كتاب «فیلم به مثابه فلسفه: مقالاتی در باب سینما پس از ویتگنشتاین و کاول» به فارسي ترجمه شد. اين اثر، مهمترین کتاب در حوزه فلسفه سينما و نظریه تحلیلی فیلم به شمار ميآيد.-
وي درباره نظریه تحلیلی فیلم توضيح داد: اين نظريه، در برابر نظریه روانکاوانه و فمینیستی فیلم و حتی استفادههای ابزاری متفکرانی مانند اسلاووی ژیژک از سینما قرار میگیرد. از نظر فردی مانند ژیژک که خود به «سوءاستعمال» از سینما اذعان دارد، فیلمها را میتوان به عنوان نمونهها و مصادیقی برای نظریات فلسفی به كار برد.
پارسا با بيان اين كه «چنين رویکردی به سینما در مباحث نظریه تحلیلی در سطوح ابتدایی جاي ميگيرند» بيان كرد: در نظریه تحلیلی فیلم، هم میتوان فیلم را به عنوان نمونهها و مصادیق فلسفی در نظر گرفت و هم به مثابه فلسفه. اين کتاب درباره تلقی دوم، یعنی فیلم به مثابه فلسفه بحث ميكند و فیلم را به مثابه آن چه که خود فلسفهورزی میکند، نه اين که صرفا نظریات فلسفی از پیش موجود را به تصویر ميكشد، در نظر ميگيرد.
وي توضيح داد: فیلم به واسطه سرشت خود؛ یعنی نشان دادن و تصویر کردن که کاملا وجهی ویتگنشتاینی دارد، از یک متن مکتوب فلسفی فراتر میرود. برای مثال، گودایناف در مقدمه نخست کتاب اظهار میکند که چگونه فیلمی مانند «راشومون» اثر کوروساوا فراتر از هر استدلال فلسفی مکتوبی میتواند از طریق اصیلترین ویژگی خود، یعنی نشان دادن، تکثر روایی رویدادهای حقیقی و در نتیجه، تعدد ادراکات را اثبات کند.
به گفته پارسا، در سراسر اين کتاب، نویسندگان مختلف و صاحبسبکی مانند استفان میولهال، سایمون کریچلی، نانسی باوئر، دیوید رودرام، رابرت رید و گودایناف با بحث درباره آثار سینمایی، استدلال کردهاند که فیلمها ميتوانند فلسفه خاص خود را داشته باشند. مقالات كتاب، فنی و فلسفیاند و سبک نویسندگان آنها، دشوار و مولفانه است. اين دشواري بهویژه در مقاله استفان میولهال که روایت دیگری از چهار فیلم «بیگانه» است، به وضوح دیده میشود.
اين مترجم معتقد است كه نظریه تحلیلی فیلم را ميتوان به دليل قرابتهای بسیار با رویکرد ژیل دلوز درباره سینما در دو کتاب «سینما 1: تصویر - حرکت» و «سینما 2: تصویر - زمان» نيز مهم دانست. سیاری از ایدههای مطرح شده در این کتاب و اندیشههای استنلی کاول، یادآور بخش زیادی از تفکرات سینمایی ژیل دلوز، فیلسوف برجسته فرانسویاند.
اين كتاب تا چند هفته ديگر از سوي نشر رخدادنو منتشر خواهد شد.
نظر شما