سرویس دین و اندیشه خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشر دکسا از ناشرانی است که به تازگی فعالیت خود را در بازار کتاب‌های علوم انسانی آغاز کرده و اخیرا نیز با تمرکز بیشتری روی انتشار کتاب‌های روانشناسی به کار خود ادامه می دهد. مجموعه‌هایی مانند «شکوفایی فلسفه و علم» و «امکان» با هدف آشناسازی مخاطب با آثار جدی و علمی روانشناسی از سوی دکسا روانه بازار نشر شده است. برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های این نشر گفت‌وگویی با میلاد حسینیان مدیرعامل موسسه فرهنگی دیدگاه کاوش و سازندگی دکسا داشتیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

فعالیت نشر دکسا بر چه حوزه‌هایی متمرکز است و این انتشارات انتشار چه آثاری را در دستور کار خود قرار داده؟
 
پیش از هر چیز لازم است در خصوص نام نشر دکسا توضیحاتی بدهیم. نام کامل حقوقی موسسه فرهنگی دیدگاه کاوش و سازندگی دکسا است. به غیر از آنکه دکسا از حروف آغازین کلمات قبلی تشکیل شده دکسا در یونان باستان به معنای حدس، گمان، باور عامه است (البته تعابیر دیگری هم در دوره افلاطون داشته است) ولی این نام قدری نشان دهنده موضع ما نیز هست ما عمیقاً به ارائه صرفا دیدگاهی جستجوگرانه و پویا با رویکردی پراگماتیک و کارکردگرایانه برای حل مسائل در دو  سطح فردی و اجتماعی به صورت توامان برای سازندگی باور داریم. راه حل‌هایی که لازمه خلاقانه ارائه بشوند و نقادانه مناسب ترین آن‌ها برگزیده شود. ما از سال گذشته فعالیتی پژوهشی و نسبتا گسترده با بررسی صدها عنوان کتاب  را در مقیاس یک مجموعه خصوصی غیر وابسته (در معنای واقعی آن) در حوزه پژوهش برای ترجمه کتاب(به صورت مشخص هم فقط ترجمه) آغاز کرده‌ایم. دلیل تمرکزمان بر ترجمه هم این است  که به نظر من لازم است ما در حوزه‌های مختلف بیاموزیم و با ترجمه می‌توانیم حداقل بر اتفاق‌هایی که در دنیا افتاده است، مرور خوبی داشته باشیم، هرچند حتما لازم است در محتوایی که تولید می‌شود، بومی‌سازی نیز  صورت بگیرد. در همین راستا تا امروز که من با شما گفت و گو می‌کنم ما در نشر درسا دو  بخش اصلی داریم؛ یک بخش کودک و نوجوان و یک بخش بزرگسال؛ در این دو بخش از سال گذشته مجموعا شروع به تولید 110 عنوان کتاب کرده‌ایم که از این تعداد 65 تا 66 عنوان مربوط به حوزه کودک و نوجوان و باقی مربوط بزرگسالان هستند و عرضه این تولیدات از دو ماه پیش  آغاز شده که در مجموع از ابتدای امسال  در بخش بزرگسال و کودک تا کنون ۲۶ عنوان کتاب منتشر شده است.

معیار انتخاب این آثار در نشر دکسا به چه شکل بوده است؟

ما پیش از هر چیز، فرایند مفصلی برای انتخاب کتاب داشتیم و برای این کار تیمی متعهد و دغدغه‌مند در باب مسائل جامعه و کشور در کنارمان بودند. من خیلی علاقه داشتم که با رویکرد حل مسئله و کارکردگرایی به این حیطه وارد شوم. البته این راه حل‌ها نمی تواند  جدایاز  ارائه مباحث نظری علمی و فلسفی معتبر ارائه شود.  از طرف دیگر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اولیه ما داشتن موضع جدی نسبت به  محتواهای زرد و انگیزشی(که بسیار هم متداول شده‌اند) بود. البته ما می‌خواستیم این موضع، بنیان قوی و زیر بنای محکمی داشته باشد و تنها برخورد با این جریان نباشد. البته در این مسیر و در این یک سال جامعه هم تغییرات خاص خود را داشت و این تغییرات اجتماعی باعث شد آن موضع‌های انگیزشی خود به خود هم به محاق بروند و این روزها می‌بینیم که این سخنرانان انگیزشی و کتاب‌های زرد تقریبا حرف چندانی برای گفتن ندارند. این وضعیت به سبب دغدغه‌ای که داشتیم به کمک ما آمد(هرچند که اعتبار این موضوع برای ما نیست) اما متوجه شدیم که بسیاری از افراد متوجه این امر شده‌اند که هر چند باید در حوزه فردی انسان‌ها شوق و پویایی برای یادگیری داشته باشند اما عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز حتما در این مسیر موثر هستند. به هر حال این امر اتفاق افتاد و موضع ما و فضای اجتماعی با هم همسو شدند.
 
کتاب‌های بزرگسال نشر دکسا شامل چه آثار و کتاب‌هایی می‌شوند؟

در بخش بزرگسال ما کار خود را با بخشی به نام «شکوفایی فلسفه و علم» شروع کرده‌ایم. در این بخش 35 عنوان کتاب در حدود 60 تا 70 درصد کار ترجمه‌شان تمام شده است و نیازمند ویراستاری، مجوز و تولید هستند. تلاش داریم تا یک سال آینده در هر ماه حداقل یک و نیم کتاب به طور متوسط منتشر کنیم(البته تعهد خود ما دو و نیم کتاب است اما عددی را می‌گویم که بتوانیم متعهد شویم). باید تاکید کنم که این کتاب‌ها واقعا کتاب هستند و در آن‌ها خبری از کتاب‌سازی نیست چرا که واقعا برایشان وقت گذاشته شده است و مترجمان بسیار ارزشمندی برای تدوین این دوره همراه ما بوده‌اند وسردبیری این مجموعه نیز به عهده دکتر «هادی صمدی» است و یک تیم 23 تا 24 نفره با تخصص‌های مختلف در این مسیر با ما همکاری می‌کنند.

علاوه بر این، مجموعه دیگری به نام «امکان» در حوزه توسعه فردی داریم که آن موضع ضد انگیزشی و زردی که گفتم نشر دکسا برای خود تعریف کرده، در این مجموعه ارائه شده است. تا به حال از این مجموعه یک جلد  با عنوان «کمک به دیگری و فرهنگ کوچینگ و مربی‌گری» تولید شده است. کوچینگ از جمله تعابیری است که  امروزه آن را زیاد می‌شنویم، هر چند احتمالا در طول زمان این موضوع سازماندهی خواهد شد اما به نظر من اگر به آن توجهی نشود، این موضوع می‌تواند باعث اتفاقات عجیب و غریب شود  و به آن صورتی که داشت پیش می‌رفت به نظر من می‌توانست زمینه ایجاد فرقه‌های عجیب و غریب را فراهم کند. معضل این بود که در این جمع‌ها شعارهای عجیب و غریبی داده می‌شد که وقتی افراد به آن‌ها نمی‌رسیدند دچار سرخوردگی اجتماعی می‌شدند. چرا که رسیدن به برخی از اهداف قطعا ممکن نیست و این شکل از برخورد آسیب‌های خاص خودش را دارد. البته من معتقدم باید با این حوزه روادارانه برخورد کرد و اینجا قصد ندارم این حوزه را به طور کلی محکوم کنم و حتما ایجاد انگیزه برای گروهی از افراد تاثیرات مثبت خود را دارد اما لازم است که صلاحیت‌ها و فرایندها نیز دیده شود. من چون این حوزه را عمیق می‌شناسم و با توجه به سابقه‌ام با آدم‌های این حوزه آشنایی دارم، می‌دانم اتفاق‌های ناخوشایند  در این کلونی‌ها افتاده که کم هم نیست. در این جمع‌ها عمدتا افراد جوانی که تجربه و در بسیاری از موارد تحصیلات خاصی ندارند و قادر به مدیریت به ویژه اخلاقی جمع خودشان هم نیستند، دور هم جمع می‌شوند و روابط ناخوشایند اخلاقی و اقتصادی در میان آن شکل می‌گیرد.
 
کتاب‌های این مجموعه‌ها چه اهدافی را دنبال می‌کنند و چطور عناوین و حوزه‌های این آثار تعریف شدند؟

در پرسش گذشته به انگیزه اصلی انتشار این کتاب‌ها اشاره کردم، ابتدا این انگیزه شکل گرفت و  در ادامه که به عناوین کتاب‌ها رسیدیم. ما به ویژه در مجموعه «شکوفایی» می‌خواستیم نگاه خاصی داشته باشیم و برای این کار ساحت شکوفایی فلسفه و علم را  در پنج سطح مورد توجه قرار دادیم. سطح اول ساحت فردی است؛ یعنی وقتی ما می‌گوییم شکوفایی در سطح فردی، این امر  می‌تواند از بدن و فیزیک افراد(توجه به توانایی فیزیکی یک انسان شکوفا) شروع شود و تا ساحت ذهن را در بربگیرد. ساحت بین فردی دومین سطحی  است که تعریف کرده‌ایم و در آن به روابط بین افراد با هم توجه داشته‌ایم، ساحت خانواده، شغل و .. از جمله این موارد هستند.

در اینجا بد نیست توضیحی هم در مورد تعریف شکوفایی بدهم: منظور از شکوفایی اساسا موفقیت نیست چرا که شکوفایی در یک فرد می‌تواند به گونه‌ای در فرد دیگر به گونه‌ای دیگر تعریف شود.
سطح اجتماعی، سومین ساحتی است که برای شکوفایی در نظر گرفته‌ایم. در این سطح با همان رویکردی که اشاره کردم تنها موضوع فرد و توامندی‌های فرد مطرح نیست بلکه شرایط  و ملاحظات اقتصادی، سیاسی و روان‌شناسی اجتماعی هم باید لحاظ ‌شود. یکی از  بحث‌های این سطح توجه به حوزه‌ اقتصاد و نسبت آن با شادی است. در سطح اجتماعی موضع ما به این شکل است که آیا باید خود ثروت و پول برای موفقیت اصالت داشته باشد؟  این امر برای پویایی جامعه چقدر لازم است؟ به نظر می‌رسد با اصیل کردن پول برای اقتصاد به معنای وسیله ای برای تولید ثروت رفته رفته  داریم فراموش می‌کنیم به این معنا که این پول قرار بوده است که ابزاری برای رضایت و شادی در زندگی باشد و نه هدف نهایی. این موضع در شکوفایی اجتماعی در بعد اقتصادی این گونه تعریف شده است که لازم است ما معیارهای متفاوت‌تری را در اقتصاد برای سیاستگذاری‌ها و بهزیستی در نظر بگیریم.

نسبت محیط زیست و شکوفایی، ساحت دیگری که در شکوفایی تعریف کرده‌ایم؛ به نظر می‌رسد اتفاق‌های محیط زیستی چون تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین به شکوفایی مرتبط هستند و در سطح کلان با آن ارتباط دارند. در نهایت ساحت پنجم و آخری که تعریف کرده‌ایم(این ساحت متاخر هم هست)؛ نسبت شکوفایی و فضای مجازی است؛ یعنی ما وقتی از شکوفایی صحبت می‌کنیم، برای اخلاق چه اتفاقی می‌افتد؟ وقتی می‌گوییم فضای مجازی به یک حقیقت افزوده اشاره داریم که به نظر می‌رسد یک پسا حقیقت است و لازم است ما ملاحظات جدیدتری با آن داشته باشیم و  ملاحظات و معیارهای خودمان را برای این حوزه تشخیص دهیم. بنابراین ما این پنج ساحت را برای شکوفایی تعریف کرده و برای آن‌ها کتاب و ایده تولید می‌کنیم.
 
اهداف نشر دکسا در بخش کودک و نوجوان به چه شکل است؟

در بخش کودک و نوجوان موضع ما متفاوت‌تر است؛ نام مجموعه کتاب‌های این حوزه «کاوش» است و ما در آنجا به دنبال پاسخ دادن به سوالات کودکان و نوجوانان نیستیم؛ چون ایده‌مان این است که پویایی و جست و جوگری باید در خود کودک برای پیدا کردن پاسخ پرسش‌هایش اتفاق بیافتد. در بخش کتاب کودک شعار ما این است: «مسیر نه مقصد» است.

جدا از بحث نظری  در بحث کاربردی و عملی چه در حوزه کودک و چه در حوزه بزرگسال تلاش ما این است که کلید واژه مهارت‌های نرم را بر پایه منابع علمی کاربردی و اجرایی کنیم. مهارت نرم به نسبت مهارت و علم می‌پردازد و این سوال را مطرح می‌کند که آیا بین این دو نسبتی وجود دارد؟(که حتما وجود دارد)، این ملاحظات با چه نسبتی تعریف می‌شوند و چگونه می‌توانند کاربرد داشته باشد؟

مهارت‌های نرم در کودکان و بزرگسالان چه تعریف می‌شود؟

مهارت‌های نرم در کودک و نوجوان اقتضائات خود را دارد و در بزرگسالان گونه ای دیگر. این موضوع را هم اضافه کنم که چون ما موسسه فرهنگی هستیم یک بخش آموزشی نیز داریم و فاز بعدیمان hr خواهد بود که به شاغلین و منابع انسانی می‌پردازد. سرفصل‌های آن هم خیلی مشخص است و دو محور اصلی دارد؛ یکی تفکر نقاد و خلاقیت که ذیل تیم ورک و تایم منجمنت و .. تعریف شده و شامل پانزده تا شانزده سرفصل می‌شود که احتمالا از چند ماه دیگر هم کتاب‌هایش منتشر می‌شود. علاوه بر این ما  حوزه آموزش را هم توسط یک تیم از مدرسین و مربیان این حوزه خواهیم داشت و تاکیدمان بر ترند شدن مهارت‌های نرم است و می‌خواهیم این کلید واژه را که چندان شناخته شده نیست را (البته در حوزه منابع انسانی از آن تا حدودی استفاده می‌شود) با نگاه علمی دنبال کنیم و حرف‌های جدی و موثری هم در این حوزه خواهیم داشت.

ادامه دارد...