مجموعهای از طرحها و متنهای نمایشیِ حوزه دفاع مقدس در کتابی با عنوان «مقاومت در خیابان» به چاپ رسیدهاند. پدیدآورندگان این اثر با نگاهی کوتاه و گذرا بر تاریخ تئاتر خیابانی در جهان، تاریخ تئاتر خیابانی در ایران را هم مورد بررسی قرار دادهاند.-
پس از سه دهه از شکلگیری این جریان فرهنگی، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس با تشکیل هیات کارشناسی که حفیظالله رفیعی، محمدرضا الوند و ایرج افشاریاصل اعضای آن بودند، به گردآوری متون و طرحهای خیابانی پرداخت و برای نخستینبار آنها را در قالب مجموعه «مقاومت در خیابان» به چاپ رساند.
گردآورندگان مجموعه «مقاومت در خیابان» پس از ارایه تعریفی از «تئاتر خیابانی» به بیان وجه تمایز این نوع تئاتر با انواع دیگر نمایش در بهکار گیری نحوه حضور مخاطب و تماشاگر در آنها میپردازند و تئاتر خیابانی را تئاتری مشارکتی میدانند، زیرا مخاطب در آن منفعل نیست و در واقع معادله «رفتن به تئاتر» را تا حدودی تغییر میدهد.
آنها همچنین در تعاریف خود از این گونه نمایشی، «تئاتر خیابانی دفاع مقدس» را به عنوان موزه سیار دفاع مقدس معرفی میکنند، زیرا رویدادها و حماسهها و ارزشهای هشت سال دفاع مقدس را با اندک امکاناتی بازسازی و به گونه جذابی معرفی میکند.
تئاتر مردمی به عنوان رسانهای فراگیر و نمایشی ریشهدار در تاریخ نمایش ایرانی، از دیگر ویژگیهایی است که گردآورندگان مجموعه «مقاومت در خیابان» برای این نوع از تئاتر خیابانی بر شمردهاند.
پدیدآورندگان با نگاهی کوتاه و گذرا بر تاریخ «تئاتر خیابانی در جهان»، تاریخ «تئاتر خیابانی در ایران» را مورد بررسی قرار میدهند و ضمن آنکه نمایش در ایران را با آیینهای مذهبی آمیخته میدانند، از مراسمهای نمایشی مانند «سو و شون»، «مغ کُشی»، «کوسه برنشین» و «سیاه بازی» به عنوان نمایشهایی یاد میکنند که در فضای باز اجرا میشدند.
به زعم گردآورندگان مجموعه «مقاومت در خیابان»، آغاز تجربه جدید تئاتر خیابانی به سالهای 1346 در شیراز بر میگردد. این گونه نمایشی در شکل تازه خود، در سالهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی رنگ و روی اعتراضی به خود میگیرد و سال 1367 با حضور تئاتر جدید خیابانی ایران در کانادا، نخستین حضور تئاتر ایران در خارج از کشور پس از انقلاب اسلامی تجربه میشود.
آنها پس از بیان سیر اهمیت یافتن تئاتر خیابانی دفاع مقدس، مجموعه «مقاومت در خیابان» را در دو بخش «طرح نمایشی» و «متون نمایشی» ارایه کردهاند.
18 طرح نمایشی از 12 نمایشنامهنویس مانند امیر حسین شفیعی، وحید خسروی، سلمان فرخنده و میثم سرآبادی در بخش «طرحهای نمایشی» این مجموعه آورده شده است.
«بازماندگان»، «من، خاک، سنگ»، «کسی فشنگ را نمیشمارد» و «ارتفاعات حاج عمران» عنوانهای برخی از 18 طرح نمایشی این مجموعهاند و نویسندگان در هر طرح نمایشی علاوه بر آوردن «طرح نمایشنامه»، «شیوه اجرا» «طریقه اجرا» و «اهداف» را هم بیان کردهاند.
در بخش «متون نمایشی» این کتاب هم 20 اثر از نمایشنامهنویسانی مانند محمدرضا الوند، ابوذر چهلامیرانی و مجتبیمرادی منتشر شدهاند. متن نمایشنامههایی مانند «ضیافت»، «گمشده زمان»، «بابا نفس داد» و «رفقای خط» در این بخش قرار گرفتهاند.
کتاب «مقاومت در خیابان» را انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس در 333 صفحه و با شمارگان دو هزار نسخه و در قطع رقعی و به بهای 88 هزار ریال روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما