قباد آذرآیین در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به اینکه در قابلیت متون کلاسیک در الهامبخشی به نویسندگان امروز شکی نیست، عنوان کرد: به نویسندگان جوان توصیه میکنم که تا میتوانند برای غنای توان ادبی و فنی خود در نگارش داستان، متون کلاسیک را بخوانند. این نویسنده معاصر درباره نمونههای برجسته بهرهگیری از ظرفیتهای متون کهن در داستان ایرانی معاصر گفت: نویسندگان بزرگ معاصر از متون کهن بهره زیادی بردهاند و از جمله میتوان به استفاده محسوس محمود دولتآبادی از تاریخ بیهقی و منظومههای کهن اشاره کرد.
آذرآیین ادامه داد: نویسندگان باید امثال دولتآبادی، ابوتراب خسروی، جلال آلاحمد و سیمین دانشور را الگو قرار دهند و بیشتر بخوانند و تلاش کنند به ارزشهای نهفته در متونی چون «هزار و یکشب» و «فرج بعد از شدت» دست پیدا کنند. میتوان با خواندن یک اثر از یک شاعر و نویسنده معاصر تشخیص داد تا چه اندازه با گنجینه کهن ادب فارسی آشنایی دارد. دولتآبادی از مدرسان توانمند و بسیار مسلط بیهقیخوانی است و بیشک ابوتراب خسروی در خلق «دیوان سومنات» خود از گنجینه متون نثر فارسی چون گلستان و هزارویکشب استفاده کرده است.
وی همچنین درباره نوع تأثیر ادبیات کلاسیک بر آثار خودش، گفت: خود من با اینکه محور داستانهایم نفت و مسائل جنوب کشور است و کاملاً رنگ و بوی بومی و اقلیمی دارند، به طور غیرمستقیم و ناخودآگاه آموختههایم از ادبیات کهن به کارم میآید.
آذرآیین با بیان اینکه اساطیر ایران باستان و افسانههایی که سینه به سینه نقل شده و در کتابهایی چون «هزار و یک شب» نیز آمده، میتوانند بهترین منبع برای ساخت و مضمونپردازی داستانها و حکایات جذاب برای کودکان و بزرگسالان باشند، عنوان کرد: بسیاری از نویسندگان بزرگ جهان در داستاننویسی خود تحت تأثیر «هزار و یک شب» بودهاند. از جمله خورخه لوئیس بورخس نویسنده و شاعر شهیر آرژانتینی بارها تأکید کرده بود که در داستاننویسی مدیون «هزار و یک شب» است و این اثر کتاب بالینی او بوده که هرشب صفحاتی از آن را میخوانده است. متن «هزار و یک شب» از داستانهای تنیده در هم و جذاب تشکیل شده و هنوز یک داستان تمام نشده که خواننده با قصه جذاب دیگری روبهرو میشود.
وی با اشاره به اینکه تاریخ بیهقی بیش از اینکه به عنوان یک کتاب تاریخی مطرح باشد دارای ارزشهای ادبی بسیاری است، افزود: از سوی دیگر حکایات «گلستان» نمونه زیبای قالب ادبی داستان کوتاهِ کوتاه است. هر یک از متون فاخر به جای مانده از نویسندگان و ادیبان گذشته ایران میتوانند منبعی درسآموز برای غنای قلم و نیز الهامگرفتن برای خلق داستانهای ارزشمند باشند. جای کارگاههای تخصصی و کاربردی برای آموزش چگونگی دریافت و کشف قابلیتهای متون نظم و نثر کهن در ادبیات معاصر ما خالی است.
قباد آذرآیین، نویسنده پیشکسوت کشورمان دهم فروردین ۱۳۲۷ در مسجدسلیمان به دنیا آمده و از مشهورترین آثارش میتوان به «هجوم آفتاب» (برنده جایزه کتاب فصل و نیز جایزه مهرگان ادب) و «ظهر تابستان» (برنده جایزه ادبی هوشنگ گلشیری) اشاره کرد.
نظر شما