شعبانلو در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره تصحیح «دیوان اشعار شهابالدین عمعق بخارایی» گفت: عمعق بخارایی از شاعران قرن پنجم و ششم هجری در ماوراءالنهر بوده است. پیشتر دو نسخه از دیوان این شاعر در اختیار داشتیم. گردآوری یکی از این دیوانها را سعید نفیسی براساس اشعاری که در جُنگهای شعری پیدا کرده بود برعهده داشت. این دو با مقدمه نفیسی منتشر شد البته تصحیح چندانی در ارتباط با اشعار صورت نگرفته بود.
وی به نسخه دیگر اشاره و تصریح کرد: این نسخه نیز توسط کتابخانه ادبیه تبریز در سال 1307 به چاپ رسیده، اما تصحیح نشده است. در این نسخه اشعار تنها ویرایش شدهاند.
شعبانلو تصحیح دیوان اشعار «شهابالدین عمعق بخارایی» را به عنوان پایاننامه دوره دکترای خود و زیر نظر مهدی ملکثابت و یدالله جلالی پندری در دانشگاه یزد انجام داده است.
وی توضیح داد: از سال 1383 گردآوری اشعار این دیوان را در میان جنگها، سفینهها، تذکرههای منتشر شده و منتشر نشده و نسخ خطی آغاز کردم. این اشعار تا سال 1386 گردآوری شد. سپس تصحیح انتقادی آنرا انجام دادم. این کتاب امسال توسط نشر آزما و البته با کیفیت بسیار پایین از نظر حروفچینی و چاپ منتشر شد.
این پژوهشگر درباره قالب شعرهای عمعق بخارایی اظهار داشت: بیشتر اشعاری که از این شاعر باقی مانده است در قالب قصیده هستند اما تعدادی رباعی و قطعه نیز در میان اشعار او دیده میشود. البته به احتمال زیاد قطعههای او بخشهایی از قصیدههایی هستند که گم شدهاند.
وی با اشاره به این موضوع که عمعق بخارایی ملکالشعرای دربار آلافراسیاب یا ایلکخانیان (که بیشتر با عنوان "قراخانیان" معروفاند)بوده است، افزود: موضوع اغلب اشعار او مرثیه، مدح و هجو است. او بیشتر در ستایش شاهان ایلکخانی همچون شمسالدوله شعر سروده است و هفت قصیده در مدح شمسالدوله دارد.
شعبانلو ادامه داد: دیوان اشعار او مشتمل بر 1020 بیت است. حدود 18 قصیده در بخش اصلی دیوان او گنجانده شده است و بقیه دیوان اشعار پراکنده و رباعیها و قطعهها را شامل میشود.
وی درباره مقدمهای که بر این دیوان نوشته است توضیح داد: در مقدمه 200 صفحهای این کتاب توضیحاتی درباره بخارا، زادگاه عمعق و سمرقند، محل زندگیاش ارائه کردهام. همچنین درباره شرایط اجتماعی آن دوران، احوال عمعق، سبک شعری و ویژگیهای اشعار او نیز توضیحاتی دادهام. در این دیوان بخشی نیز به تعلیقات و توضیح اشعار اختصاص یافته است.
این مصحح یادآور شد: در بخش دیگر از مقدمه تحقیقی را که در ارتباط با مدح در شعر انجام داده بودم ارائه کردهام. همچنین شعر عمعق با شاعران پیش از او و بعد از او نیز مقایسه شده است.
شعبانلو معتقد است به دلیل شهرت عمعق بخارایی، این شاعر تاثیر بسزایی بر شعر و زبان شعری شاعرانی همچون سنایی، سوزی سمرقندی، فریدالدین احول و حتی قاآنی شیرازی از شاعران دوره قاجاریه داشته است.
وی در پایان درباره جایزه «کتاب فصل» تشریح کرد: این جایزه در جهت دادن به نویسندگان و پژوهشگران موثر است و سبب میشود گامهای بعدی را مصممتر و با اعتماد به نفس بیشتری بردارند.
سهشنبه ۲۰ مهر ۱۳۸۹ - ۱۲:۲۳
نظر شما