نوروز و هدیه نوروزی با «طرح عیدانه کتاب»/7
جمشیدنژاد اول: تمدن ایران همیشه پذیرای «عیدانه کتاب» است/ «متون کهن دینی» و «شاهنامه» هدیه میدهم
غلامرضا جمشیدنژاد اول از متخصصان تاریخ و تمدن اسلامی معتقد است: «کتاب در تمدن ایران قبل و بعد از اسلام دارای جایگاه ویژهای بوده و مردم کشورمان ظرفیت هدیه دادن کتاب به عنوان عیدانه را دارند.» وی همچنین اظهار کرد: متون کهن دینی و متون کهن ادبی از جمله کتابهایی است که هدیه میدهم.
در اين طرح، كتابفروشيهایی كه شرايط لازم را دارا باشند، پس از ثبت نام در سایت موسسه خانه کتاب ميتوانند كتابهاي خود را که با شرايط تعيين شده در اين طرح مطابقت داشته باشند با 20 درصد تخفيف به خريداران بفروشند. موسسه خانه كتاب به نمايندگي از طرف معاونت امور فرهنگي مبلغ تخفيف را به كتابفروشان پرداخت خواهد كرد. در این باره با غلامرضا جمشیدنژاد اول، متخصص تاریخ و تمدن اسلامی و از جمله مصححان نسخههای خطی گفتوگو کرده و دیدگاهش را درباره «طرح عیدانه کتاب» و علائق خود درباره عناوین کتابهای اهدایی جویا شدهایم.
کتاب و جایگاه آن در تمدن ایران باستان
جمشیدنژاد اول گفت: در فرهنگ و تمدن ایران قبل و بعد از اسلام «کتاب» دارای جایگاه ویژهای بوده است. پیش از ورود اسلام به ایران، مردم این سرزمین کتاب «اوستا» حضرت زرتشت نبی را گرامی میداشتند و در میان ایرانیان اثری گرانبها بهشمار میرفت، همچنین در بیشتر مراسم و آیینها این کتاب مقدس را به همدیگر هدیه میدادند. پس از ظهور اسلام در ایران «قرآن» بهعنوان کتاب مقدس به جایگاه والایی در میان ایرانیان دست یافت اما از ارزش کتاب مقدس «اوستا» نیز کاسته نشد.
صاحب کتاب «اندیشمندان ایران و اسلام» با اشاره به این که در کنار قرآن متون کهن ادبی مانند «شاهنامه» و «دیوان حافظ» آثار قابل اعتنایی برای هدیه دادن است، اظهار کرد: به شخصه اگر بخواهم به نزدیکان خودم هدیهای در قالب کتاب بدهم، ابتدا کتابها و نوشتههای خودم را به آنها تقدیم میکنم و در درجه بعد متون دینی و ادبی را به آنها هدیه میدهم.
به اعتقاد من متون کهن ادبی «شبه ترجمه منظوم قرآن» هستند. باید به این نکته نیز توجه داشت که «شاهنامه» و «دیوان حافظ» در کنار قرآن از جمله کتابهایی است که در سفره هفتسین نوروزی مردم ایران جایگاه خود را حفظ کرده است. چه هدیهای میتواند بالاتر و بهتر از این متون کهن دینی و ادبی باشد، معتقدم تنها کتابی که توانسته عرفان فوقالعاده حماسی را در خود به تصویر بکشد، «شاهنامه» است. این کتاب سرشار از مضامین معرفتی و مردانگی است، بهطوریکه در هنگام خواندن آن انگار «پوتین آهنی» به پا کردهایم.
«ترتیب ابجدی» را در هدیه دادن کتاب رعایت کنیم
وی در ادامه گفتوگو به سطح فرهنگی مخاطبان و افراد گیرنده هدیه کتاب در ایام نوروز اشاره کرد و افزود: سطح فرهنگی مخاطب باید با انتخاب کتاب همسو باشد. بهعبارتی نمیتوان یک متن سنگین و پیچیده را به فردی که در سطح سنی و تحصیلی مناسب با آن کتاب نیست هدیه داد. میخواهم این را بگویم که باید در هدیه دادن کتاب «ترتیب ابجدی» را حفظ کرد. بهعنوان مثال، ترجمه «نهجالبلاغه» را نمیتوان به یک نوجوان هدیه داد، هرچند مترجم تلاش کرده باشد، متن این کتاب شریف را با واژههای سادهتر ترجمه کند.
این مصحح پیشکسوت با ارج نهادن به اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و موسسه خانه کتاب در اجرای طرح «عیدانه کتاب» گفت: به اعتقادم هدیه دادن کتاب در تمام ماههای سال، امری پسندیده است. همانطور که میدانید، از ایران باستان رسم بر این بوده که عیدانه «سکه رایج» باشد که البته در ایران امروز به اسکناس و وجه رایج مملکت تغییر پیدا کرده است، به همین دلیل پیشنهاد میکنم، برای برجا ماندن سنت ایران باستان به همراه هدیه کتاب اسکناسی نیز هدیه بدهیم.
وی با تاکید دوباره بر ظرفیت ایرانِ فرهنگی برای هدیه دادن کالایی مانند کتاب گفت: این امر بدعت مناسب و درخوری است که بدون شک ایرانیان و اهالی فرهنگ که خوشبختانه تعداد آنها در این سرزمین کم نیست به خوبی میتوانند از عهده آن برآیند و «عیدانه کتاب» را به سنت پسندیدهای تبدیل کنند.
نظر شما