پژوهشگر و کارشناس حوزه احياي متون، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار کرد: این دسته از وظایف از زمانی آغاز می‌شوند که فرد بیمار می‌شود و در بستر احتضار قرار می‌گیرد. از این لحظه تا زمانی که پیکر او را به خاک بسپارند، وظایفی بر گردن اطرافیان است که در شمار حقوق متوفا به‌شمار می‌آید.

وی با اشاره به این‌که عموم مردم مخاطبان این کتاب را تشکیل می‌دهند درباره ضرورت تالیف چنین کتابی گفت: بسیاری از مردم  هنگام درگذشت نزدیکان خود آداب و رسوم خاصی را رعایت می‌کنند که هیچ ارزشی برای او ندارد در حالی که دین اسلام از نظر شرعی و حقوقی وظایفی را برای وابستگان و نزدیکان متوفا تعیین کرده است که علاوه بر پاک کردن دیون متوفا در این دنیا برای آخریت او نیز اثربخش‌اند.

باقری بیدهندی با بیان مثالی ادامه داد: وقتی فردی از دنیا می‌رود برخی از افراد دسته گل‌های بزرگی بر سر مزار او می‌آورند، گل‌هایی که پس از چند ساعت پژمرده و دور ریخته می‌شوند این در حالی است که ما از خمس و زکات و بدهی‌های شرعی متوفا غافل شده‌ایم. در مواردی نیز وراث فرد تازه درگذشته صغیرند، متاسفانه عده‌ای از اطرافیان در مراسم ختم او زیاده‌روی می‌کنند و در حالی که از حقوق صغیران او کاسته می‌شود، توجهی به این موضوع ندارند.

این محقق حوزه رجال و تراجم با تاکید بر این که در توصیه‌های دین اسلام آمده است که نگذاریم خانواده عزادار حتی غذا طبخ کنند، بر خلاف توصیه‌های دینی عمل می‌کنیم و در مراسم سوگواری اطرافیان بدون توجه به دینی که ممکن است متوفا نسبت به فرد یا افرادی داشته باشد، افراط و تفریط می‌کنند، اقداماتی که از نظر معنوی و اخروی فایده‌ای برای متوفا ندارند.

عضو کانون نویسندگان و فضلای قمی حوزه علمیه قم درباره انگیزه تالیف کتاب «ما و حقوق درگذشتگان» اظهار کرد: با مشاهده این وضعیت، احساس وظیفه کردم با استناد به مضامین دینی اثری را به رشته تحریر در آورم که وظایف اصلی نزدیکان متوفا را در قبال او بیان کند و به صورت محترمانه به مقابله با مسایل خرافی و غیراسلامی که در این مراسم رواج یافته‌اند، بپردازم.

نویسنده کتاب «وظایف استانداران از دیدگاه امام صادق(ع)» یادآور شد: در نگارش متن کتاب «ما و حقوق درگذشتگان» نزدیک به 200 منبع فقهی و روایی، منابع تفسیری و مکتوبات متعددی از آثار شیعه و اهل سنت را مورد استناد قرار دادم. 

نویسنده کتاب «خاک آسمانی» در پاسخ به این سوال که «آیا پیش از این کتابی در این زمینه تالیف شده بود؟» گفت: کتاب «احکام جنائز» را به زبان عربی داشتیم، ممکن است در زبان فارسی هم مکتوباتی در این زمینه داشته باشیم، اما من اثری در این زمینه نیافتم که به شکل ساده وظایف متدینان را در برابر درگذشتگان بازگو کند.

استادیار جامعه‌المصطفی‌العالمیه مباحثی درباره مرگ و یاد مرگ، علل فراموشی مرگ، احکام احتضار و محتضر، وظایف اطرافیان در قبال او، کارهایی که باید انجام شوند و کارهایی که نباید انجام شوند، تغسیل، اعلام عمومی به دیگران، مراسم تشییع، وظایفی که خانواده متوفا دارند؛ نظیر صبوری پیشه کردن، نهی از لطمه زدن به خود، تسلیت گفتن و حضور در مجالس را از موضوعات کتابش یاد کرد.

کتاب «ما و حقوق درگذشتگان را انتشارات نسیم حیات در دست نشر دارد.