چهارشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۸ - ۰۸:۰۰
عبدالظيم رضايي؛ پدر تاريخ ايران باستان

زنده‌ياد «عبدالعظيم رضايي» پدر تاريخ ايران باستان، 2 فروردين 1311 در روستاي يبارك شهريار زاده شد. «تاريخ ده هزار ساله ايران»، «پيام‌هاي والاي زرتشت به جهانيان»، «گنجينه تاريخ ايران»، «پيشينه ايرانيان»، «سرشت و سيرت ايرانيان باستان»، «تاريخ تخت جمشيد» از جمله كتاب‌هاي وي است كه مجموع آنها به 70 جلد مي‌رسد و بيانگر گسترش فرهنگ، تمدن و تاريخ ايران باستان است._

آناهيد خزير، خبرنگار تاريخ خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا): شادروان دكتر «عبداعظيم رضايي» در دوم فروردين 1311 خورشيدي در روستاي يبارك شهريار زاده شد. تحصيلات ابتدايي را در زادگاهش گذراند و مدرك كارشناسي‌ارشد علوم معقول و منقول (حقوق) را از دانشگاه تهران دريافت كرد. آنگاه رو به رشته حسابداري و زبان انگليسي آورد و در اين رشته‌ها نيز توانست مدرك كارشناسي‌ارشد را اخذ كند. 

دلبستگي فراوان رضايي به آموختن، او را برانگيخت تا در سال 1348 ديپلم پزشك‌ياري را از انستييتو پاستور دريافت كند و در همان حال زبان پهلوي را بياموزد. پيش از آن نيز به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمده بود تا آموخته‌هاي بسيار خود را به فرزندان ميهنش منتقل كند.
علاقه و كشش رضايي به تاريخ و رويدادهاي پر فراز و نشيب آن بود. به همين دليل شمار بسياري از تاليفات خود را به شناساندن و بازنوشت گذشته ايران اختصاص داد، اما در كنار آن به تاريخ اديان و سنجش ميان كيش‌ها و آيين‌ها نيز دلبستگي داشت. 

وي سال 1356 توانست مدرك دكتراي خود را در رشته اديان دانشگاه تهران بدست آورد. بعدها نيز با تاليف كتاب‌هايي مانند«دين‌هاي ايرانيان باستان»، «مسيح كيست ؟»، «پيام‌هاي والاي زرتشت براي جهانيان»، «‌زندگاني امام حسين» گوشه‌اي از دانش دين‌شناسي خود را به قلم آورد. افزون بر آن، كتاب‌هاي چاپ نشده ديگري درباره اديان مانند«بودا كيست و پيام او چيست؟»، «پيام كنفسيوس و دائو»، «پژوهش در آيين يهود»، «پژوهش در آيين مسيح» و... از او به يادگار مانده است. 

بي گمان شناخته شده‌ترين كتاب رضايي، مجموعه چهار جلدي «تاريخ ده هزار ساله ايران» است. در اين كتاب، كه بارها تجديد چاپ شده است، او تاريخ سياسي و فرهنگي ايران را از سپيده دم تاريخ تا روزگار معاصر پي مي‌گيرد و زمينه‌اي فراهم مي‌آورد تا خواننده نمايي يكپارچه از دوره‌هاي تاريخ ايران بدست بياورد و با حوادثي آشنا شود كه بر اين سرزمين گذشته است. نثر روان و ساده او نيز دشواري خواندن رويدادهاي تاريخي را آسان مي‌سازد و علاقه خواننده را براي دنبال كردن رويدادها بر مي‌انگيزد. 

از ديگر كتاب‌هاي تاريخي كه از عبدالعظيم رضايي به جاي مانده است، مي‌توان به نمونه‌هاي زير اشاره كرد. «گنجينه تاريخ ايران»، «پيشينه ايرانيان»، «سرشت و سيرت ايرانيان باستان»، «تاريخ فرهنگ و تمدن ايران»، «انگيزه شكست‌ها و پيروزي‌هاي ايرانيان باستان در جنگ‌ها»، «تاريخ تخت جمشيد» و شماري ديگر كه مجموع آنها به 70 جلد مي‌رسد. 

رضايي در كنار تاليف كتاب، به كار تدريس نيز مي‌پرداخت و سال‌ها سمت استادي رشته تاريخ دانشگاه شهيد بهشتي را برعهده داشت. سرانجام اين استاد و تاريخ‌نويس پركار، كه به «پدر تاريخ ايران باستان» شهرت يافته بود، پس از ابتلاء به بيماري عفونت خوني، در روز 11 تير ماه 1387 در سن 76 سالگي ديده از جهان فرو بست و به سراي ديگر شتافت. دو سال پيش از درگذشت او، دانشگاه دولتي تاجيكستان دكتراي افتخاري تاريخ را به او اعطا كرده بود. 

‌اكنون نيز انتشارات پيكان 12 جلد كتاب با عنوان «گنجينه تاريخ ايران» را در دست نشر دارد و از دوره مادها تا قاجاريه را دربرمي‌گيرد.
كارنامه تاريخي ايران باستان حاصل سال‌ها تلاش و تحقيق ارزشمند اوست و كتاب‌هاي فراوان و با ارزشي كه هر يك از آن‌ها گنجينه‌اي براي شناخت پيشينه فرهنگي ايران است، ارزش اين آثار را دوچندان مي‌كند. رضايي در طول زندگي علمي خود آثار گران‌بهايي در زمينه تاريخ ايران باستان از خود به يادگار گذاشته است و هركه بخواهد در تاريخ، تمدن و فرهنگ ايران باستان اين مرز و بوم كاري انجام دهد ناگزير است تا از اين آثار بهره جويد و اين خود بهترين راه براي زنده نگاه داشتن ياد آن بزرگ‌مرد است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

پربازدیدترین

تازه‌ها

پربازدیدها