سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ مجموعه تئاترشهر و سایر تماشاخانههای تهران این روزها میزبان اجرای آثار نمایشی متعددی است که با اقتباس از متون برجسته، تلاش میکنند مخاطبان هنر ششم را با روایتهای متفاوت از آثار ادبی جهان همراه سازند.
علی شمس پس از چهار سال به صحنه تئاتر بازگشته و با نمایش «بر زمین میزندش» اثری متفاوت را اجرا میکند. نمایش «بر زمین میزندش» به کارگردانی علی شمس که اجرای خود را از ۲۲ تیر در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر با ظرفیت ۴۰۰ نفر و قیمت بلیت ۴۰۰ هزار تومان آغاز کرده است، با مجموع ۵۱ اجرا و میزبانی از ۱۵۹۴۱ مخاطب توانسته است به فروشی معادل ۵ میلیارد و ۷۳۸ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان برسد. همچنین کتاب نمایشنامه «احتمالات / بر زمین میزندش» نوشته علی شمس به بهای ۲۰۰ هزار تومان توسط نشر نیماژ منتشر شده که در دسترس علاقهمندان حوزه نمایش قرار گرفته است. تماشاگران استقبال خوبی از نمایش «بر زمین میزندش» کردهاند و تا الان این نمایش یکی از پرفروشترین آثار نمایشی بر روی صحنه بوده است.
در باغ کتاب، نمایش «امشب به صرف بورش خون» نوشته مهدی یزدانیخرم و کارگردانی صابر ابر تا چهارم مهر روی صحنه است. این نمایشنامه بر اساس رمان «نازنین» فئودور داستایوفسکی ترجمه یلدا بیدختی نگارش شده است. در خلاصه این نمایش امده است: «سرگذشت دختری که بنا به دلایل نامعلومی دست به خودکشی زده و اکنون، پس از مرگش، همسر او به بازخوانی و بازگویی رخدادهای زندگی وی میپردازد.»
داستان اصلی کتاب از زبان گروییفروشی روایت میشود که به یکی از مشتریان همیشگی مغازهاش دل میبازد و با او ازدواج میکند، دخترکی شانزده ساله، جوان و سرشار از شور زندگی. چندی نمیگذرد که سرجداییها آغاز میشود و مرد به رابطه عروس جوان با همقطار سابقش مظنون میشود. این رمان در نشر چشمه منتشر شده است.
در تالار وحدت نمایش «فردریک» به کارگردانی حمیدرضا نعیمی و نوشته اریک امانوئل اشمیت از ۲۰ تا ۳۱ شهریور روی صحنه است. «فردریک» سرگذشت ستاره بازیگری تئاترِ بولوار در پاریس و فرانسه قرن نوزدهم است. فردریک لومتر، بازیگری افسانهای است که تمام نقشها و ژانرها را آزموده است. او میلی سیریناپذیر برای بازیگری دارد. از لذات زندگی چیزی نیست که تجربه نکرده باشد اما چند ماهی است که در میان تماشاگران متوجه دو چشمِ میشی رنگ میشود که در تاریکی فضای سالن نمایش همچون چشمان گربه میدرخشند.
کتاب نمایشنامه «فردریک یا تئاتر بولوار» با ترجمه شهلا حائری در نشر قطره منتشر شده است.
در تماشاخانه سنگلج، نمایش «مکبثالدوله» به کارگردانی حامد شیخی که از ۱۱ تا ۳۱ شهریور با ظرفیت سالن ۲۳۶ صندلی به صحنه رفته است؛ این نمایش با چهار اجرا، میزبان ۳۲۶ تماشاگر بوده است. این نمایش با احتساب قیمت بلیت ۱۹۸ هزار تومانی، مبلغ ۳۰ میلیون ۱۳۹ هزار و ۲۰۰ تومان فروش رسیده است. این نمایشنامه با نگاهی به دنیای پیرامون نمایشنامه «مکبث» اثر ویلیام شکسپیر نوشته شده است. این نمایش از آن جهت میتواند قابل تأمل باشد که نویسنده، ایده این نمایشنامه را به نوعی بومی کرده و داستان را به ایران و حکومت آلبویه کشانده است.
نمایش «اتاق زبان» به کارگردانی حسن معینی با نگاهی به نمایشنامه «در انتهای گلو» نوشته یوسف الگیندی و ترجمه اسماعیل نجار نگارش شده و که از ۱۴ شهریور در تالار سایه تئاتر شهر با ظرفیت ۷۲ نفر و قیمت ۲۰۰ هزار تومان آغاز شده است، با یک اجرا و حضور ۳۱ مخاطب، به فروشی معادل ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان دست پیدا کرده است. داستان این نمایش حول بازجویی و تفتیش عقاید از یک نویسنده عرب مسلمان میچرخد که متهم به بازتولید بی نظمی در کشور امریکاست.
نمایش «مسخ» بر اساس رمان مشهور کافکا و تلفیقی از ژانر فلسفی، مدرن و درام به کارگردانی فرزاد امینی نیز از ۱۱ شهریور ساعت ۱۹ در کارگاه نمایش با ظرفیت ۲۶ نفر و قیمت بلیت ۱۶۰ هزار تومان به روی صحنه رفته است. این نمایش با چهار اجرا و جذب ۱۵۹ مخاطب و فروش ۱۳ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان تا ۲۷ شهریور روی صحنه است.
«سفید برفی و هفت جنگلی»
در تالار هنر، نمایش «سفید برفی و هفت جنگلی» به کارگردانی امید انصاری که از ۱۳ مرداد در سالن ۲۴۴ نفری به صحنه رفته است؛ با ۲۳ اجرا و قیمت بلیت ۱۵۴ هزار تومان، توانست ۳۲۱۷ تماشاگر را جلب کند و به فروش ۳۶۵ میلیون و ۶۵۸ هزار و ۸۰۰ تومان دست پیدا کند. این نمایش بر اساس داستان «سفیدبرفی» نوشته ویلهم و جیکوب گریم و بر اساس یک افسانه آلمانی است.
در خانه نمایش دا، نمایش «یوزفکا» به کارگردانی شهروز دلافکار از ۵ تا ۲۵ شهریور روی صحنه است. «یوزفکا» نمایشنامهای به قلم محمد چرمشیر و فرهاد مهندسپور است که با الهام از صحنه مناسبی از رمان «محاکمه» نوشته شده است. «محاکمه» داستان مردی است که قدرتی خارج از صحنه او را بازداشت میکند بیآنکه خودش با خواننده خبر از ماهیت جرمش داشته باشد. خواننده گمان میکند بازداشت «یوزفکا» اشتباه قضایی است اما این انتظاری بیهوده است.
در سالن یک عمارت هما، نمایش «مکبثزار» به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم پشتکوهی از پنجم تا ۲۱ شهریور روی صحنه است. این نمایش در واقع تلفیقی از مراسم آیینزار ایران با «مکبث» ویلیام شکسپیر است. آیینزار نام یک مراسم خاص در جنوب ایران، به ویژه هرمزگان برای خارج کردن ارواح خبیثه از بدن افراد انجام میشود که بیمار شدهاند و روح سرگردان وارد کالبدشان شده است. این نمایش با استفاده از نشانهها و نمادهایی از آیینزار شرقی همخوانی پیدا کرده و نویسنده آن را بومی کرده است.
در سالن دو عمارت هما، نمایش «این زندگی مال کیه» به کارگردانی درسا آقایی روی صحنه است. این نمایشنامه نوشته برایان کلارک، مخاطبان را با یک کاوش فکری در مورد استقلال، انتخاب و اخلاق مداخلهی پزشکی مواجه میکند. نمایشنامه «بالاخره این زندگی مال کیه» حول شخصیت کن هریسون، مجسمهساز با استعدادی میچرخد که پس از یک تصادف رانندگی دلخراش از گردن به پایین فلج میشود. کن در مواجهه با چالش زندگی عاری از خودمختاری فیزیکی، با پرسشهای عمیقی در مورد ارزش زندگی و حق مردن با عزت به سر میبرد. کتاب «بالاخره این زندگی مال کیه» با ترجمه احمد کساییپور در انتشارات کارنامه منتشر شده است.
همچنین در عمارت هما، نمایش «قلب نارنگی» به نویسندگی و کارگردانی داریوش علیزاده تا اول مهر روی صحنه است. این نمایش الهام گرفته شده از رمان «گور به گور» نوشته ویلیام فاکنر است. رمان «گور به گور» تشریح نفسگیر ویلیام فاکنر است از داستان حماسه گونه و سفر ادیسه وار بوندرنها که برای به خاکسپاری همسر و مادر خانواده، آدی، مسیری طولانی را طی میکنند. داستان کتاب که به نوبت، توسط تکتک اعضای خانواده (حتی خود آدی) روایت میشود، سبکهای متنوعی داشته و از کمدی سیاه تا تراژدی را دربردارد. این کتاب در نشر چشمه با ترجمه نجف دریابندری و نشر افق با ترجمه احمد اخوت منتشر شده است.
در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان نمایش «خط چشم» به نویسندگی و کارگردانی نازنین سالاریفر از ۲۶ مرداد تا ۲۱ شهریور روی صحنه است. این نمایش بر اساس کتاب نمایشنامه «کودک مدفون» نوشته سام شپرد و ترجمه داریوش مهرجویی است. «کودک مدفون» نمایشی است در سه پرده که مقطعی از زندگی یک خانواده ازهمپاشیده را در بر میگیرد.
«رقص سرخپوستی»
در سالن آنتیگونه تماشاخانه طهران، نمایش «اژدهاک» نوشته بهرام بیضایی، به کارگردانی علی جهانجونیا تا ۲۹ شهریور روی صحنه است. این نمایشنامه، یکی از سه نمایشنامه کتاب «سه بر خوانی» نوشته بهرام بیضایی است. این کتاب شامل سه نمایشنامه «اژدهاک»، «آرش» و «کارنامه بندار بیدخش» است. روایت این قصهها این بار از زاویه دید خود این سه شخصیت صورت میگیرد و بهرام بیضایی در اثری اقتباسگونه، ذهنیات این شخصیتها را در کنار دغدغههایشان به تصویر میکشد. کتاب «سه بر خوانی» توسط انتشارات روشنگران منتشر شده است.
در سالن مدهآی تماشاخانه طهران از ۱۲ مرداد تا ۱۸ شهریور نمایش «زن نانوا» به نویسندگی و کارگردانی فاطمه زمانی روی صحنه رفت. این نمایشنامه برداشتی آزاد از متن «زن نانوا» نوشته مارسیل پانیول و ترجمه محمد قاضی است که نشر امیرکبیر آن را منتشر کرده است.
این رمان بر اساس یک نمایشنامه فرانسوی با همین نام است. داستان روایت همسر بیوفای تنها نانوای شهر کوچک، او را ترک میکند؛ نانوا از غصه فراق وی، دیگر نان نمیپزد و اهالی نیز دست به کار میشوند تا زن را به خانه و زندگیاش برگردانند و اوضاع به حال اول دربیاید.
در عمارت هما نمایش «شب دوازدهم» نوشته ویلیام شکسپیر و کارگردانی محسن صادقی تا ۲۸ شهریور ماه روی صحنه است. این نمایش به صورت کمدی و موزیکال، اقتباسی از نمایشنامه ویلیام شکسپیر با همین عنوان است. نمایشنامه «شب دوازدهم» عشق و قدرت را به بازی میگیرد. بانو الیویا، زنی اشرافی است که کنت ارسینو را شیفته و مجذوب خود کرده است.
در تماشاخانه هیلاج نمایش «بازرس واقعی» به کارگردانی میلاد افشارمهر و ترجمه آیدا ناطقی از ششم تا ۱۸ شهریور روی صحنه بود. در خلاصه این نمایش آمده است: «یک قتل، دو منتقد و صحنهای که هر لحظه از دست میرود. در این نمایش، خنده و معما در هم گره میخورند و تا پرده آخر، هیچ چیز قطعی نیست…!» این نمایش ترکیبی کمدی و معمایی دارد که تماشاگران را تا لحظه پایانی در انتظار و تعلیق نگه میدارد و نشان میدهد که در دنیای نمایش، هیچ چیز قطعی و روشن نیست.
نمایش «بازرس واقعی» اقتباسی از کتاب «بازرس هاند واقعی» نوشته تام استوپارد و ترجمه امیر امجد است که توسط نشر نیلا منتشر شده است.
در خانه رویداد جریان، نمایش «همه دزدها که دزد نیستند» به کارگردانی محمدرضا میرحسینی تا ۲۲ شهریور روی صحنه است. این نمایشنامه برگرفته از کتاب «کمی کمتر بدزدین!» نوشته دایو فو و ترجمه جمشید کاویانی از انتشارات قطره است.
در خلاصه این نمایش آمده است: «یک سارق وارد خانه یک معاون شهردار میشود و در حین سرقت، با موقعیتهای غیرمنتظره و طنزآمیزی روبرو میشود. معاون شهردار که خود درگیر رابطه عاشقانه با زنی به نام جولیا است، برای پنهان کردن این رابطه، دزد و جولیا را مجبور میکند وانمود کنند که زن و شوهر هستند.»
این نمایشنامه طنز با ماجرای سوررئالش بازتابی از حوادث و رویدادهای معاصر در ایتالیا است که نویسنده، آن را در قالب کمدی بیان کرده است. این نمایشنامه حاوی روایتی از چند بسازوبفروش است که طرحی به شهرداری میلان ارائه میدهند؛ طرحی مبنی بر اینکه قبرستان قدیم شهر را به یک پارک تفریحی تبدیل کنند و خود قبرستان را به منطقهای دیگر، با فاصلهای دور از شهر انتقال دهند. در این نقلوانتقال، اتفاقاتی رخ میدهد و عدهای از آن سود میبرند، اما چه کسانی؟
نمایشهایی که به روی صحنه خواهند رفت
در تماشاخانه سیمرغ نمایش «آوازخوان طاس» از ۱۶ شهریور تا اول مهر به کارگردانی قاسم عبدالهی روی صحنه میرود. در خلاصه این نمایش آمده است: «خانم و آقای مارتن به منزل خانم و آقای اسمیت میآیند. ماری هم آنجاست. آتشنشان هم میآید. اما این همه ماجرا نیست.» کتاب «درس و آوازخوان طاس» نوشته اوژن یونسکو با ترجمه داریوش مهرجویی در نشر هرمس منتشر شده است. نمایشنامه «آوازخوان طاس» با خانواده اسمیت شروع میشود که در اتاق نشیمن نشستهاند و درباره همه چیز و هیچ چیز صحبت میکنند.
در سالن دو مجموعه تئاتر لبخند، نمایش «رقص سرخپوستی» به کارگردانی و ترجمه حسام جواهری و تهیهکنندگی رامبد جوان از ۱۸ شهریور روی صحنه میرود. این نمایشنامه با نام کامل «دریای آبی عمیق؛ رقص سرخپوستی» نوشته جان پاتریک شنلی است. این نمایش، یک نمایشنامه تکپردهای است که حول دو شخصیت پریشان، دنی و رابرتا، میگردد. آنها طی برخوردی با هم آشنا میشوند و گفتوگویی را آغاز میکنند. کتاب «دریای آبی عمیق؛ رقص سرخپوستی» در ایران ترجمه رسمی ندارد.
در سالن مدهآ تماشاخانه طهران، نمایش «فارماکون» به نویسندگی و کارگردانی مهسا اکبرآبادی از ۲۶ شهریور تا ۱۱ مهر روی صحنه خواهد رفت. این نمایش بر اساس نمایشنامه «والس تصادفی» نوشته ویکتور هائیم، ترجمه اصغر نوری است. والس تصادفی نمایشنامهای است که به درونمایههای وجود انسانی و پوچ بودن زندگی و زندگی پس از مرگ میپردازد. این اثر که اولین بار در سال ۱۹۸۶ اجرا شد، از همان زمان به اثری قابل توجه در تئاتر معاصر فرانسه شد و به دلیل عمق فلسفی و سبک روایی منحصر به فردش شناخته شد. در خلاصه این نمایش آمده است: دختری وارد فضای سیستم عجیبی شده و به ناچار باید تمام وقایع زندگی خود را مرور کند.
در تماشاخانه همای سعادت، نمایش «کله پوکها» به کارگردانی هادی طالبی از ۲۸ شهریور تا ۱۸ مهر روی صحنه خواهد رفت. در خلاصه این نمایش آمده است: «فقدان عقل و هوش در روستای کولیِنچیکُف یک عمل کاملاً خودخواسته بوده است و تا زمانی که خود مردم اجازه ندهند هیچ نفرینی روی آنها تاثیر نمیگذارد.»
کتاب «کله پوکها» نوشته نیل سایمون به ترجمه شهرام زرگر در نشر افراز منتشر شده است. نمایشنامه «کله پوکها» یک فابل کمیک است که در دهکدهای در اوکراین قرن نوزدهم میگذرد. نفرینی ۲۰۰ ساله دامنگیر این دهکده شده که تمام افراد آن، کله پوک شدهاند. معلمی به دهکده میآید. او تنها ۲۴ ساعت فرصت دارد که یا این نفرین را باطل کند یا فرار کند، وگرنه خودش هم مثل اهالی دهکده کله پوک میشود.
نظر شما