دوشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۰ - ۱۵:۰۹
زاهدي مطلق: جذابيت زندگینامه‌ در واقعي بودن آن است

سرداور گروه «جُنگ و زندگينامه مستند» پانزدهمين دوره انتخاب كتاب سال دفاع‌مقدس گفت: همه جذابيت زندگينامه‌نويسي در واقعي بودن آن است اما گاهي تخيل نویسنده، آنقدر با واقعيت مخلوط مي‌شود كه قهرمان‌پروري هاي افسانه‌اي شكل مي‌گيرد.-

ابراهيم زاهدي مطلق در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) با انتقاد از ضعف كمي و كيفي جُنگ‌هاي دفاع‌مقدس اظهار كرد: اين ژانر ادبي، داراي تعريف آكادميك و عمومي بوده و به مجموعه‌اي متنوع اطلاق مي‌شود.

وي ادامه داد:‌ البته جُنگ‌ها معمولاً در قالب فصل‌نامه و گاهنامه منتشر مي‌شوند و كمتر در قالب كتاب به چاپ مي‌رسند. يك جُنگ دربرگيرنده مطالبي مانند شعر، نقد و يادداشت با محوريتي خاص است.

اين نويسنده با اشاره به اين ‌كه ژانر جُنگ به موضوعات روز نمي‌پردازد، يادآور شد: تدوين جُنگ، زحمت‌هايي دارد. يعني نگارش آن كار يك نفر نيست و مستلزم كار گروهي است. يك جُنگ خوب، حاصل فعاليت جمعي يك نويسنده، شاعر‌ و حتي يك استاد دانشگاه است. هر يك از آن‌ها مطالب مرتبط با موضوع را بر اساس ارتباطات خود گردآوري كرده و در نهايت، در كنار هم منتشر مي‌كنند.

زاهدي مطلق از آثار گوناگون منتشر شده درباره دفاع‌مقدس ياد كرد و ادامه داد: مطالب متنوع و جذابي در بين كتاب‌هاي دفاع‌‌مقدس وجود دارند كه با استفاده از آن‌ها مي‌توان جُنگ‌هاي خوبي استخراج كرد.

سرداور گروه «جُنگ و زندگينامه مستند» پانزدهمين دوره انتخاب كتاب سال دفاع‌مقدس در ادامه با تاكيد بر لزوم تغيير عنوان اين ژانر ادبي به «زندگينامه غير داستاني» اظهار كرد: زندگينامه تنها يك نوع و آن هم مستند است. به همين دليل آوردن كلمه مستند، حشو زائد است. درست است كه زندگينامه‌ها به دو شكل داستاني و غيرداستاني نوشته مي‌شوند، اما مگر زندگينامه غيرمستند هم داريم؟

نويسنده كتاب «آقاي اسدي» اضافه كرد: بر اساس مطالعاتي كه در چند سال اخير داشته‌ام به اين نتيجه رسيده‌ام كه گونه‌اي به نام زندگينامه داستاني در هيچ جاي دنيا وجود ندارد. با رواج بيشتر زندگينامه‌نويسي بعد از جنگ‌تحميلي عراق علیه ایران، داستان‌نويسان ما همان زندگينامه‌نويسان شدند. آن‌ها فقط نگارش داستان را آموخته بودند و به همين سبب، زندگينامه را در آن قالب ريخته و در نهايت، گونه «زندگينامه داستاني» سربرآورد.

زاهدي‌مطلق گفت: زندگينامه نويسي، يك سير روش‌مند دارد كه بايد آموزش داده شود. پيشنهاد مي‌كنم كه علاقه‌مندان به زندگينامه نويسي، آثار شاخص اين حوزه را مطالعه كنند تا با سبك و شيوه تدوين آن آشنا شوند.

وي به مقايسه داستان‌نويسي و زندگينامه‌نويسي پرداخت و اظهار كرد: داستان‌نويس، تمام تلاش خود را به كار مي‌گيرد تا موضوع را واقع‌نمايي و باورپذير كند. اما همه جذابيت زندگينامه‌نويسي در واقعي بودن آن است. گاهي تخيل در نگارش زندگينامه داستاني، آنقدر با واقعيت مخلوط مي‌شود كه اثر از باورپذيري خارج شده و قهرمان‌پروري هاي افسانه‌اي شكل مي‌گيرد.

سرداور گروه «جُنگ و زندگينامه مستند» پانزدهمين دوره انتخاب كتاب سال دفاع‌مقدس گفت: نويسنده بايد از ظرفيت‌هاي داستاني، فقط براي ايجاد جذابيت در زندگينامه استفاده كند.

ابراهيم زاهدي مطلق، كتاب «در كمين گل سرخ» نوشته محسن مومني را به عنوان يكي از نمونه‌هاي شاخص در حوزه زندگينامه غيرداستاني دفاع‌مقدس معرفي و با تاكيد بر لزوم داشتن نگاه همه‌جانبه به زندگي رزمندگان و شهدا يادآور شد: وقتي زندگينامه شهيدان شاخص را مطالعه مي‌كنيم، فضايل اخلاقي و ويژگي‌هاي شخصيتي، فصل مشترك همه آن‌ها هستند. اين در حالي است كه بايد بخشي از اطلاعات غيرمحرمانه مانند ابتكارات نظامي و قدرت فرماندهي آنان در طول جنگ نيز بيان شوند. البته ضعف در گردآوري اطلاعات، گاهي به خاطر كم‌كاري نويسنده و گاهي به دليل عدم همكاري سازمان‌هاي نظامي در زمينه ارايه اسناد به وجود مي‌آيد.

وي در پايان با انتقاد از نوع آماده‌سازي ظاهري كتاب‌هاي دفاع‌مقدس با گذشت بيش از سي سال تجريه نشر اين آثار گفت: هنوز برخي از كتاب‌ها مقدمه و فهرست دقيق ندارند و حتي داراي غلط ديكته‌اي هستند. طرح‌هاي جلد كتاب‌ها هم ضعيف‌اند و نويسندگان، وقت و انرژي مناسب براي نامگذاري كتاب‌ها صرف نمي‌كنند. اميدوارم كه اين مشكلات رفع شوند.

اختتامیه پانزدهمین جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع‌مقدس، ساعت 18:30 سي‌ام آبان ماه در محل باغ موزه دفاع‌مقدس، واقع در بزرگراه شهید حقانی، جنب مترو ميرداماد آغاز خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

تازه‌ها

پربازدیدترین

اخبار مرتبط