سهم عزتالله انتظامی از کتابهای پژوهشی و تحقیقی حوزه هنر چیزی کمتر از تعداد انگشتان یک دست است.
با تمام این اوصاف سهم زندگی و کار حرفهای این هنرمند بزرگ و بیبدیل در تحقیقات و منابع مکتوب در حوزه هنر چه بوده است؟ تقریبا هیچ. تجربیات انتظامی و امثال او باید در اختیار جوانان قرار بگیرد و این در حال حاضر جز با چاپ کتاب میسر نیست.
به یقین انتشار خاطرات هنری و حتی خاطرات روزانه این هنرمند نیز کمک شایانی به نوآموزان بازیگری خواهد کرد، چه برسد به انتشار کتابهای آموزشی و همچنین انتشار پژوهشِ پژوهشگران حوزه سینما و تئاتر درباره شیوههای بازیگری این هنرپیشه خاص و ماندگار در تاریخ هنر ایران. و نکته اینجاست که چگونه میتوان کتابهای منتشر شده درباره هنرمندانی چون «وودی آلن»، «آنتونیی کویین»، «مارلون براندو» و «آلپاچینو» را با کتابهای منتشر شده درباره انتظامی مقایسه کرد؟
لازم به ذکر است تاکنون کتابهای «آقای بازیگر؛ زندگی و آثار عزتالله انتظامی» با تحقیق و پژوهش هوشنگ گلمکانی و «تئاتر ایران در گذر زمان 1: جادوی صحنه؛ زندگی تئاتری عزتالله انتظامی» اثر اعظم کیانافراز و کتابی به نام شناختنامه عزتالله انتظامی زیر عنوان «من عزتم،بچه سنگلج» به قلم غزاله سلطانی درباره عزتالله انتظامی منتشر شدهاند.
در بخش آغازین کتاب « «تئاتر ایران در گذر زمان 1: جادوی صحنه؛ زندگی تئاتری عزتالله انتظامی» میخوانیم:
«وقتي به زندگي بازيگر بزرگي چون عزتالله انتظامي فكر ميكني، به زندگي پر تبوتاب او، به آغاز راهش در وادي هنر، به شروع پيشپردهخواني، به بردباري و تحمل انواع سرزنشهاي اجتماعي كه رايج مردم آن روز و نسل قبل از او بود به قصاوتهاي بيرحمانه و بازدارنده اكثر مردمي كه آن روزها براي هنر بازيگري جز ابتذال و انحراف اخلاقي معناي ديگري قائل نبودند و به هنر به چشم ديگري جز وسيله تفريح نمينگريستند و آنوقت نوجوان پرشوري را ميبيني كه يك تنه تمام ضربتهاي سنگين و متلاشي كننده را تحمل ميكند و بالاخره قدم در راهي ميگذارد كه او را به رشد و تعالي ميرساند، آن وقت احساس ميكني با انساني برخورد كردهاي كه بايد بيترديد او را جزو استثناها بداني...»
غزاله سلطانی در مقدمه کتاب «من عزتم بچه سنگلج» آورده است:
«سلطانی در مقدمه کتاب آورده است: «همه چیز از مهر 1386 شروع شد. روزهایی زرد و نارنجی که برای فیلم مستند... و آسمان آبی در خانه قیطریه سراغ گنجههای کتابخانه ایشان رفتم. آنجا چیزهای بسیاری یافتم. این من بودم که تکتک آنها را کشف میکردم، میبوییدم و پرتاب میشدم به روزگارانی رنگی، دور و رمزآلود. روزهای اکران فیلم اما جای کتاب را خالی دیدم و تلاش کردم اتفاقی که باید و لازم است رقم بخورد؛ یادگارهایی از عزت انتظامی برای تماشاگرانش که قدرش را میدانند و با چشمها و خندههایش زندگیها کردهاند.»
هوشنگ گلمکاني، نويسنده و منتقد باسابقه سينما نیز 21 سال پيش کتابي به نام «آقاي بازيگر» تاليف کرد که به زندگي و آثار عزت الله انتظامي ميپرداخت. همين عنوان بتدريج به لقب اين بازيگر برجسته تبديل شد و جامعه سينمايي به خوبي آن را پذيرفت. تنوع نقشهای انتظامی در فیلمهای مختلفی چون «گاو»، «اجارهنشینها»، «ناصرالدین شاه آکتور سینما» و «مینای شهر خاموش» هم مهر تائید مناسبی برای اعطای این لقب به اوست.
نظر شما