فرهنگ مقاومت و ادبیات پایداری به موضوع شهادت گره خورده است و عموم کتابهای این حوزه نیز، کتابهایی با موضوع شهدا هستند. کتابهایی که امسال نیز در نمایشگاه کتاب حضور دارند و برخی غرفهها را به حضورشان مزین کردهاند.
روایتهایی از شهادت و شهدا
اگر امسال به نمایشگاه کتاب میروید و اگر به مطالعه زندگینامه شهدا علاقه دارید، حتماً سری به غرفه انتشارات شهید کاظمی بزنید. این نشر با مجموعهای پرتعداد از زندگی و خاطرات شهدا در نمایشگاه حضور دارد و عناوین متنوعی را در حوزه فرهنگ مقاومت و ادبیات پایداری به مراجعهکنندگان ارائه میکند. تا آنجا که به شهدای جنگ تحمیلی برمیگردد، میشود از کتابهایی مثل «غواص دریا دل» و «سفر سرخ» و «عقیق» نام برد و البته کتابهای دیگری هم مثل «حاج احمد» را در این غرفه میبینیم که به شهدای دیگر ما، به بزرگانی که در سالهای پس از جنگ، توفیق شهادت نصیبشان شد و از میان ما پر کشیدند، اختصاص دارد. «غواص دریا دل» به زندگی شهید محمدعلی معصومیان میپردازد، «سفر سرخ» گوشههایی از مجاهدتها و خصایص شهید سید حسن علمالهدی را مرور میکند و «عقیق» روایتی داستانگونه از خلوص و کوششهای سردار شهید حاج حسین خرازی ارائه میدهد. «حاج احمد» نیز مرور خاطراتی از سردار شهید احمد کاظمی است و از آن دسته کتابهاست که هم ذهن خوانندهاش را درگیر میکند و هم به قلب او تلنگر میزند.
این نشر چندین و چند عنوان کتاب هم درباره شهدای مدافع حرم دارد و امسال تقریباً همه این عناوین را در معرض دید مخاطبان قرار داده است. فهرست آثار این دسته از کتابهای انتشارات شهید کاظمی آنقدر بلندبالاست که اشاره به همه آنها در گزارشی کوتاه ممکن نیست. اما از میانشان میتوان از کتابهایی مثل «یادت باشد»، «دیدهبان 25»، «به شرط عاشقی»، «خداحافظ دنیا»، «پرواز از مدار 37 درجه» و «شهید عزیز» نام برد. اگر نه همه، اما عمده این عناوین، مجموعه خاطرات به شمار میروند. خاطراتی که گاهی از زبان همسر و گاهی از زمان دوستان و همرزمان شهید روایت میشوند. آنچه احتمالاً در این بخش برای بسیاری از مخاطبان جلب توجه میکند، جوانی شهدای مدافع حرم است، اینکه بیشتر این شهدا – که زندگیشان موضوع کتابی قرار گرفته است – متولد نیمه دوم دهه شصت یا نیمه نخست دهه هفتاد بودند. به تعبیری، سرچشمه زندگی در وجودشان میجوشید. اما رفتنی بودند و رفتند. به دلایل و انگیزههایی از این «زندگی» گذشتند و رفتند. مطالعه کتابهای این دسته، این دلایل و انگیزهها را به ما نشان میدهد.
همچنین در همین غرفه، کتابهایی داریم که گوشهای از تاریخ جنگ تحمیلی را بازخوانی میکنند. برای نمونه میشود از کتاب «ملاصالح» نام برد که تأملی بر سرگذشت مترجم اسیران ایرانی در اردوگاههای بعثیهاست. این کتاب با تکیه به خاطرات خود ملاصالح پیش میرود، خاطراتی که به گفته رقیه غبیشی «آنقدر تلخ بود که گاه در نوشتن رعشه بر بدنم میافتاد.» نیز کتابهایی مثل «حماسه هویزه»، «شب قدر کربلای ۵» و «اردوگاه شهدای تخریب» در این غرفه به چشم میخورد که کنار عناوینی همچون «هفتادودومین غواص» و «وقتی به هوش آمدم» جا خوش کردهاند. کتاب «هفتادودومین غواص» نگاهی به خاطرات جانباز سرافراز کشور ما، کریم مطهری است و «وقتی به هوش آمدم» خاطرات آزاده عزیز، رحمتالله نیکی را مرور میکند. کریم مطهری فرمانده گردان غواصان جعفر طیار بود و رحمتالله نیکی نیز نوجوان رزمندهای بود که در عملیات قادر مجروح و بیهوش و بعد اسیر شد.
به سوی صراط مستقیم
انتشارات شهید ابراهیم هادی نیز، با مجموعهای غنی از زندگینامه شهدا، حضور پررنگی در نمایشگاه کتاب امسال دارد. از عناوین عرضه شده در غرفه این نشر چنین برداشت میشود که اغلب کتابهای با موضوع شهدا، به شهدای جنگ تحمیلی اختصاص دارند. از بینشان میتوانیم از «مزد اخلاص» درباره شهید علیمحمد صباغزاده، و «مجاهد بصیر» با محوریت سردار شهید حسن گودرزی نام ببریم. این دو کتاب در دسته خاطرات شهدا جای میگیرند، با این توضیح که در هر دو عنوان، خاطرات به شکل قصههای کوتاه تدوین شده است و هر قصه، ضمن ارتباط محتوایی با قصههای دیگر، خاطرهای مستقل محسوب میشود. همچنین در کنار این دو کتاب، کتابهای دیگری مثل «فراتر از زمان»، «سه ماه رویایی» و «دلم تنگه برات» به چشم میخورد که به ترتیب خاطراتی از زندگی و مجاهدتهای شهید محمود افتخاری، شهید کاظم علو، و طلبه شهید علیعباس حسینپور هستند. البته ناگفته نماند که این نشر، کتابهایی با موضوع شهدای حرم نیز دارد که «فانوس حرم» درباره شهید محسن فانوسی از آن جملهاند.
کتابهای دیگری هم در غرفه این انتشارات دیده میشود که به شکلی متفاوت، بر موضوع شهید و شهادت درنگ میکنند. مانند کتاب «شهیدان زندهاند» که چهل حکایت از حضور شهدا در زندگی اطرافیانشان، بعد از شهادت است. این کتاب بازخوانی تجربیات کسانی است که در ماجرا یا اتفاقی از زندگیشان، حضور پربرکت شهید را به یقین احساس کردهاند و تأثیر آن عزیزی را که به ظاهر دیگر در بینشان نبوده، به چشم دیدهاند. نیز کتاب «آخرین نامه» هم نباید از قلم بیفتد. این کتاب مجموعهای از نامههای شهدا است و به خوبی، گوشهای از سیر و سلوک عارفانه و عاشقانه آنان را به ما نشان میدهد. کتاب «پنجاه سال عبادت» نیز در همین حال و هوا، مجموعه وصیتنامه و دلنوشتههای پنجاه شهید است. همچنین باید از «... تا شهادت» نام برد که قصههایی از نجات از غفلت و قدم گذاشتن در مسیر نور و هدایت را روایت میکند و به زندگی آن دسته از شهدایی میپردازد که با توبه، به صراط مستقیم رفتند و رستگار شدند.
نظر شما