به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست رونمايي از مجموعه ترانه «دردي به نام من» اثر هادی حسینی‌نژاد که به تازگی از سوي موسسه انتشاراتی نگاه منتشر شده‌است، عصر دیروز، شنبه، 23 آذرماه، در قالب چهارمین نشست رونمایی باشگاه کتاب تهران در سالن ذوالفقاری فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

در ابتداي اين نشست، علیرضا طبایی، شاعر و روزنامه‌نگار گفت: ترانه یکی از شاخه‌های ادبیات ماست که از گذشته‌های دور، حتی پیش از دوره‌ مشروطه مطرح بوده و مردم آن را برای بیان اندیشه‌ها و نظریاتشان به کار می‌گرفتند. در دوره قاجار و از زمان ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه ترانه‌هایی نوشته شده‌اند که احساسات توده مردم به حکومت آن دوران را دربر مي‌گرفتند.

طبایی ورود راديو به ايران را يكي از دلايل شكوفايي ترانه در كشورمان دانست و گفت: با ورود راديو به ايران ترانه‌ها بیشتر با حال و هوایی حسی و عاطفی عرضه ‌شده‌اند. متاسفانه این روند با گذشت زمان، دچار جوانمرگی شد، ترانه «نینای نای ناییم اومد/ کت و شلواریم اومد» مثالي از اين نوع ترانه‌هاست. به اين ترتيب، ترانه‌هایی پديد آمده‌اند كه به لحاظ زیبایی و لحاظ کلامی و ادبی هیچ ارزشی نداشتند. 

وی  مجموع ترانه‌های این دوره را حاصل تکرار و کپی‌برداری شاعران از روی دست يكدیگر دانست و اظهار كرد: حدود سال 45 شاهد عینی سير تحول ترانه در ايران بوده‌ام و به این دليل معتقدم ترانه‌سرایانی مثل ایرج جنتی عطایی و کمابیش شهریار قنبری در اين سال‌ها آثار خوبی را خلق کرده‌اند. 

طبایی با بيان اين‌كه مجموعه «دردي به نام من» به چند ویژگی در عرصه‌ ترانه‌سرایی دست يافته‌ است، گفت: یکی از ویژگی‌های اين اثر، جنبه روایی آن است که تقریبا در 90 درصد از ترانه‌های اين مجموعه اين خصوصيت وجود دارد، به گونه‌ای که خواننده و شنونده از آغاز اثر، یک داستان مشخص را دنبال می‌کنند. مساله بعدي، استفاده از برخی کلمات تازه در ادبیات است. 

در اين نشست علیرضا بهرامی، شاعر و دبير اين آیین، تلاش شاعر را برای رسیدن به تقطیع‌های نیمایی و پرهیز از نگاه کلیشه‌ای به تغزل از  ویژگی‌های اين مجموعه دانست و گفت: امروزه برخي ترانه‌سرایان برای دوري از قیچی کلیشه، به تجربیاتی روي مي‌آورند که در واقع افتادن از سوی دیگر بام است! خوشبختانه در اين مجموعه، شاعر سعي دارد  با نگاهي متعادل، حرکتی به سوي ایجاد شرایط جدید داشته باشد.

وی بازار داغ ترانه‌های مبتذل را به دلیل ورود آهنگسازان و خوانندگان به حوزه ترانه‌سرایی دانست و افزود: متاسفانه امروزه برخي شاعران و ترانه‌سرايان، حکم رستوران‌داری را دارند که تنها به انگیزه شهرت، هر غذایی را با هر کیفیتی به خورد مشتریان خود می‌دهند كه به نظر من، اين كار کم از خیانت ندارد. مجموعه‌ «دردی به نام من» به دور از فضاهایی از این دست خلق شده‌است.

در ادامه اين نشست هادی خوانساری، ترانه را در میان ديگر ژانرهای شعری، مردمی‌ترین ژانر دانست و گفت: در ترانه از زبان محاوره استفاده می‌شود و به اين سبب، ترانه از مردمي‌ترين ژانرهاي ادبيات است و ارتباط تنگاتنگی با مردم دارد و مخاطبان فراوانی را جلب مي‌كند. به اين ترتيب، ترانه دامنه تاثیرگذاری گسترده‌اي دارد. ترانه قادر است از لایه‌های تو درتوی جامعه آغاز شده و چنان گسترده شود که بر یک جامعه اثرگذار باشد. 

وی با اشاره به تعهد ترانه‌سرا در خلق آثارش، گفت: برخی معتقدند، الزامي نيست كه ترانه به چیزی متعهد باشد. حتی برخی گمان می‌کنند ترانه، متنی‌ست که صرفا باید به شکل یک آوا در خدمت موسیقی قرار گیرد، اما من معتقدم كه دامنه مخاطبان ترانه باعث مي‌شود  مساله‌ تعهد براي ترانه‌سرا بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

مجتبی گلستانی، منتقد ادبی با بيان اين‌كه «دردي به نام من»، مجموعه‌ای ساکت و شخصی است، گفت: در تاریخ ادبیاتمان، نخبه‌گرایان فعاليت‌هاي گسترده‌اي بر حوزه‌های مختلف داشته‌اند، اما اين گروه، که فکر می‌کنند ادبیات ملک انحصاری و پدری آن‌هاست، ترانه را نمی‌پذیرند. به اين ترتيب، با رجوع به تاریخ و شعرهای عامیانه‌اي که سینه به سینه نقل شده‌اند، در مي‌يابيم  جز چند نام اسمی باقی نمانده و هرچه که از فرهنگ غالب و حتی دیکتاتوری نبوده، تحت عنوان ادبیاتی که جدی نیست، سرکوب و کنار گذاشته شده‌است. 

وی بابيان اين‌كه ترانه و ترانه‌سرایی در چنین حالتی، در عمل مخالفت با نظريه‌هاي جریان نخبه‌گرای حاکم است، ادامه داد: من معتقدم كه ترانه به خاطر گره‌خوردگی‌اش با موسیقی، قادر به خلق موقعیت خطرناکی است و نوشتن ترانه جدی، نوعي بندبازی است و سقوط به ادبیات، فرهنگ و مصرف‌گرایی نازل، حفظ کلمات، کلام و دنیای شاعرانه‌ای‌ست که قرار است دنیای فردیت یک گوینده باشد. 

گلستاني افزود: به گمان من، براي آن‌كه فضاهای خلق شده در اين اثر، بازتولید تجربه‌های سابق نباشد، بايد محور زبانی و جایگزینی کلمات در این مجموعه بیشتر از اين اتفاق می‌افتاد. البته جهان‌هاي معنايي تازه با ورود واژه‌های جدید و محور هم‌زبانی‌های تازه در شعر ایجاد مي‌شود؛ جهانی که هنوز در شعرهاي اين مجموعه شکل نگرفته‌است. 
در این نشست، علیرضا طبایی، سیدعلی صالحی، محمد آزرم، احمد طبايي، محمد آشور، هادی خوانساری، مجتبی گلستانی، فرید قدمی، احمد تهوري، یوسف انصاری و علیرضا بهرامی حاضربودند.