وفایی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: به‌طور طبیعی در چند دهه گذشته تجلی شعر انتظار نسبت به دوران کلاسیک بسیار بیشتر است.
وی ادامه داد: در دوره‌های نخستین شعر فارسی یعنی عهد سلجوقیان و خوارزمشاهیان به دلیل حاکمیت پادشاهان اهل تسنن و نبودن فضای کافی برای گسترش اندیشه شیعی موضوع انتظار در اشعار کمتر دیده میشود. اگرچه واژه «مهدی» فراوانی بسیاری در شعر فارسی و حتی اشعار شاعران سنی دارد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر رواج این نوع شعر از قرن دهم به بعد اظهار داشت: شعر انتظار به صورت گسترده و با ملاک‌های امروزی از قرن دهم به بعد در ساحت شعر رواج یافته و به‌طور مشخص در دوره صفویه و قاجاریه بیشترین رشد را داشته است.
وی درباره دوران معاصر و شعر انتظار افزود: در دوران پس از انقلاب تجلی مفهوم انتظار در اشعار بسیار بیشتر دیده میشود و حتی اوج آن‌را پس از شکل‌گیری اشعار دفاع‌مقدس به دلیل ویژگی‌های این نوع شعر می‌توان دید.
وفایی به ویژگی‌های شعر انتظار در دوران معاصر اشاره و تشریح کرد: باورها و آیین‌های ما بن‌مایه‌های شعر انتظار به حساب می‌آیند. همچنین در دوران معاصر تاثیرپذیری از قرآن و احادیث بسیار بیشتر است. حتی می‌توان گفت شعر انتظار در دوران معاصر از نظر درون‌مایه و مفهوم فخیم‌تر شده است.
وی درباره آفت‌های این گونه شعری توضیح داد: در حوزه شعر سخن نخست با احساس و عاطفه است. براین اساس ممکن است شاعران در بیان احساس خود از برخی تصاویری استفاده کنند که نه بنیان تاریخی و نه بنیان اعتقادی و ایمانی دارند.
این پژوهش‌گر ادامه داد: این احتمال وجود دارد که شاعری برداشت‌های شخصی‌اش را بدون فکر در شعر جاری سازد در حالی‌که هیچ‌یک از برداشت‌ها و تصویرسازی‌های او برپایه اصول اساسی مهدویت شکل نگرفته باشند.
وی در پایان یادآور شد: این مسئله یکی از بزرگ‌ترین آفت‌های شعر انتظار به حساب می‌آید؛ چراکه در گذر زمان سبب میشود خرافات و برداشت‌های بی‌‍ایه و اساس در شعر انتظار راه یابند و از رهگذر شعر به مخاطبان نیز منتقل شوند.
یکشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۰ - ۰۸:۰۰
نظر شما