این کتاب به کوشش علی راد در 520 صفحه و در دو بخش تنظیم شده است. صفحات آغازین کتاب که با دو یادداشت آغاز می‌شود، با مقدمه‌ای به قلم حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی راد «به نام زندگی خودنوشت» پایان می‌یابد.
بخش نخست کتاب با عنوان «از نگاه همراهان و همدلان» به مقالاتی از شاگردان و همراهان حجت‌الاسلام مهدوی راد اختصاص دارد و بخش دوم آن را مقالات و گفت‌وگوهای حجت‌الاسلام مهدوی راد شکل می‌دهند.
در بخش نخست کتاب، این عناوین به قلم شاگردان و همراهان به چشم می‌خورد:
ـ سیری در «سیر نگارش‌های علوم قرآنی» / رضا بابایی
ـ گونه‌شناسی و زیباشناسی هماهنگی‌های واژگان قرآن / دکتر حسن خرقانی
ـ آیین فرزانگی؛ فضیلت و نجابت / علی راد
ـ نقد دیدگاه عسّال در تناقض‌نمایی احادیث تفویض با ادله عقلی و نقلی / دکتر علی راد
ـ حرفی از آن هزاران ... / دکتر محمدابراهیم روشن‌ضمیر
ـ یاد یادها / محمدعلی سلطانی
ـ آفاق تفسیر از افق تحقیق / محمدعلی سلطانی
ـ نگاهی به پیشینه علوم اسلامی در آینه فهرست‌های امامیه / روح‌الله شهیدی
ـ استاد مهدوی راد / دکتر فهیمه فرهمندپور
ـ مرد «طلب»، «خردورزی» و «اخلاق» / محمدهادی فقهی‌زاده
ـ نگاه عمیق / محمد میرزایی
ـ راهبرد فرهنگی اجتماعی مهار نفاق از دیدگاه قرآن کریم / محمد میرزایی
ـ استادی برای همه زندگی / (زهرا) شادی نفیسی
ـ آغاز اسناد از دیدگاه خاورشناسان / (زهرا) شادی نفیسی
ـ زمزمه محبت؛ مرور برخی ویژگیهای اخلاقی استاد مهدوی راد / محسن نورانی.
بخش دوم کتاب، مقالات، گفت‌وگوها و سخنان حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی راد را در بر می‌گیرد.
عنوان نخستین مقاله، «لزوم حکومت اسلامی» است. در این مقاله حجت‌الاسلام مهدوی راد به بررسی نگاه عقلانی و آیات قرآن، روایات و سیره پیامبران و امامان در تشکیل حکومت اسلامی می‌پردازد و با استناد به برخی اقوال و روایات، به ماهیت قوانین اسلام در خصوص جهاد، دفاع از مرزها، قوانین مالی، رهایی مستضعفان، اجرا و حدود، لزوم ایجاد همبستگی، جامعه برتر و مسئولیت‌های رهبر اشاره می‌کند. در بخش مسئولیت رهبر ــ با زیرمجموعه: مسائل فرهنگی، عقیدتی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نظامی و متفکران اسلامی و تشکیل حکومت ــ نیز نکاتی را یادآور می‌شود.
عنوان مقاله بعدی حجت‌الاسلام مهدوی راد، «اسلام اموی؛ بنیادها و آموزه‌ها» نام دارد. در این مقاله وی با بررسی تحلیلی و مستند، به موضع امویان در برابر اهل بیت علیهم‌السلام و روشنگری درباره ابن تیمیه می‌پردازد.
«توسعه فرهنگ قرآن در گفتوگو با حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی راد» عنوان گفت‌وگویی درباره توسعه فرهنگ قرآنی و شیوه‌ها و راه‌های عینیت بخشیدن به آموزه‌های قرآن در گستره جامعه است. وی در این گفتوگو از اهمیت و نقشی که مطالعه قرآن در رفتارهای فردی و اجتماعی و همچنین با رویکردهای فلسفی، فقهی، علمی، جامعه‌شناختی، ادبی و ... ذارذ، سخن می‌گوید.
وی در این گفتوگو دو نوع نگاه به قرآن ــ نگاه هدایت‌طلبانه و نگاه تمدنی ــ را یادآور می‌شود و تصریح می‌کند که نگاه متمدنانه گاه منجر به یک حرکت هدایت‌گرانه نیز خواهد شد.
در بخشی از این گفتوگو می‌خوانیم:
«یکی از شاگردهای بسیار فاضل من، وقتی رساله‌اش را می‌نوشت، تقریباً سی تا تفسیر برایش تهیه کردیم، که سی‌دی هم از آنها درست شده است. وقتی که رساله تمام شد ــ که رساله بسیار عالمانه‌ای هم شد و چاپ شد ــ او همه تفسیرهایش را فروخت و گفت: من از سی‌دی‌ها استفاده می‌کنم، ولی «فی ضلال القرآن» را نگه داشت، چون رساله‌اش تفسیر میدانی بود و یکی از میدانهایش هم تفسیر فی ضلال القرآن بود. گفتم: چرا این را نگه داشتی؟ گفت: احساس می‌کنم که وقتی این را می‌خوانم، قرآن با من حرف می‌زند؛ با من گفتوگو می‌کند. این یک زاویه نگاه است که کسانی مثل ایشان دارند و الان هم من فکر می‌کنم که هنوز هم که هنوز است، اگر فی ضلال القرآن با یک نثر امروزی‌پسند فارسی ترجمه شود، باز هم همچنان تأثیر فوق‌العاده خواهد داشت.» (ص 454)
در «حدیث‌پژوهشی در گفتوگو با حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی مهدوی راد» و «اصالت تاریخی حدیث» که عنوان دو گفت‌وگوی جداگانه با حجت‌الاسلام مهدوی راد است، وی خاطرنشان می‌کند که حدیث‌پژوهی، تاریخ حدیث، فهم حدیث و ضرورت آشنایی با روایات و نقد احادیث از موضوع‌هایی هستند که باید به آن پرداخته شود.
در پایان کتاب، نمایه آیات و نمایه احادیث و روایات در 10 صفحه آورده شده است. 21 قاب تصویری، مستندات تصویری از زندگی حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی راد را از نگاه مخاطب می‌گذرانند. 7 لوح از تقدیرنامه‌های حجت‌الاسلام مهدوی راد پایان بخش کتاب «شمع جمع: ...» است.
شایان ذکر است که محمدعلی مهدوی راد سردبیر نشریه «آیینه پژوهش» است و چاپ اول کتاب «شمع جمع: ارج‌نامه استاد محمدعلی مهدوی‌راد» که در شمارگان 750 نسخه به بهای 15500 تومان منتشر شده است، در آیین «گرامیداشت 25 سال آینه پژوهش» (20 اسفند 1393) به حاضران اهدا شد.
نظر شما