سه‌شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۱ - ۱۱:۲۶
پیوند نشانه‌شناسی و تاریخ در «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا»

یکصد و هفتاد و یکمین شماره ماهنامه «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» با محوریت بررسی و شناخت پیوندهای موجود میان دانش نشانه‌شناسی و علم تاریخ از سوی موسسه خانه کتاب منتشر شد.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شماره 171 کتاب ماه تاریخ و جغرافیا سخن خود را با مطلبی با عنوان «بدیل‌هایی برای مطالعه شناختی تاریخ» به قلم دکتر جهانگیر معینی‌علمداری آغاز می‌کند. معینی در این مطلب مروری بر نشانه‌شناسی سوسوری در تاریخ دارد و در ادامه به مساله تلفیق نشانه‌شناسی و تاریخ می‌پردازد. 

در این سرسخن آمده است: «مورخی که در حال نوشتن درباره گذشته است با توجه به اسلوب نگارشی خود درباره آینده نیز داوری می‌کند. متنی که او نوشته حکم امضایی را دارد که در چارچوب آن، گذشته و حال و آینده در یکدیگر ادغام و یکپارچه می‌شوند. بنابراین آیا می‌توان از این گفته‌ها چنان نتیجه گرفت که داوری مورّخ درباره گذشته به نحوی زمینه‌ساز آینده است؟»

«تاریخ، زبان و روایت»، «از دانش نشانه‌شناسی تا علم تاریخ»، «تحلیل متن در اندیشه ژولیا کریستوا»، «نشانه‌شناسی تاریخی»‌ و «امبرتو اکو: نشانه‌شناسی داستان‌نویس» مطالب موجود در بخش «نظرگاه» را تشکیل می‌دهند.

در بخش «کنکاش» این شماره از کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، مقالاتی با عنوان‌های «نشانه‌شناسی قدرت»، «معناکاوی: به سوی نشانه‌شناسی اجتماعی»، «نشانه‌شناسی فرهنگی» و «هم‌افقی تاریخ و رسانه» دیده می‌شوند. هر یک از این نوشتارها به نقد و بررسی یا معرفی یک کتاب در حوزه نشانه‌شناسی و تاریخ اختصاص دارند. 

در مطلب «نشانه‌شناسی قدرت» که به نقد و بررسی کتاب «دو بدن شاه؛ تاملاتی درباره نشانه‌شناسی بدن و قدرت» پرداخته است، می‌خوانیم: «شاه نمی‌تواند جدا از لباس‌هایش باشد و بیرون از این شبکه، فردی عادی و احیانا مفلوک بیش نیست. این لباس‌ها سازنده و پوشاننده بدن مثالی‌اش هستند، مجموعه‌ای نمادین که نه یک مرتبه، بلکه به تدریج شکل می‌گیرد. بدن نمادین همین که واقعا شکل گرفت دیگر به سادگی از بین نمی‌رود. شاهی موفق است که معانی و رموز لباس پوشیدن را به خوبی بداند و میان بدن جسمی و نمادینش تعادل برقرار کند و به دانش فاصله‌گذاری میان این دو مسلط باشد.»

«رزم انسان در مرز رمزها»، «نمادهای دینی در ادب شیعه»، «تاریخ زیبایی»، «درآمدی بر باستان‌شناسی»، «مفهوم تاریخ» و «واعظ مشروطه» عنوان مطالب بخش «بازتاب» را تشکیل می‌دهند. در بخش «تاریخ‌نگار» نیز مطلبی با عنوان «فتوحات شاهی» آمده است. این مقاله به نقد و بررسی کتابی با همین عنوان اختصاص دارد.

«جغرافیای روستایی»، «تاریخ زندان در عصر قاجار و پهلوی»، «رسایل سیاسی میرزا علی ثقه‌الاسلام تبریزی» و «هنر و تمدن ایرانی در عصر اشکانی» کتاب‌هایی به‌شمار می‌آیند که در بخش «پرتوهای تلاش» معرفی یا نقد و بررسی شده‌اند.

کتاب ماه تاریخ و جغرافیا با مطالبی با عنوان «کوتاه از تاریخ» و «پیشخوان» به پایان می‌رسد. این دو بخش به ارایه برخی خبرهای حوزه تاریخ و جغرافیا و همچنین معرفی تازه‌های کتاب این حوزه اختصاص دارند.

شماره 173 «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا (ماهنامه تخصصی اطلاع‌رسانی و نقد و بررسی کتاب)» ویژه مردادماه، همراه با لوح فشرده فهرست کتاب‌های منتشر شده تیرماه، با سردبیری حبیب‌الله اسماعیلی، در 172 صفحه و بهای یک‌هزار و 500 تومان منتشر شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط