سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): اخیراً مراکز فرهنگیهنری شماره یک و سه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سنندج با همکاری مدرسه استثنایی «توکل» و کانون فرهنگی هنری شهرستان سقز با همراهی کودکان با نیازهای ویژه رنگ و بوی خاصی گرفت؛ کودکان کمبینا، ناشنوا، کمتوان ذهنی، جسمی و حرکتی با همراهی مربیان و خانوادههایشان وارد فضایی شدند که هر گوشهاش برای آنها طراحی و مناسبسازی شده بود.
جشنوارهای با عنوان «دوستی با کتاب» و در قالب رویدادی که برای کودکان دارای نیازهای ویژه مناسبسازی شده بود و هدفش ایجاد فضایی شاد، امن و توانمندساز برای آنان بود.
قصهگویی تعاملی، نخستین بخش جشنواره بود؛ مربیان با استفاده از تصویرکارتها، کتابهای برجسته، عروسکهای انگشتی و اشیای ملموس، داستانها را روایت کردند تا هر کودک با تواناییهای خودش بتواند با قصه ارتباط برقرار کند. برای کودکان کمبینا، نسخههای لمسی و توضیحات شفاهی تصاویر در نظر گرفته شده بود، به گونهای که تجربهای ملموس و عمیق از قصه داشته باشند.
پس از آن، نمایش خلاق کوتاه توسط مربیان اجرا شد؛ حرکات ساده، رنگهای شاد و روایت قابلفهم برای همه کودکان باعث شد مشارکت آنان بیشتر و لبخندها پیاپی باشد. در کارگاه هنر و خلاقیت، کودکان با ابزار مناسبسازیشده مانند قلمگیرهای ضخیم، رنگ انگشتی و خمیرهای نرم نقاشی و کلاژ ساختند و آثار خود را حول موضوع «کتاب مورد علاقه من» خلق کردند. مربیان در تمام لحظات کنار کودکان بودند تا خلاقیتشان محدود نشود و بتوانند به شکل آزادانه تجربه کنند.
بخش معرفی کتاب شامل مجموعهای از کتابهای لمسی، برجسته، صوتی و دارای فونت درشت بود و مربیان درباره انتخاب کتاب مناسب برای کودکان دارای نیازهای ویژه توضیحاتی ارائه کردند. همچنین نمایش کوتاهی از انیمیشنهای «ربات کشاورز» و «لیلی حوضک» تجربه بصری و شنیداری جذابی برای کودکان ایجاد کرد.
حضور والدین در جشنواره فرصت ارزشمندی برای مشاهده تعامل کودکان و یادگیری روشهای تشویق آنان به مطالعه فراهم کرد و باعث شد خانوادهها با شیوههای قصهگویی و اهمیت کتاب در توانمندسازی فرزندانشان آشنا شوند.
مربیان برگزارکننده جشنواره تأکید میکنند که «دوستی با کتاب» بیش از یک برنامه فرهنگی بود؛ این جشنواره فضایی شاد و حمایتی ایجاد کرد که کودکان دارای نیازهای ویژه نهتنها مخاطب، بلکه فعال، خلاق و اثرگذار بودند. این رویداد نشان داد که با روشهای خلاقانه و توجه به تفاوتهای فردی میتوان فرهنگ کتابخوانی را برای همه کودکان دسترسپذیر، لذتبخش و برابر کرد.
جشنواره امسال پایان یک روز خاص بود، اما آغاز راهی جدید برای فرهنگسازی و توانمندسازی کودکان دارای نیازهای ویژه؛ جایی که کتابها دیگر فقط ورق نمیخورند، بلکه در دستهای کودکان تبدیل به اثر و تجربهای انسانی میشوند.
بر اساس تجربههای مشابه در دیگر شهرستانهای استان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سقز نیز کارگاههایی با محوریت قصهگویی و فعالیتهای هنری ویژه کودکان دارای نیازهای ویژه برگزار کرده است. این برنامهها با استقبال خانوادهها و مشارکت فعال مربیان همراه بوده و نشان میدهد که علاقه کودکان به کتاب و فعالیتهای فرهنگی محدود به یک مرکز یا شهر نیست و میتواند به سطح استان تعمیم پیدا کند. مشاهده تعامل کودکان و تجربههای ملموس آنان در این کارگاهها گواهی است بر اثرگذاری چنین برنامههایی در تقویت مهارتهای اجتماعی، اعتمادبهنفس و خلاقیت کودکان.
این جشنواره نشان داد که با برنامهریزی دقیق و توجه به تفاوتهای فردی، میتوان فرهنگ کتابخوانی را به تجربهای فراگیر و قابل دسترس برای همه کودکان تبدیل کرد. حضور فعال کودکان و بازخورد مثبت خانوادهها و مربیان، گواهی بود بر موفقیت این رویداد و اثبات کرد که مناسبسازی فعالیتهای فرهنگی نه تنها محدودیتها را از میان برمیدارد، بلکه خلاقیت، اعتمادبهنفس و توانمندی کودکان را نیز پرورش میدهد. مربیان و والدین با مشاهده مشارکت و شادی کودکان متوجه شدند که حتی فعالیتهای کوچک میتواند تأثیرات عمیقی بر رشد اجتماعی و هیجانی آنان داشته باشد و تجربهای ماندگار در ذهنشان ایجاد کند.
بر اساس تجربه برگزاری این جشنواره در سنندج و سقز، امکان گسترش چنین برنامههایی در دیگر شهرستانهای استان کردستان نیز فراهم است و نشان میدهد علاقه به کتاب و فعالیتهای فرهنگی ویژه کودکان دارای نیازهای ویژه محدود به یک مرکز یا شهر نیست. این دستاوردها، پیام مهمی برای سیاستگذاران فرهنگی و مدیران مراکز دارد: سرمایهگذاری روی برنامههای دسترسپذیر و خلاقانه میتواند زمینهساز تربیت نسلی همدل، خلاق و با اعتمادبهنفس شود که ارزش کتاب و فعالیتهای فرهنگی را از کودکی تجربه میکند.
نظر شما