«هملت، شاهزاده دانمارک» از آثار ویلیام شکسپیر بهصورت دوزبانه و بر اساس متون معتبر از سوی انتشارات مهراندیش منتشر شد. ترجمه این اثر به کوشش علی سلامی، استاد دانشگاه تهران و ویراستاری مهدی سجودیمقدم انجام شده است.
ترجمه و انتشار آثار شکسپیر به شکل کامل و دوزبانه، از منابع اصلی (و نه زبانهای غیرانگلیسی مانند فرانسه و عربی) و بر پایه متون معتبر و مورد تأیید، حفظ ساختار سطربندی متن اصلی انگلیسی (مطابق نسخههای منتشرشده در زمان شکسپیر) و ترجمه کاملاً سطربهسطر فارسی از ویژگیهای این مجموعه است.
ترجمه بر مبنای نسخههای ویراستشده معتبرِ انگلیسی، استفاده از زبانی فارسیِ همسنگِ زبان آثار و دقت در حفظ همان ساختار زبانی، اضافه کردن توضیحات مشروح در پایان کتاب (پینویس) و همچنین بخش «ژرفنگری» و ویراستاری یکدستِ ترجمه فارسیِ آثار بر اساس شیوه نگارش فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی از دیگر ویژگیهای این مجموعه است.
هملت اولین اثر از مجموعه آثار شکسپیر است و هدف از این مجموعه ارائه ترجمههایی با سبکی نزدیک به سبک شکسپیر به همراه مقالهای انتقادی در مورد هر اثر و استفاده از کاملترین و صحیحترین نسخه آثار اوست.
هملت بلندترین اثر شکسپیر است؛ اثری که در ادبیات جهان منحصر بهفرد است و هیچ اثری را نمیتوان یافت که تا این حد دربارهاش صحبت کرده یا نوشته باشند. این اثر به سبب پیچیدگیهای زبانی و معنایی از دیرباز مورد توجه منقدان و فیلمسازان قرار گرفته است. از سال 1900 تاکنون بیش از 50 فیلم براساس این نمایشنامه ساخته شده است که از مهمترین آنها میتوان به اقتباس لارنس الیویه(1948)، اقتباس روسی این اثر در سال 1964 به کارگردانی گریگوری کوزینتسف، اقتباس تونی ریچاردمسون (1969)، اقتباس فرانکو زفیرلی(1990) و اقتباس کنث برانا (1996) اشاره کرد.
نسخه کنث برانا کاملترین نسخه هملت است که در آن کارگردان از کل متن استفاده کرده و فیلمی در حدود 4 ساعت ساخته شده است. در بقیه نسخهها بخشهایی از متن حذف شده است. سه نسخه چاپی اصلی از متن هملت وجود دارد. اولین نسخه در سال 1603 مسلادی منتشر شد که نسخهای ناقص و نامعتبر است. نسخه دوم در سال 1604 میلادی و سومین نسخه در سال 1623 منتشر شد که نسبت به نسخه دوم حدود 222 سطر کمتر دارد.
ترجمه حاضر بر مبنای متن انگلیسی چاپ دانشگاه ییل با تصحیح برتن رافل و نسخه کمبریج با تصحیح فیلیپ ادوادز صورت گرفته است که هر دو از کاملترین نسخههای موجود هملت هستند. در این ترجمه، ضمن رعایت سبک نویسنده، مترجم تلاش کرده است متنی خوانا و دقیق ارائه دهد و بخشهای مبهم را با استفاده از توضیحات پایانی(پینویس) حتیالمقدور روشن کند. در انتهای کتاب نیز بخشی به عنوان «ژرفنگری در هملت» آورده شده که در واقع مقالهای تحلیلی به قلم مترجم در مورد هملت است و در طی آن سعی شده است لایههای پنهان و موضوعات بحثبرانگیز این شاهکار تاریخ ادبیات تشریح شوند.
این متن به صورت دوزبانه منتشر شده تا خواندگان علاقهمند بتوانند ضمن مراجعه به متن اصلی آن را با متن ترجمه مقابله کنند. بر کسی پوشیده نیست که خواندن و فهمیدن این اثر حتی خواننده انگلیسیزبان نیز کاری است بس دشوار. و شاید به همین دلیل است که اغلب کارهای پکسپیر از زبانی غیر از انگلیسی به فارسی ترجمه شده است.
نظرات