموده و همه را به هم پیوند زده و یک جمله قرار میدهیم و چون صلوات بر محمد و آل محمد دعای مستجاب است، بعید میدانیم که خدای مهربان بخشی از یک درخواست را مستجاب و بخش دیگر را رد کند. بلکه به یمن وجود آن نازنینان بقیه درخواستمان نیز پذیرفته خواهد شد.
نکته سوم اینکه « ندا» با «نجوا» متفاوت است از اینرو ندا را صدای بلند و نجوا را صدای آهسته معنی کردهام: بارالها! بر محمد و خاندان محمّد درود بفرست و دعای مرا بشنو آنگاه که تو را میخوانم و فریاد مرا بشنو آنگاه که صدایت میکنم و به من توجه فرما هنگامی که با تو آهسته سخن میگویم.»
نظرات