محمود طاهراحمدی با بررسي «روابط ايران و شوروي سابق(سالهاي 1320 تا 1357)» در كتابي با همين عنوان، مناسبات اين دو كشور را پس از تخريب فرقه دموكرات آذربايجان ميكاود و نشان ميدهد كه دولت شوروي در اين زمان فارغ از مسايل ايدئولوژيكي و به دليل منافع اقتصادياش با ايران رابطه برقرار ميكرد./
وي وقايع شهريور سال 1320(اشغال ايران توسط متفقين) تا شكلگيري فرقه دموكرات آذربايجان، وقايع تخليه آذربايجان از نيروهاي شوروي تا كوتاي 28 مرداد و از كودتاي 28 مرداد تا پيروزي انقلاب اسلامي را مقاطع زماني خواند كه اين تعاملات سهگانه در سايه آن بررسي و تحليل شدهاند.
پژوهشگر حوزه اسناد با تاكيد بر اين كه بخش اعظم اين پژوهش را چاپ اسناد مربوط به اين دوره و تحليلهاي تاريخي و سياسي تشكيل ميدهد، عنوان داشت: علاوه بر اسناد، از روزنامهها و كتابهاي آن دوره نيز به عنوان منابع پژوهشي استفاده ميكنم و اكنون در مرحله گزينش اسنادم. پيشبيني ميكنم تاليف اين كتاب تا آذر ماه به اتمام رسد و بخش تاريخ ديپلماسي وزارت امور خارجه آن را منتشر سازد.
طاهراحمدی اين كتاب را جلد دوم اثر قبلي خود دانست كه پيش از اين با عنوان «روابط ايران و شوروي در دوره رضا شاه» منتشر شده بود و اظهار داشت: جلد دوم بر اساس اين فرضيه كه اتحاد جماهير شوري پس از تخليه آذربايجان به اين نتيجه رسيد كه بايد تبليغات ايدئولوژي خود را كنار بگذارد و براي منافع اقتصادي خود با ايران روابط دوستانهاي برقرار كند، به رشته تحرير درآمده است.
وي افزود: در اين زمان شوروي بر خلاف ايدئولوژي كمونيستي خود با حكومت استبداد سلطنتي ايران آن دوره روابط خوبي برقرار كرد؛ بهگونهاي كه شاه ايران سه بار به مسكو سفر كرد و سران شوروي نيز به طور دايم در رفت و آمد با ايران بودند. اين پژوهش به اثبات ميرساند كه برخلاف آنچه مشهور است، دولت شوروي در رابطه خود با ايران به هيچ وجه مسايل ايدئولوژيك را در نظر نميگرفت و پس از جريان فرقه دموكرات، ديگر به صورت مستقيم از احزاب كمونيستي و تودهايهاي ايران حمايت نميكرد.
پژوهشگر حوزه سياسي با اشاره به اين كه پيش از اين، تكنگاري در اين زمينه انجام نشده بود و اين مسايل در كتابهاي تاريخ عمومي عنوان شدهاند، از اين نوشتار به عنوان نخستين گام در اين حوزه ياد كرد.
نظر شما