انتشارات تیمورزاده کتاب «توانبخشی شنوایی و زبانآموزی» را در هفت فصل منتشر کرد.
سه فصل نخست کتاب با عنوان «مقدمه»، «نقص شنوایی» و «روانشناسی و مشاوره در مبتلایان آسیب شنوایی» شامل مباحثی مانند رشد مفاهیم ذهنی در کودک، تکامل مفاهیم ادراکی، اثرات جانبی آسیب شنوایی، روانشناسی ناشنوایی و سمعک و توجیه آن است.
در نخستین فصل کتاب درباره رشد مفاهیم ذهنی کودک آمده است که برای بررسی رشد دقیق در ابعادی نسبتا وسیع بهتر است که مراحل رشد کودک به سه مرحله تقسیم شود. از نظر پیاژه مفاهیم ذهنی در سه دوره صورت میگیرد که به ترتیب شامل دوره حسی ــ حرکتی، دوره فعالیتهای حسی، دوره فعالیتهای رسمی است.
در دومین فصل کتاب مخاطب در تشریح مفهوم اثرات جانبی آسیب شنوایی میخواند: «علتهای گوناگونی که قادرند به سیستم شنوایی آسیب برسانند، منجر به کمشنوایی، سختشنوایی یا ناشنوایی میشوند؛ اما باید به این نکته نیز اشاره کرد که این معضل ایجاد شده فقط به آسیب شنوایی خاتمه نمییابد.»
نویسندگان ادامه میدهند که مسأله صدمه به سیستم شنوایی یک امر بسیار پیچیده است. در طی تحقیقات به عمل آمده معلوم شده که حس بینایی 80 درصد و حس شنوایی در حدود 12 درصد از حواس ویژه ما را به خود اختصاص میدهند. اگر حس بینایی از بین برود فقط 30 درصد از درک کلی ما کاهش مییابد، در حالیکه اگر حس شنوایی آسیب ببیند و یا بهطور کل از بین برود، میتواند تا 70 درصد از درک کلی ما را نسبت به محیط کاهش دهد.
یکی از مباحثی که در سومین فصل کتاب به آن پرداخته شده، افسردگی در ناشنوایان است؛ فقدان اصولی که وسیله پیوند ناخودآگاه فرد با زندگی و فعالیت جهان پیرامون است. بدون تردید وقتی فرد نتواند با دیگران صحبت کند، احساس جدایی از محیط میکند، اما علت اصلی اختلال عاطفی همان فقدان شنوایی در سطح ابتدایی است.
«وسایل کمک توانبخشی شنیداری»، «تربیت شنوایی»، «زبانآموزی کودکان زیر 7 سال» و «آموزش لبخوانی» عنوانهای چهار فصل بعدی کتاب هستند. از جمله مهمترین مباحث این فصلها میتوان به نقش تکنولوژی در توانبخشی ناشنوایان، تقویت حافظه شنوایی، برنامه زبانآموزی کودکان زیر 7 سال و تربیت بینایی در افراد سخت شنوا (لبخوانی) اشاره کرد.
چهارمین فصل کتاب، به تشریح کارکرد و معرفی برخی دستگاههای کمک توانبخشی مانند TDD بهعنوان دستگاهی برای ارتباط از راه دور برای ناشنوایان، زیرنویس مدار بسته TV وسایل و سیستمهای کمکی آگاهی و هشداردهنده، وسایل و سیستمهای کمک انفرادی (شخصی) و کاشت حلزون اختصاص دارد.
تربیت شنوایی، از جمله مباحث فصل پنجم است که نویسندگان کتاب در تشریح این موضوع آوردهاند: «روشهای تربیت شنوایی که تمرکز اولیه روی توسعه مهارتهای زبانی دارند، عموما میتوانند به آن راههایی تقسیم شوند که گسترش عمل درک را انجام دهند، در حالیکه هیچ درخواستی در زمینه اثبات بیان تواناییهای اصلاح شده در برابر آن راههایی که ممکن است بهطور همزمان درک و بیان اطلاعات را تأکید کنند، وجود ندارد.»
در ششمین فصل کتاب نویسندگان به موضوع برنامه زبانآموزی کودکان زیر هفت سال پرداختهاند. در ابتدای این فصل به نقل از اسپنسر تریسی، بنیانگذار کلینیک جان تریسی میخوانیم: «یک کودک ناشنوا به کسی نیاز دارد که با او صحبت کند، به چیزی نیاز دارد که دربارهاش صحبت کند. به رغبتی برای صحبت کردن نیاز دارد. زبان دریافتی، زبان بیانی و زبان بیانی پیشرفته سه مرحله آموزش زبان است.»
در آخرین فصل کتاب نیز به یکی از روشهای ارتباط با ناشنوایان یعنی لبخوانی تاکید شده است. لبخوانی، گفتارخوانی و یا شنوایی از راه بینایی اصطلاحاتی هستند که همگی به ارتباط غیر شنیداری اشاره دارند. در ارتباطات طبیعی با شنوایی و گفتار طبیعی تولید گفتار از طریق حرکات زبان، لبها، دندان و همچنین تغییر حجم و هوای راههای گفتاری ایجاد میشود، در نتیجه این سری تغییرات و حرکات واکهها و همخوانها ایجاد میشوند.
نخستین چاپ کتاب «توانبخشی شنوایی و زبانآموزی» با شمارگان یکهزار نسخه در 180 صفحه، به بهای 14 هزار و 500 تومان از سوی انتشارات تیمورزاده منتشر شده است.
نظرات