خرداد ۱۳۶۶ به انتها رسیده بود که در عملیاتی موسوم به عملیات نصر۴ دشمن را به نبرد کشاندیم و تلفات سنگینی به بعثیها وارد کردیم.
روایتهایی از عملیات نصر۴ و اشاره به چند عنوان کتاب
جستجو در دنیای کتابها برای پیدا کردن روایتهایی درباره عملیات نصر 4 ما را به چند عنوان میرساند. یکی از این کتابها، چهارمین جلد از مجموعه «سیری در جنگ ایران و عراق» نوشته محمد درودیان است که با عنوان «از شلمچه تا حلبچه» منتشر شده است. نویسنده در سومین فصل از این کتاب، چهار عملیات کربلای ۱۰، فتح ۵، نصر ۴،و نصر ۷ را بررسی و تحلیل میکند و اهداف و اهمیت این نبردها را به دقت برمیشمارد. کتاب دیگر، کتاب «نبرد ماووت» کاری از حسن جعفرزاده است و او با تحقیق و بررسی دقیق مدارک و همچنین مصاحبه با افراد شرکت کننده در این عملیات، کوشیده تا به سراغ آنچه را در جریان ماجرای عملیات نصر ۴ روی داد به تفصیل بیان کند.
نیز نباید ناگفته گذاشت که یکی از کسانی که در این نبرد به شهادت رسید، مهدی خوشسیرت، فرمانده دوم لشکر قدس گیلان بود. برادر دو شهید بود و دربارهاش میگفتند آن اواخر به مرخصی نمیرفت، چون از خانواده شهدا خجالت میکشید. به شهادت امید بسته بود، در نماز و دعاهایش آن را طلب میکرد، انتظارش را میکشید و سرانجام در منطقه ماووت به آنچه میخواست رسید. کتاب «فاتح ماووت» کتابی درباره اوست و در آن بر برخی حالات روحی و فصایل اخلاقی و کوششهای او در دوران دفاع مقدس درنگ میشود.
همچنین در چهلونهمین کتاب روزشمار جنگ ایران و عراق، با عنوان «تصویب قطعنامه ۵۹۸» به عملیات نصر ۴ و درگیریهایی که پس از آن در منطقه ماووت جریان داشت پرداخته میشود. در این کتاب که کاری از علیرضا لطفالله زادگان است میخوانیم عملیات قرار بود ساعت ۲ بامداد آغاز شود، اما دقایقی از ساعت یک نگذشته بود که یکی از گردانها ناخواسته و به اجبار، زودتر با دشمن درگیر شد و نقشهای که برای شروع عملیات کشیده بودیم کمی تغییر کرد. عملیات حدود یک ساعت جلو افتاد، اما به لطف خدا پیشروی و شکستن خطوط دفاعی دشمن، مطابق نقشه انجام شد.
پیشروی اولیه نیروهای ما با موفقیت همراه بود و در همان نخستین ساعت عملیات، قلههای قشن به دست نیروهای ما افتاد. اما در ادامه عملیات معلوم شد که برای حفظ و تثبیت آنچه فتح کردهایم به نیروهای بیشتری نیاز داریم و لازم است تعداد رزمندگانمان را در خطوط درگیری بیشتر کنیم. اما جز در چند نقطه، امکان افزایش قوا وجود نداشت و دست فرماندهان ما برای تقویت خطوط خالی بود. صحبت کوتاهی که از طریق بیسیم، میان روحالله نوری فرمانده لشکر ۵۷ و رحیم صفوی انجام شد، گوشهای از ماجرا را نشانمان میدهد:
رحیم صفوی: آقای نوری، شما هرچقدر نیرو دارید بیاورید تا دشمن را از قشن پایین بیاوریم. ما در این فشارها فرماندهانمان را میشناسیم. با توکل به خدا نیروهایتان را پای کار بیاورید.
روحالله نوری: خدا شاهد است هیچ نداریم. خدا شاهد است آن نیرویی هم که از اینجا آزاد کردیم و تپه گامو را پس گرفتم، پریشب عوض کردم.
رحیم صفوی: حتی دو دسته هم نداری؟
نوری: خدا شاهد است ندارم.
نبرد نصر ۴ و چند نکته از میان گفتنیها
اشاره شد که نبرد نصر ۴ گفتنی بسیار دارد. از جمله این گفتنیها، یکی نقش حاج قاسم در درگیریهای ارتفاعات قشن است. این ارتفاعات یکی از کانونهای درگیری در عملیات نصر ۴ بود و به روایت مهدی کیانی، جانشین قرارگاه نجف، در پنجمین روز در مواجهه با ضدحمله سنگین دشمن، تا یک قدمی شکست قطعی رفتیم. نیروهایی که روی یالهای قشن مستقر شده بودند، چند ساعت مقاومت کردند و بعد کمی عقب نشستند. لشکر ۴۱ ثارالله، به فرماندهی حاج قاسم سلیمانی به کمکشان رفت و سد راه پیشروی دشمن شد. «فشار دشمن مستمر بود. اگر حاج قاسم سلیمانی خودش نمیرفت خط، دشمن همه قشن را میگرفت. دشمن فشار زیاد را گذاشته بود. این بنده خدا قاسم پا برهنه رفته بود ایستاده بود آنا تا خط را سروسامان داد.»
نکته مهم دیگر از میان نکات گفتنی این نبرد، عزم راسخ دشمن برای عقب راندن نیروهای ما از منطقه ماووت بود. آنان آنقدر مصمم به پیروزی بودند که هر بهایی، حتی تلفات سنگین نیروهای خودشان را تقبل میکردند. اما ناکام ماندند. چرا که ما نیز، باوجود کمبود نیرو، سرسختانه به جنگ ایستادیم و به در جز یک محور، تقریباً همه اهداف عملیات را محقق کردیم. در یکی از گزارشهای داخلی سپاه، که متن آن در کتاب «تصویب قطعنامه ۵۹۸» وجود دارد میخوانیم: «فشار دشمن تا جمعه شب ادامه داشت ولی از آنجایی که نیروهای خودی روی پایگاه اول قشن حضور دارند، تأمین دشت ماووت همچنان برقرار است. دشمن تاکنون هفت بار پاتک کرده است و تلفات فراوانی را متحمل شده است، بهطوری که در امتداد قشن و شاخآمدین، جنازههای بسیاری از دشمن بر روی هم انباشته شده است. بنا به اقرار اسرا و مشاهدات برادران، حداقل سه هزار نفر از افراد دشمن در پاتکهای چند روز اخیر کشته یا مجروح شدهاند.»
نظر شما