به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) بیست و سومین روز از ماه ذی‌القعده یادآور یکی از رویدادها در تاریخ اسلام است. به روایت منابع در این روز به سال چهارم هجری غزوه بنی قریظه اتفاق افتاد. به روایت منابعی چون «التنبیه و الاشراف» اثر علی بن حسین مسعودی و «طبقات الکبری» اثر ابوعبدالله محمد بن سعد بن مَنِیع بغدادی مسلمانان در این نبرد سه هزار نفر بودند و یک نفر به نام خلاد بن سوید شهید شد.
تعداد کفار 900 نفر بود. بنی قریظه طایفه‌ای از یهود ساکن فلسطین بودند که پس از جنگ رومیان با یهود به سال 70 میلادی به حجاز گریختند و ابتدا در یثرب (مدینه) ساکن شدند، اما به دلایل سیاسی و مرزبندی با اعراب، یثرب و در دژهایی در اطراف شهر ساکن شدند.پیغمبر مکرم (ص) پس از مهاجرت به مدینه و تشکیل حکومت با این قبیله و دیگر قبایل یهودی پیمان بست، اما در غزوه احزاب این یهودیان پیمان‌شکنی کرده و به حمایت از مشرکان برخواستند. پس از آنکه توطئه مشرکان شکست خورد، پیامبر (ص) به مصاف این قبیله رفت و به محاصره قلعه آنها پرداخت. بنی قریظه که خیانت و پیمان شکنی کرده بودند، قصد مقابله کردند، اما پس از مدتی شکست خوردند و تسلیم و راضی به حکمیت شدند.
پس از تسلیم در منابع تاریخی ابهام مهمی وجود دارد. به پیشنهاد خود بنی‌قریظه، رسول اکرم(ص) حکمیت را به سعد بن معاذ، رئیس قبیله بنی عبد اشهل از اشراف اوس که قبل از اسلام متحد آنها بود، واگذار کرد. سعد با استناد به احکام تورات و پیمانی که بنی‌قریظه قبل از جنگ با پیامبر(ص) بسته بودند، حکم کرد که هر کسی علیه پیامبر(ص) تجمع کرده کشته شود. برخی منابع نوشته‌اند که تعداد کشته‌ها بین 800 تا 900 نفر بوده است، اما برخی از منابع دیگر نوشته‌اند که فقط آنها که علیه پیغمبر(ص) جنگ کرده بودند و سلاح کشیده بودند، کشته شدند.
اما مرحوم علامه سیدجعفر مرتضی عاملی در کتاب عظیم و مهم «الصحیح من سیرةنبی الاعظم» با استفاده از آیات و همچنین مستندات محکم تاریخی اثبات کرده که در ماجرای بنی قریظه صرفا آنها که سلاح کشیده بودند، حکم کشته شدن رویشان اجرا شد. در طول تاریخ نیز علمای اسلام روایت کشتن 900 نفر را ضعیف کرده و راوی آن را دجال نامیده‌اند. در عصر جدید نیز بجز علامه مرتضی عاملی، مرحوم سیدجعفر شهیدی نیز این روایت را دستکاری شده می‌داند. متاسفانه این روایت‌های ضعیف تاریخی مورد استفاده مستشرقان معاند نیز قرار گرفت و امروزه از ناحیه این روایات ضعیف که بارها توسط علما رد شده، شبهات فراوانی نسبت به اسلام وارد می‌شود.
بنابراین ضروری است که مسلمانان به مطالعه پیرامون این رویداد بپردازند.در بانک اطلاعات خانه کتاب و ادبیات ایران چهار کتاب پژوهشی درباره ماجرای یهودیان بنی قریظه ثبت شده است.
مشخصات این کتاب‌ها به قرار زیر است: 1. «نقد آثار مستشرقان در برخورد پیامبر با یهودیان» نوشته زهرا فیروزآبادی که در سال 1394 با شمارگان هزار نسخه، 424 صفحه و بهای 22 هزار تومان توسط انتشارات بیکران دانش منتشر شد.2. «جلوه غفور در رفتار رسول (ص): نقد قول مشهور در فرجام یهود بنی قریظه» نوشته علی اسماعیل‌پور که در سال 1392 با شمارگان هزار نسخه، 128 صفحه و بهای پنج هزار تومان توسط انتشارات ناس منتشر شد.3. «یهودیان بنی‌قریظه: چالشی در تاریخ اسلام، تحلیلی بر واقعه‌ی بنی‌قریظه» نوشته محمد احمدیان که در سال 1397 با شمارگان دو هزار نسخه، 120 صفحه و بهای 6 هزار تومان توسط انتشارات ئالای رووناکی منتشر شد.4. «نگاهی به ماجرای بنی‌قریظه» نوشته محسن ابراهیم که در سال 1401 با شمارگان 500 نسخه، 138 صفحه و بهای 35 هزار تومان توسط انتشارات یادگار اندیشه منتشر شد.
چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۹:۳۵
نظر شما