به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ظهور شبکههای اجتماعی، شاید از مهم ترین پدیدههایی بود که بر برخی از آرزوهای انسان امروزی جامه واقعی پوشاند. در میان شبکههای اجتماعی، فیسبوک با طراحی بسیار ساده در عین حال قدرتمند، در کانون توجه بسیاری قرار گرفت؛ آنچنانکه به سرعت جایگاه ویژهای یافت و جامعه ایرانی را نیز با خود همراه کرد.
دراین باره با برخی نویسندگانی که از این فضا برای ارایه و معرفی اثار خود و یکدیگر استفاده می کنند، گفت و گوهایی از سوی خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) انجام شده است که حاصل آن در ادامه می آید.
همچنانکه نویسندگان، شاعران، روزنامهنگاران و ناشران از فعالان فیسبوک هستند، روزانه مطالب بیشماری از جمله شعر، مطالب ادبی، داستان کوتاه، معرفی کتاب، اخبار جلسات نقد و گزارش را در صفحه فیس بوک خود ارایه می کنند.
بسیاری از اهالی حوزه فرهنگ وادب معتقدند که استفاده از هر رسانهای مشروط بر رعايت اخلاقيات و حفظ حريم شخصي ديگران مفيد است و میتواند تاثیرات مثبتی همچون خبررسانی به مخاطبان را ارایه دهد. به این سبب استفاده از این امکان مدرن، البته با رعایت آنچه گفته شد، زمینهساز تحولاتی سازنده خواهد بود.
در این رابطه فتحالله بینیاز در گفتوگو با «ایبنا» با بیان اینکه فیسبوک نوعي تعامل و چند صدايي است، اظهار کرد: نوشتن داستان و دريافت نظرات ديگران در این فضا و برخورد بلندنظرانه با اين دیدگاهها نقش پيشبرندهاي براي نويسنده و شاعر دارد اما بايد مراقب بود كه برخوردها، از هر نوع كه هستند، به خصومت و خروج از دايره انصاف و روي آوردن به فحاشي منجر نشوند. نقش تاثيرات در فیسبوک دو سويه است، زيرا ممكن است عدهاي با قصد تخريب، به اين يا آن داستان و شعر حمله ببرند، برعكس شماري ديگر از موضع تشويق همراه با نقد سازنده به مطلب نگاه كنند.
محسن فرجي در این سلسله گفتوگو ارايه اثر در هيچ فضايي، از جمله فيسبوک را به خودي خود مسبب بروز تاثيرات منفي نمیداند. او معتقد است که هر فضا و رسانهاي براي خود مخاطباني دارد و عرضه اثر در اين فضاها به معني قرار دادن خود در معرض مخاطبان آن رسانه است. وی با بیان اینکه در مورد فيسبوک بايد متوجه دو آسيب احتمالي بود، به «ایبنا» گفت: نخست اينکه چنين فضايي به راحتي ميتواند توهم خود بزرگپنداري را در کاربران تقويت کند. آسيب احتمالي دوم، فراموش کردن ماهيت اين رسانه است، زيرا قرار بر اين است كه فعاليت در اين فضا در هر زمينهاي به ارتباطات و تعاملات بينجامد. البته گاهي ديده ميشود که برخي تبديل به کارمندان فيسبوک شدهاند و تمام ساعات خود را براي جمع کردن لايک صرف کردهاند، بيآنکه به توليد جدي محتواي ادبي بپردازند.
برخی از اهالی فرهنگ و ادب معتقدند که فیسبوک روش مناسبی برای ارزیابی فعالیت نویسندگان است زیرا با مطالعه مطالبی که نویسندگان در این فضا ارایه میدهند، قادر به ارزیابی سطح کیفی آثارشان خواهیم بود. یوسف انصاری، نویسنده، منتقد و روزنامهنگار با بیان اینکه فیسبوک نقاب از چهره بسياري از نویسندگان برداشت، به «ایبنا» گفت: باورم نمیشود نویسندهای که در فیسبوکش اینقدر سطحی مینویسد، نویسنده خوبی در کتابهایش باشد.
از سوی دیگر بسیاری بر این مساله پافشاری میکنند که مسلما فیسبوک در جریانهای ادبی بیتاثیر نیست اما استفاده صحیح و کاربردی از این امکان، مستلزم یادگیری است. به این ترتیب، اعضای این شبکه با فراگیری بایدها و نبایدها، میتوانند استفاده تاثیرگذاری از آن داشته باشد.
علیرضا محمودی ایرانمهر معتقد است که فیسبوک فضایی را در اختیار کاربران و مخاطبانش قرار میدهد که به واسطه آن میتوان مطالب موردنظر را ارایه و آثار را معرفی کرد. وی در این رابطه به «ایبنا» گفت: برخی از ابزارها نوع و شیوه تفکر مختص به خود را میطلبند. فیسبوک نوعی از ایدئولوژی، تفکر و استفاده خاص خود را داراست که با یادگیری این مسایل میتوانیم روشهای درست استفاده از این شبکه اجتماعی را بیاموزیم.
در این میان برخی از نویسندگان بر این باورند که فیسبوک تحولي در ادبيات ايجاد نخواهد كرد و بعيد است که تاثير مثبتي در كيفيت اثر نويسندگان داشته باشد. شاهرخ گیوا در گفتوگو با «ایبنا» فيسبوك را به عنوان امكان مدرني معرفی کرد كه اهل هنر، بيشتر از پيش میتوانند نگاه ديگران را به واسطه این امکان، لمس كنند و اثر خود را بر ديگران و جهان پيرامونشان ببينند. وی ادامه داد: به نظرم خلق يك اثر هنري معتبر، سرعت فيسبوكي و بازخوردهاي فيسبوكي را برنميتابد. براي هنرمندي كه سعي ميكند خود را به ايدهآلهاي زمانهاش نزديك كند، فيسبوك چيزي بيشتر از يك جايگاه تنفس يا زنگ تفريح نيست. مطمئنم كه نميشود از فيسبوك انتظاري بيشتر از اين داشت و آن را به عنوان يك اتاق فكر يا كارگاه مجازي دانست.
محمدجواد جزینی، یوسف علیخانی، محمدهاشم اکبریانی، فرشته نوبخت و آراز بارسقیان از دیگر نویسندگانی بودند که در این سلسله گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) همراه بوده و نظرات مختلفی را در اینباره اظهار داشتند. مسلما فارغ از مبحث درستی یا نادرست بودن اين انتخابِ بشر، استفاده از شبکه مجازياي به اسم فيسبوك يا هر شبكه اجتماعی ديگري براي جهاني كه در جهت بقا و ادامه مسير، شتابِ بيشتری را ميپسندد، مفيد است اما به هرحال آموختن اصول و روش استفاده مفید از این ابزار و همچنین پرهیز از تهدیدها و آسیبهای احتمالی از ملزومات این مسیر به شمار میآید.
دوشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۲ - ۰۸:۰۰
نظر شما