دکتر کزازی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره چالش‌های پیش‌روی حوزه کتاب عنوان کرد: چالش‌های کتاب، کتابخوانی و ناشران بحث تازه‌ای نیست و همان‌طور که بارها گفته‌ام این پدیده و پرسمان، مانند دیگر پرسمان‌های فرهنگی و اجتماعی در ایران از انگیزه و خاستگاهی بسیار ژرف و بنیادین برخودار است.
کزازی یکی از اصلی‌ترین عوال چالش در عرصه کتاب را روزگار گذار در ایران عنوان کرد و اظهار کرد: چگونگی، منش و ویژگی‌های پیشین خود را کم‌و‌بیش بیرون نهاده‌ایم اما هنوز به کنش و منشی پایدار دست نیافته‌ایم و در نمونه‌ای از آسیمگی و تعلیق به سر می‌بریم.
این مؤلف ادامه داد: پرسمان و پدیده کتاب یکی از نشانه‌ها و نمودهای آسیب‌شناختی این گذار فرهنگی و اجتماعی است اما می‌توان به‌هر روی برای آن چاره‌ای اندیشید و راه‌هایی یافت تا بتوان اندکی آن واقعه را چاره کرد.
کتاب در تبلیغات رسانه‌ای آنچنان که باید جایگاهی ندارد
کزازی کتاب را یک کالای فرهنگی و اندیشه‌ای عنوان کرد وگفت: این کالا، جایی در آوازه‌افکنی و تبلیغات رسانه‌ای ندارد، در حالی‌که برای کالاهایی که نه تنها سودمند نیستند که زیان بار‌تر هستند، به گستردگی آوازه می‌کنند اما کتاب، کم و بیش یکسره به کناری نهاده شده است.
این پژوهشگر زبان و ادبیات درباره راه‌های برون‌رفت از چالش‌های پیش‌روی کتاب گفت: آگاهی رسانی درباره کتاب، هم‌چنان به آن‌سان که می‌شاید نیست، به عبارتی کتاب‌های متعدد و تازه چاپ شده به زودی و به آسانی در دسترس همگان قرار نمی‌گیرد و نمی‌توان آنها را شناخت. بنابر این آگاهی‌رسانی می‌تواند در برون‌رفت از چالش‌های پیش‌روی کتاب مفید باشد.
نقد کتاب؛ آشفته‌ترین بازار حوزه کتاب
میرجلال‌ادین کزازی بازار نقد و بررسی کتاب را آشفته‌ترین بازار در عرصه کتاب دانست و گفت: متأسفانه با هر پایه‌ای از دانش و آگاهی هر کتابی را به اصطلاح نقد می‌کنند، که پاره‌ای از آنها یکسره بیهوده است و باعث گمراهی می‌شود و می‌تواند کتاب‌های ارزشمند را از چرخه خرید و فروش و چرخه خواندن بیرون بیندازد.
وی با نقل قولی از حافظ شیرازی به برخی فعالیت‌های موثر در حوزه کتاب اشاره کرد و ادامه داد: به قول حضرت حافظ، «عیب مِی جمله بگفتی هنرش نیز بگوی»؛ خوشبختانه هر چند اندک، این پرسمان بر کسانی که می‌توانند اثر‌گذار باشند، آشکار شده است. می‌بینیم که در تلویزیون چندی است برنامه‌ای سامان داده می‌شود در شناسانیدن کتاب‌های تازه به چاپ رسیده؛ این برنامه با این که در برابر والایی و سترگی کتاب آنچنان نمود و نشانه‌ای نمی‌تواند داشت، کارآیی کم و بیش شایسته‌ای داشته است.
در جستجوی جامه‌ای برازنده در روزگار جدید
وی افزود: در بین دوستان و دانشجویان می‌بینم که با کتاب در پیوند هستند و درباره کتاب‌هایی که در آن شناسیده می‌شوند، سخن می‌گویند اما راست این است که در کشوری مانند ایران با آن تاریخ گران‌سنگ و فرهنگ درخشان در سرزمینی که هزاران هزار کتاب در آن نوشته شده است، پرسمان کتاب بسیار رنج‌بارتر است تا سرزمین‌هایی که دیری نیست که گام در پهنه گیتی و تاریخ گذارده‌اند؛ ما جامه روزگاران گذشته را بیرون آورده‌ایم، اما جامه‌ای برازنده تنمان ندوخته‌ایم، پس باید چندی در برهنگی باشیم.
کزازی، با بیا‌ن این‌که پرسمان کتاب خاص سرزمین‌هایی است که پیشینه دیرینه دارند اظهار کرد: ایران که یکی از این سرزمین‌ها است به یکباره با پدیده‌ای ناساز با نام جهان نو، فناوری رسانه‌ای مواجه شدند، که آن را دهکده جهانی می‌نامند. به هر روی این پرسمان نیازمند به درنگ و کندوکاو دارد، اما در پیوند با سخن نخستین برآنم که همه دستگاه‌هایی که می‌توانند در کار کتاب کارساز باشند، می‌باید به رایگان یا با بهای اندک به کتاب بپردازند و زمینه را برای حضور کتاب فراهم آورند.
(1) غلامرضا امامی: شمارگان امروزی کتاب‌ها از دوران چاپ سنگی قاجار کمتر است! / تیغ تیز ممیزی در گذشته و چالش پیش روی کتاب (اینجا)
جمعه ۷ آذر ۱۳۹۳ - ۱۰:۰۰
نظر شما