نشست نکوداشت تهران موسسه انتشارات بعثت برگزار شد
شیرازیان: در دسترس نبودن اسناد موجب تالیف کتاب «اطلس تهران قدیم» شد/ تورق نقشهها در سیر تاریخی تهران
رضا شیرزایان گفت: در تالیف کتاب «اطلس تهران قدیم» بزرگترین چالش دسترسی به نسخههای با کیفیت نقشه تهران قدیم بود. از آنجا که ما در کشورمان نظام واسپاری اسناد نداریم، مالکان سند -چه دولتی و چه خصوصی- چندان اطمنیان نمیکنند تا سندشان را در اختیار دیگران قرار دهند!
به گفته منصور عبدلی، مسئول فروشگاه بعثت 300 عنوان کتاب درباره تهران دوره قاجار در این کتابفروشی در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است که میتوان به «پرسه در دارالخلافه»، «محله کلیمیان تهران» ، «خیابان ولیعصر تهران»، «از باغ گلستان تا کاخ گلستان»، «روشنایی تهران»، «تهران جغرافیا، تاریخ و فرهنگ» «اسطوره تهران»، «میدان بهارستان» و... اشاره کرد.
در نخستین نشست این موسسه رضا شیرازیان مولف کتاب «اطلس تهران قدیم» و چندین اثر دیگر درباره تهران در کتابفروشی شعبه دو واقع در خیابان انقلاب نرسیده به خیابان فلسطین حضور یافت و درباره چند و چون تالیف درباره تهران سخن گفت.
رضا شیرازیان درباره کتاب «راهنمای نقشههای تاریخی تهران» گفت: فکر میکنم یکی از دلایل تالیف این کتاب برای این بود که پیدا کردن برخی اماکن از روی نقشههای تهران دشوار بود در قدم نخست سال 1390 به فکر تالیف کتابی به نام «راهنمای نقشههای تاریخی تهران» افتادم که فهرست آن شامل 6 یا 7 نقشه بود و در دو هزار نسخه چاپ شد که مورد توجه قرار گرفت و خیلی زود فروش رفت.
او با اشاره به چالش گردآوری و تالیف کتاب «اطلس تهران قدیم» افزود: افراد زیادی به من پیام میدادند که ما نقشه تهران را میخواهیم شما نقشه تهران هم دارید؟ به همین دلیل به صرافت افتادم نقشههای تهران را در کتابی مفصلتر با عنوان «اطلس تهران قدیم» منتشر کنم. بزرگترین چالش دسترسی به نسخههای با کیفیت این اسناد بود. به دلیل اینکه ما در کشورمان نظام واسپاری اسناد نداریم، مالکان سند -چه دولتی و چه خصوصی- چندان اطمنیان نمیکنند تا سندشان را در اختیار دیگران قرار دهند!
این پژوهشگر و مولف تهران مشکلات صفحهبندی را تشریح و عنوان کرد: برای رفع این مشکل ساختاری تدوین و اسناد گردآوری و نقشهها خوانده شد و چندین بار کتاب صفحهبندی شد و هر دفعه در ساختار کتاب مشکلی پدید میآمد و مجبور میشدم که از ابتدا کتاب را صفحهبندی کنم. معمولا صفر تا صد چاپ کتابهایم به عهده خودم است به غیر از کتاب «تهراننگاری» که تالیف بزرگی بود و ناچار شدم که به صورت تیمی کار کنم و بعد از آن روال ادامه یافت به این شکل که در تالیف کتابها دوستانی هستند تا با من همکاری کنند.
شیرازیان درباره اهمیت نقشه در مطالعات تهرانشناسی گفت: در نهایت کتاب «اطلس تهران قدیم» صفحهبندی و به چاپ رسید و امروز خیلی خوسحالم که مجموعهای از اسناد تهران که چندان در دسترس نبود، در یک مجلد در دسترس قرار گرفت. همچنین خوشحالترم از اینکه مشاهده کردم افرادی که به نقشه علاقهمند نبودند به تدریج تغییر کردند و به نقشه علاقهمند شدند و امروز نقشه در حال تبدیل شدن به یک اصل ثابت در مطالعات تاریخی، شهرسازی، معماری و مرمت تهران است.
او افزود: برایم امیدوارکننده است که چاپ کتاب «اطلس تهران قدیم» باعث شد نقشهخوانی مورد توجه واقع شود و کمک کوچکی به سایر پژوهشگران و علاقهمندان به تهرانشناسی باشد. برای همین معتقدم مشکل یک روی دیگر فرصت است؛ اگر ما آرشیوهای مرتب و منظمی داشتیم که همه اسنادمان را نگه داشته بود، شاید چنین کتابهایی به شکل گسترده چاپ نمیشد و مورد استقبال هم قرار نمیگرفت. برای همین مشکلی وجود داشت که برای رفع آن مشکل تلاش شد که با تالیف و چاپ کتاب «اطلس تهران قدیم» مشکل حل شود.
مولف کتاب «راهنمای نقشههای تاریخی تهران» اظهار کرد: دشواری و زحمتی که در طول مسیر کشیدیم تا به اسناد با کیفیت دسترسی پیدا کنیم، باعث ارزشمندی کار شد و برای همین مشکل در این موضوع حل شد و حالا به نظرم بزرگترین مشکل عدم استفاده و توجه به نقشه است و ما هنوز بلد نیستیم با نقشهها برای خودمان سرگرمی بسازیم و تصور میکنیم که کتاب «اطلس تهران قدیم» کتابی است که باید در کتابخانه باشد و سالی یکبار که نیاز شد آن را باز و یک نقطه را پیدا کنیم. در حالی که میتوان با تورق نقشهها یک نقطه از تهران را در سیر تاریخیاش مورد بررسی قرار دهید و این جزء لذتهای کار با نقشه است و در واقع شما یک کتاب دارید که هر کسی میتواند بازی خودش را بیافریند.
نظر شما