به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم نصب سردیس بی‌بی مریم بختیاری، سه‌شنبه 19 تیرماه در تالار همایش‌های مرکز اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، فیلم کوتاهی از زندگی بی بی مریم بختیاری به نمایش درآمد. سپس، گرایلی، مشاور سازمان اسناد و کتابخانه ملی، ضمن خیر مقدم به حاضران در جلسه، گفت: تالار مطالعات زنان در دوره ریاست خانم بروجردی مجددا راه‌اندازی شد و یکی از برنامه‌های اصلی که تنظیم کردند، معرفی الگوهایی چون بی بی مریم بختیاری بود تا بدانیم که ما چه زنان قدرتمندی در این سرزمین داشته‌ایم. ما باید این فرصت‌ها را مغتنم بشماریم تا دختران ما الگوپذیری خوبی داشته باشند و تاریخ سرزمین‌شان را بشناسند.
در ادامه جلسه، پریچهر سلطانی، نویسنده کتاب «بی‌بی مریم بختیاری»، ضمن تشکر از خانم‌ها بروجردی، حکمت و گرایلی که در تهیه و نصب سردیس «بی‌بی مریم » دخیل بودند، از حضور پروین بهمنی، مادر لالایی‌ها، نیز تشکر کرد و گفت: این کتاب، حاصل سیزده سال پژوهش جدی است. سال‌های پیش یک ناشر به من کتاب خاطرات بی‌بی مریم را هدیه داد. من به این فکر افتادم که باید اسنادی درباره او باشد. برای این کار به سراغ باستانی پاریزی هم رفتم. او گفت: این کار مثل پیدا کردن سوزن در کاهدان است. انجام‌شدنی نیست. سه سال تمام، هفته‌ای یک روز از شهرکرد به تهران می‌آمدم. در نهایت در کتابخانه ملی، سندی پیدا کردم؛ در روزنامه کاوه به نام پاداش فتوت که جریان مدال گرفتن بی‌بی مریم از امپراطور آلمان بود.
مشاور وزیر صنعت در ادامه افزود: سعی کردم تا آنجا که می‌شد اسنادی درباره او پیدا کنم. البته هنوز هم اسناد بسیاری هست که باید درباره او پیدا شود. من ده سال، در خانه اقوام بی‌بی مریم را زدم. هیچ سندی به من نمی‌دادند. در آخر گفتم؛ بی‌بی مریم متعلق به جهان است. در نهایت با کمک نتیجه‌های بی‌بی مریم به مدال‌ها رسیدم. البته کتاب برای حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته و در حال ترجمه است. البته برخی از نویسندگان، نظیر بزرگ علوی و اوانسیان هم درباره بی‌بی مریم نوشته بودند و اسنادی هم درباره او در برخی از آثار سفرنامه‌نویسان وجود دارد. علاوه بر این‌ها، اسنادی نزد خانواده‌اش موجود بود و اسنادی که نزد وحیدی دستگردی بود.
دبیرکار گروه زنان روستایی در ادامه، در توضیح و معرفی کتاب «بی‌بی مریم بختیاری» گفت: بخش اول کتاب به زندگی‌نامه او می‌پردازد. بی بی مریم در سال 1316، سه سال بعد از اعدام فرزندش توسط رضا خان، در بیمارستان عیسی‌بن مریم اصفهان درگذشت. حسین قلی خان ایلخانی، پدرش، برای برقراری نظم و امنیت در جاده‌های ایران، اقدامات بسیاری انجام داد و در نهایت هم توسط ظل‌السلطان کشته شد. در این کتاب، بخشی هم به سردار اسعد، برادر بی‌بی مریم پرداخته شده که او بسیار تحت تاثیر برادرش بود و او را به خواندن تاریخ تشویق می‌کرد. درباره پسرش شهید علی مردان خان هم ترانه‌های زیادی سروده شده و امروز سریالی درباره او در دست ساخت است.
مدیر عامل شهرک صنعتی در ادامه گفت: یک ویژگی بسیار مهم بی‌بی مریم، آزادگی او و اعتلای وطن بود. او در خاطراتش درباره استبداد قاجار بسیار سخن می‌گوید و از مصرف‌گرایی زنان سخن می‌گوید. در هنگام قحطی، بی‌بی مریم پنجاه نفر از فقرا را تحت تکفل داشته است. او دوبار ازدواج کرد؛ همسر اولش، علی قلی خان چارلنگ بود و همسر دومش، پسر عمویش بود.
سلطانی گفت: حقوق زنان، همواره برای او مطرح بود و در حدود صد سال پیش از چهار نفر از علما درباره حقوق زنان استفتا کرد. فرزندان او هم دلاوری‌هایی در جنگ مشروطه داشته‌اند ولی بیشتر از همه، علی مردان خان شناخته شده است. در جریان انقلاب مشروطه و جنگ جهانی اول، دو نفر به بی‌بی مریم پناه آوردند، یکی فرخی یزدی و دیگری؛ وحیدی دستگردی. در جنگ بین‌الملل اول، وقتی روس و انگلیس تا اصفهان پیش‌روی کردند، آلمان‌ها به خاطر منافع خودشان از ایران دفاع می‌کنند. در اصفهان، بی‌بی مریم با آلمان‌ها مکاری می‌کند و با روس‌ها و انگلیس‌ها می‌جنگد.
در ادامه این برنامه، دهقانی به اجرای شعرخوانی با لهجه بختیاری در مدح بی‌بی مریم پرداخت.
در ادامه دکتر قنبری گفت: منطقه بختیاری یک دیار کهن است که مردمان در سه روش شهری، روستایی و عشایری در آن زندگی می‌کنند. در گذشته زندگی کوچ‌روی، بخش عمده‌ای از جمعیت ایران را به خودش اختصاص داده بود. بختیاری‌ها هم قسمتی از کوچ‌رو‌ها بودند. در درون خاک بختیاری، ایده‌ها و آداب و رسوم هویت پیدا می‌کند. بختیاری‌ها هیچ وقت قدمی برای جداسازی برنداشتند و همواره ایران را با جان و دل دوست داشتند.
وی افزود: بختیاری‌ها یک سازمان ایلی و قومی دارند و به شاخه‌های هفت لنگ و چهار لنگ تقسیم می‌شوند و منشا آن انسجام سازمانی مردمانی است که هول گویش بختیاری می‌چرخند. بی‌بی مریم یک هویت از این تاریخ بزرگ است. او به سبب اصالت و نجابت و هویت ایلی خودش قابل شناسایی است. در فرهنگ بختیاری، خانواده بر محور زن می‌چرخد. زن در این فرهنگ، یک مادر و مدیر و معلم است. مادران چگونه زیستن را به فرزندان خود آموزش می‌دهند. بی‌بی مریم از فولکلور بختیاری برخاسته است. بی بی مریم در کتاب خاطراتش، نشان می‌دهد که فراتر از زمان خودش نگاه می‌کند. او پشتوانه یک نهضت بزرگ مشروطه‌خواهی شد و تفکر بین‌المللی داشت.
در ادامه این برنامه، کوروش اسدپور، خنیاگر بختیاری، درباره ویژگی‌هایی لالایی‌های بختیاری صحبت کرد. او با اجرای بخشی از این لالایی‌ها به معرفی ویژگی‌هایی موسیقایی آن‌ها پرداخت. در نهایت، قطعه بی‌بی مریم از ساخته‌های خودش را هم اجرا کرد.
سپس پروین بهمنی، مادر لالایی‌ها و برنده جایزه یونسکو، گفت: زنان بهتر است که بچه‌های‌شان را با لباس‌های ایل‌شان معرفی کنند و هر شب بچه‌ها را با صدای گرم خودشان بخوابانند.
در ادامه بهمنی با اشاره به قشقایی بودنش و اینکه به زبان ترکی می‌خواند، گفت: البته ایل‌ها هیچ فرقی با هم ندارند.
او در این جلسه دو لالایی خواند که با تشویق حضار مواجه شد.
در انتهای این مراسم از سردیس بی بی مریم بختیاری در تالار مطالعات زنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی، توسط پریچهر سلطانی، پروین بهمنی و کوروش اسدپور پرده‌برداری شد و زنان بختیاری حاضر در سالن، به افتخارش کل کشیدند.
در ابتدای این مراسم، فیلم کوتاهی از زندگی بی بی مریم بختیاری به نمایش درآمد. سپس، گرایلی، مشاور سازمان اسناد و کتابخانه ملی، ضمن خیر مقدم به حاضران در جلسه، گفت: تالار مطالعات زنان در دوره ریاست خانم بروجردی مجددا راه‌اندازی شد و یکی از برنامه‌های اصلی که تنظیم کردند، معرفی الگوهایی چون بی بی مریم بختیاری بود تا بدانیم که ما چه زنان قدرتمندی در این سرزمین داشته‌ایم. ما باید این فرصت‌ها را مغتنم بشماریم تا دختران ما الگوپذیری خوبی داشته باشند و تاریخ سرزمین‌شان را بشناسند.
در ادامه جلسه، پریچهر سلطانی، نویسنده کتاب «بی‌بی مریم بختیاری»، ضمن تشکر از خانم‌ها بروجردی، حکمت و گرایلی که در تهیه و نصب سردیس «بی‌بی مریم » دخیل بودند، از حضور پروین بهمنی، مادر لالایی‌ها، نیز تشکر کرد و گفت: این کتاب، حاصل سیزده سال پژوهش جدی است. سال‌های پیش یک ناشر به من کتاب خاطرات بی‌بی مریم را هدیه داد. من به این فکر افتادم که باید اسنادی درباره او باشد. برای این کار به سراغ باستانی پاریزی هم رفتم. او گفت: این کار مثل پیدا کردن سوزن در کاهدان است. انجام‌شدنی نیست. سه سال تمام، هفته‌ای یک روز از شهرکرد به تهران می‌آمدم. در نهایت در کتابخانه ملی، سندی پیدا کردم؛ در روزنامه کاوه به نام پاداش فتوت که جریان مدال گرفتن بی‌بی مریم از امپراطور آلمان بود.
مشاور وزیر صنعت در ادامه افزود: سعی کردم تا آنجا که می‌شد اسنادی درباره او پیدا کنم. البته هنوز هم اسناد بسیاری هست که باید درباره او پیدا شود. من ده سال، در خانه اقوام بی‌بی مریم را زدم. هیچ سندی به من نمی‌دادند. در آخر گفتم؛ بی‌بی مریم متعلق به جهان است. در نهایت با کمک نتیجه‌های بی‌بی مریم به مدال‌ها رسیدم. البته کتاب برای حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته و در حال ترجمه است. البته برخی از نویسندگان، نظیر بزرگ علوی و اوانسیان هم درباره بی‌بی مریم نوشته بودند و اسنادی هم درباره او در برخی از آثار سفرنامه‌نویسان وجود دارد. علاوه بر این‌ها، اسنادی نزد خانواده‌اش موجود بود و اسنادی که نزد وحیدی دستگردی بود.
دبیرکار گروه زنان روستایی در ادامه، در توضیح و معرفی کتاب «بی‌بی مریم بختیاری» گفت: بخش اول کتاب به زندگی‌نامه او می‌پردازد. بی بی مریم در سال 1316، سه سال بعد از اعدام فرزندش توسط رضا خان، در بیمارستان عیسی‌بن مریم اصفهان درگذشت. حسین قلی خان ایلخانی، پدرش، برای برقراری نظم و امنیت در جاده‌های ایران، اقدامات بسیاری انجام داد و در نهایت هم توسط ظل‌السلطان کشته شد. در این کتاب، بخشی هم به سردار اسعد، برادر بی‌بی مریم پرداخته شده که او بسیار تحت تاثیر برادرش بود و او را به خواندن تاریخ تشویق می‌کرد. درباره پسرش شهید علی مردان خان هم ترانه‌های زیادی سروده شده و امروز سریالی درباره او در دست ساخت است.
مدیر عامل شهرک صنعتی در ادامه گفت: یک ویژگی بسیار مهم بی‌بی مریم، آزادگی او و اعتلای وطن بود. او در خاطراتش درباره استبداد قاجار بسیار سخن می‌گوید و از مصرف‌گرایی زنان سخن می‌گوید. در هنگام قحطی، بی‌بی مریم پنجاه نفر از فقرا را تحت تکفل داشته است. او دوبار ازدواج کرد؛ همسر اولش، علی قلی خان چارلنگ بود و همسر دومش، پسر عمویش بود.
سلطانی گفت: حقوق زنان، همواره برای او مطرح بود و در حدود صد سال پیش از چهار نفر از علما درباره حقوق زنان استفتا کرد. فرزندان او هم دلاوری‌هایی در جنگ مشروطه داشته‌اند ولی بیشتر از همه، علی مردان خان شناخته شده است. در جریان انقلاب مشروطه و جنگ جهانی اول، دو نفر به بی‌بی مریم پناه آوردند، یکی فرخی یزدی و دیگری؛ وحیدی دستگردی. در جنگ بین‌الملل اول، وقتی روس و انگلیس تا اصفهان پیش‌روی کردند، آلمان‌ها به خاطر منافع خودشان از ایران دفاع می‌کنند. در اصفهان، بی‌بی مریم با آلمان‌ها مکاری می‌کند و با روس‌ها و انگلیس‌ها می‌جنگد.
در ادامه این برنامه، دهقانی به اجرای شعرخوانی با لهجه بختیاری در مدح بی‌بی مریم پرداخت.
در ادامه دکتر قنبری گفت: منطقه بختیاری یک دیار کهن است که مردمان در سه روش شهری، روستایی و عشایری در آن زندگی می‌کنند. در گذشته زندگی کوچ‌روی، بخش عمده‌ای از جمعیت ایران را به خودش اختصاص داده بود. بختیاری‌ها هم قسمتی از کوچ‌رو‌ها بودند. در درون خاک بختیاری، ایده‌ها و آداب و رسوم هویت پیدا می‌کند. بختیاری‌ها هیچ وقت قدمی برای جداسازی برنداشتند و همواره ایران را با جان و دل دوست داشتند.
وی افزود: بختیاری‌ها یک سازمان ایلی و قومی دارند و به شاخه‌های هفت لنگ و چهار لنگ تقسیم می‌شوند و منشا آن انسجام سازمانی مردمانی است که هول گویش بختیاری می‌چرخند. بی‌بی مریم یک هویت از این تاریخ بزرگ است. او به سبب اصالت و نجابت و هویت ایلی خودش قابل شناسایی است. در فرهنگ بختیاری، خانواده بر محور زن می‌چرخد. زن در این فرهنگ، یک مادر و مدیر و معلم است. مادران چگونه زیستن را به فرزندان خود آموزش می‌دهند. بی‌بی مریم از فولکلور بختیاری برخاسته است. بی بی مریم در کتاب خاطراتش، نشان می‌دهد که فراتر از زمان خودش نگاه می‌کند. او پشتوانه یک نهضت بزرگ مشروطه‌خواهی شد و تفکر بین‌المللی داشت.
در ادامه این برنامه، کوروش اسدپور، خنیاگر بختیاری، درباره ویژگی‌هایی لالایی‌های بختیاری صحبت کرد. او با اجرای بخشی از این لالایی‌ها به معرفی ویژگی‌هایی موسیقایی آن‌ها پرداخت. در نهایت، قطعه بی‌بی مریم از ساخته‌های خودش را هم اجرا کرد.
سپس پروین بهمنی، مادر لالایی‌ها و برنده جایزه یونسکو، گفت: زنان بهتر است که بچه‌های‌شان را با لباس‌های ایل‌شان معرفی کنند و هر شب بچه‌ها را با صدای گرم خودشان بخوابانند.
در ادامه بهمنی با اشاره به قشقایی بودنش و اینکه به زبان ترکی می‌خواند، گفت: البته ایل‌ها هیچ فرقی با هم ندارند.
او در این جلسه دو لالایی خواند که با تشویق حضار مواجه شد.
در انتهای این مراسم از سردیس بی بی مریم بختیاری در تالار مطالعات زنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی، توسط پریچهر سلطانی، پروین بهمنی و کوروش اسدپور پرده‌برداری شد و زنان بختیاری حاضر در سالن، به افتخارش کل کشیدند.
نظر شما